Tr. Documentado en autores meridionales de los ss. XIX y XX.
sense-1
1.
(V; Añ, H(V))
Ref.:
A;
IzArOñ;
EtxbaEib;
ElexpBerg
. Descoyuntar(se), dislocar(se), desajustar(se)."Ponerse movedizo, poco firme (un diente)"IzArOñ.
"
Orixotan beratu eta lokatu dau torlojua
"EtxbaEib.
"
Kostako da berau lokatzia, sustrai gogorrak dittu ba lurrian barrura
"Ib."
Muturrez aurrera jausi tta iru agiñ lokatu jat
"ElexpBerg.
Zer egingo zenduke zuk burdi bat banatu, burpillak lokatu ta azkora bat emongo balitxakezu?MgPAb 48.
Azur asko eukazan lokaturik. AñEL1 213.
Besoa, eskua, oña lokatu edo igartu dakidala, nik ori egin badot. AñMisE 188.
Orman arri bat (lendik lokatuta eguana) kendu ta eskua sartu. KkAb II 44.
Besuak apurtu, burubak tuturrumilloz betetu, saietsak lokatu. Otx 36.
Ekin eta ekin, alako baten bere oin azpiko adarra lokatu egin zan eta "karraz" ots zolia eginaz, lurrera jausi zan. EgutKarm 1952, 71 (ap. DRA
).
Sagarrondoetara igoten zanean sagarren ebastera, etzan hausten adarra ta etzitzaion lokatzen besoa. OskKurl 136.
Lokatu egin yakon Jakobi iztar-azurra. KerGen 32, 26 (Urt biurtu, Ol zañartatu, Bibl idoki, BiblE koloka jarri).
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj.). Barriketa ta berba laban baga azur lokatu ta destokitubak zuzenduten dakijezanak. MgPAb 52.
Artarako jaioa ez dan bizpidean lotutako gizona zati lokatua da. "Es una pieza dislocada"
.ZinkCrit 13n.
sense-2
2.
(V ap. A
; MgPAbVoc, Izt, H(V)). Mover(se); tambalear(se), titubear, oscilar."
Lokatu zaite, muévete para ésto o lo otro"Mg PAbVoc e Izt 76v."Au fig. Lokatu egingo dozu, eztiro hitz eginaz, en (lui) parlant avec douceur, vous l'ébranlerez"H.
"
Lokatu zaiteze, ene umeak, txiliñak isildu zirean da (V-ger), moveos hijas mías, que las campanas han cesado de tocar"A.
Ez nau oraingiño inok ikusi ardauak igarota, gatx eginda, zabuka oñak lokaturik, ez miña motelduta. MgPAb 43.
Ez dagoala lurrean oin lokatu gabeko tokirik, gora bera asko ekusten dirala. VMg 19.
Ezin iraun leiyen legez ondo eta gogor, egiten yakozana badago ezbaiyan eta lokaturik. UrBulaAl 11.
Bere oñak arindu dira, ez daude len beziñ lokatuak (torpe). EtxegEE 1885b, 371. Egon ai, Txanton; txarrena agertu dot eta egon ai; besteok bere ementxe gaiagozak eta ezai lokatu. ABeinB 78.
Ezeban beren burua lokatu al izan: orman-kontran norbaitek inkata legez eukan gorputza. Ib. 88.
Ez da, ostera, mutilla bere jesarlekutik lokatu. ErkiagBatB 167.
Kosta yaku bere zeretik lokatutea. Ib. 12.
azpiadiera-2.1
"
Lokatu oñak, se dice cuando un borracho no se puede tener en pie"MgPAbVoc(→)Izt 20r.
sense-3
3."(V, G), perder el recato, hablando de las mujeres"A.
Cf. 2 loka.