1.(Estar, etc.) tirante, tenso, estirado.v. tink. Artu litezke oialaren bi muturrak ezkerrarekin, eskubia sartu ta teink jarri oiala. AnabEEs 1919, 86.
Gezi-ustaia tenk eta gertua dauka. OlPs 7, 13 (Dv hedatu, Or tenkatu, Ker estutu ta gertu ipiñi).
azpiadiera-1.1
+ teink. (Fig.). Ala ta guziz ere, ene iraun-gogoak etzun etsitzen; gogor eta teink (tenso) irizten nion, edozertarako gerta. Etxde Itxas 236. Gerri-lotu nahi duen bere barneko zerbaiten aurrean tenk, [...] hizketan hasten da. "Tenso ante la realidad interior". MEIG IX 134 (en colab. con NEtx).
sense-2
2.+ ,
ten (V-ger-gip). (Estar, etc.) fijo, estable."Estable. Ten dago ori: ez aurrera, ez atzera (V-ger), ése está firme"A.
Aldizka [Katamotzak] sartu-itxurak, igidura azkarrak; teink Paulino, begiak zuzen. AnabUsauri 75.
Ontzia ondartu zitzaien, ta branka tenk ta igitzeke gelditu zan. OlAct 27, 41 (Lç tink).
Ez dik / bear tenk egoteko zeruak aberik. OrEus 275.
azpisarrera-1
TENKEAN.
a) "Tenkean egon (G-to), estarse en los trece, aferrarse a lo suyo" A. v. TENKAN (s.v. 2 tenka). b) "Egon zaite zure tenkean, estáte erguido" A Apend.
azpisarrera-2
TENK EGIN(ten e. V, G ap. A; teink e. V-m ap. A). a) Tirar; estirar. "Estirar" A. Cf. A: "Ten (V-ger-ple-m, G-bet-nav), estiramiento", "teink (V-m), estirón", que más que auténticos susts. parecen ser producto de una deducción a partir de ten/teink egin. Goiz geientsuetan esnatzeko, belarritik ten egitea ez omen du asko izaten. AArdi 30.
Asi nintzan lokaiari teink egiñen, onela auntzaz jabetuko nintzalakoan. EG 1958, 376.
azpisarrerakoSense-2.1
"Picar el pez en el anzuelo"A Apend. .
azpisarrerakoSense-2.2
(Con egin no expreso)."
Min artuko eneban ba! Geldi egoteko neuk, eta teink berak beti (V-m)"A.
"
Ten, tirar a una cuerda o a algo hacia sí"EtxabuOnd 116.
Osterantzian oñetatik ten eta aterako aut oetik. Otx 164.
"Teink, estírale. Se usa como si fuera imperativo de teink egin" A. "Ten ortik izareari, tximur barik tolostu daigun" Ib. Ten, ten [txitta] zurijari, [...] beste gustijak be euriak ixango dozak-eta! "Tira". Otx 172. b) "(G-to), detenerse. Tenk egin dute, se han detenido" A. "Horrek tenk egin du (G-azp)" Gte Erd 122. "Hori tenk egina dago (ez da geiago aziko)" Ib. 122. Cf. A: "Ten (V-ger-gip), estabilidad, equilibrio", probablemente referido a ten egin. Bidean Praixkukin bat-egin zuen, ta, beti bezela, tenk-egin zuten. Garit IpuiL 17. Eta antxe tenk egin bear izan du aspoak lasatu bitartean, baztarrai ikusi bat emanez. Mok 13. Baño San Iñaziotik legua bat bidera edo, iltzera zijoala ikusita, bere artan tenk egin zuten. Or SCruz 136. Yesusek tenk-egin ta itsua beregana ekarriarazi zuen. Ir YKBiz 365. Aserotetik irtenda, Erretman tenk egin zuten. Ol Num 33, 18 (Ker geratu). Lanak izan ditugu atsegiñaren aldapa labaiñean tenk egiteko. Txill Let 69. Gauza xamurregi jartzen ari dela oartu ta laister moztu egingo diat [...]: tenk egingo diat ezertako errukirik gabe. Ib. 85.
TENK ERAGIN.
Hacer detenerse. "Txalupai, beren aingurak bota bera, ta tenk eragiten diote (G-to)" A.
azpisarrera-4
TENK ETA TENK.
Estirando. Eldu eutsan gona barrenetik eta asi yakan ten eta ten, otsuak ardijai ekitten dautsen baño amorrutubago. Otx 148.
azpisarrera-5
TENK HORTIK ETA TENK HEMENDIK.
Tirando de un lado y otro. Ten ortik eta ten emetik soiñeko guztia bere zatitu bear ei eutsen. AgAL 64.
Bata bestiaren leian, ten ortik eta ten emetik [arrañak ogijari]. Otx 137.
azpisarrera-6
TENK TENKEAN.
"Ten tenean (Vc), estar tieso, en su puesto, firme" A.