1.
(V, L-côte, S; Lar, ZamVoc),
saspiki (V-gip)
Ref.:
A;
IzArOñ(saspíki);
EtxbaEib;
ElexpBerg
. Sietemesino.Cf. Ag G 30: "Zazpikiñeko mutillak". Hordua baño len jaioa ta zazpikia zen Luci beraren erriko aur bat. MbIArg II 310.
Bai, nere aitak dionez, Kresala ta ni almen gabeko gizonaren egintzak gera, zazpikiak, eta gure aitak ondo ezagutzen gaitu. AgG I.
Gogoazko arazoetan emagin omen zan, egiaz erdi-egiten lagun egiten baitzion entzuleari [...]. Entzuleak aurgaizto, edo, zazpikiren bat sortu bazuen, bazterrera iaurtiten omen zuen. ZaitPlat 91.
Sorkeria etzuan izan ain mardula. Aur zazpikiaren antzekoa. Agur 23-6-1973 (ap. DRA
).
sense-2
2.
(V, G-azp, L-côte, S)
Ref.:
A; Etxba Eib; Zubk Ond.
. Impaciente."
Iñun geldirik egon ezindako ume zazpikixa urten desta
"Etxba Eib. "Dícese de las personas cascarrabias y de poco asiento. Ez jarritta, ez zutik, ez kalian, ez tabernan, ezin leike patxaraz ibilli zazpiki orrekin" Elexp Berg..
Geldi, Koldo zazpiki, geldi! Orren azkar egosten al da ba lapikoa? NEtxNola 29.
--Aitak bialdu nau deirik ba ete dagon jakiten. --Ondo zazpikia da bera. ZubkEgan 1960 (3-6), 265.
sense-3
3.
(Lar, Hb, H). "Pléyades, siete cabrillas, izardi zazpikia
"Lar.
"Cabrillas las siete, zeruko zazpikiak
"Ib.
azpisarrera-1
XAXPIKI(Forma con palat.).
azpisarrerakoSense-1.1
a)Inquieto, impaciente.
"
Motillak ondo xaxpikiya haiz ba!
"ZestErret.
Jesus! I aiz ume xaxpikia! Norako presa dun?EtxdeJJ 203.
Gure bertsolari xaxpikiak [Iparragirrek], iñun egoneziñak, alegia, berriz ere Frantzira jo zun. Etxde16 Seme 77.
Agirre xaxpikiak asalda-erazi zun espediziñoko gudari taldea. EtxdeItxas 31.
Ia ba, aguria emen dabil xaxpiki antzera-ta. ZubkEgan 1960 (3-6), 270.
Ai, xaxpiki, xaxpiki!Zendoia 145.
azpisarrerakoSense-1.2
b)"Emakumea ernaldu eta zazpi hilabetetara jaiotakoa"ZestErret.