klaratu.
tradizioa
Tr. Documentado al Norte en los siglos XVI y XVII; al Sur sólo se encuentra en Mendiburu, Iztueta y Noe . La forma general es klaratu . Hay además klarotu y klartu en Leiçarraga, y esta última en Larre y un refrán.
1.
(
Volt 36,
Chaho),
klartu (
Chaho),
klarotu,
klarutu (
Lar,
Añ).
Aclarar, despejar; aclarar, iluminar.
"Aclarar, hacerlo, ponerlo claro"
, "aclarado, klarutua" Lar.
"Aclarar, poner claro"
Añ.
Ilhuna klartu, iniustiziá iustifikatu.
Lç Adv ** 8r.
Argi itzazu hedoiak, klara ezazu denbora.
Mat 361.
Klara zazu adimendu ilhunbean sarthua.
EZ Man I 38.
Argia gero bitzten da laster nola xixmista, / Zeñak klaratzen baitio xoil subituki bista.
Ib. 104.
Ederzen eta klaratzen baituzu parabisu guzia.
Harb 72.
Klara diezadazu [...] espiritua fedearen argiaz.
Arg DevB 43.
Santa Klarak euria igortzen, bainan zerua klartzen.
EZBB II 105.
azpiadiera-1.1
Bazakiten orduan jokalariek zintzurraren ongi idekitzen eta bozaren klartzen naturalki eta indarrean.Larre ArtzainE 237.
azpiadiera-1.2
"Aclararse"
Lar.
azpiadiera-1.3
(Con suf. de comparación).
Iesus Kristek ez gaitu Israeleko populuari eman izan zaión grazián partizipant egin, hura orain gutan orduan zan baino ilhunago edo hertago dezanzat: baina aitzitik klarotuago eta frangatuago drauku hura.
Lç Ins F, 3v.
azpiadiera-1.4
(SP,
VP
16r).
Aclarar, poner en claro, explicar.
"Éclaircir, expliquer"
SP.
"Ilustrar"
VP
.
"
Klaratu, declarar, explicar (37)"
LE-Ir.
Bere ustearen klaratzeko haren erranaren kontra.
SP Phil 363.
Ark ongi klaratuko dizue nor nazan ni.
Mb IArg I 348 (v. tbn. 264, 284ss).
Klaratzekó geiágo ta estáien ekibóka.
LE Matr2 87.
Eloy asi zanean / klaratzen egia.
Izt Po 64.
Klaratu ditut egiak / izandu ditut injuri asko, / injustizi geiegiak.
Noe 32.
Klartu behar dut lehenik: mahuri horiena.
Larre ArtzainE 13.