1.
(V, G-azp-goi; Dv(V)),
zertzuek (V-gip),
zertzuRef.:
EI 217 (que tbn. lo atestigua en AN-erro, quizás por confusión con zertsu);
EtxbaEib(zertzuk, zertzuek);
ElexpBerg
. (Pron. de interrogación, en oraciones directas e indirectas).Qué, qué cosas."Quelles choses"Dv.
"
Zertzuk dira amen traba eitten detsuen gauzak? ¿Qué cosas son las que te estorban aquí?"EtxbaEib.
"
Orko salgei guztietatik, zertzuek artuko zendukez duan balitzateke?
"Ib."
Eztakizu zertzuk esan zostan
"ElexpBerg.
En EI 218 se recogen las siguiente notas: para Ormáiztegui (G-goi) "zertzuk, utilizado por los viejos", para Zarauz (G-azp) "zertzuk es más intenso y concreto que zer". Tr. Documentado en textos vizcaínos desde finales del s. XVII. En el s. XX lo emplean tbn. Orixe, Lizardi, Zaitegi y Etxaide.
Ugartek orain probatzen ditu zeloak zertzuk direan.
EiBer
532.
Fedeko artikuluak, zerzuk dira? CbCatV 21.
--Zerzuk dira angeruak? --Zeruan Jangoikoa gozetan dagozan Espiritu bienabenturadu batzuk. Oe 51.
--Gero barberuba dala ta Jangoikuak daki zertzuk erakutsi deutsazan gaixuari. MgPAb 191.
--Ze gauza dira, Kristiñaua legez, daukazuzanak, eta sinistuten dozuzanak? --Erromako Elexa ama Santiak daukazan, ta sinistuten dituzanak. --Ta zerzuk dira orrek? --Fedeko artikuluak, Kredoan dagozan legez. CatLlo 16.
Eta zerzuk dira Kristinaua legez daukazuzan, ta sinistuten dozuzan gauzak? CatBus 12.
Ikusirik zertzuk egin ziran zu pekatutik aterateko. UrMarIl 15.
Geu be ezkariela Otxandijon jaijuak, egalaburra ta egaluzia zertzu dirian ez jakitteko. ABGuzur 130.
Zer esan dabe nigaitik? [...] -Eztiran gauzak, iauna. -Zertzuk? AgAL 80.
Ona emen zertzutan ardura ixan biar dauan: Aztakiña beti dendunian eukittian, [...]. Otx 100.
Nik eskuan daukadazanak ollaskoak diriala diñozue? --Zertzuk dozak ba? KkAb II 112.
Ondiño zertzuk ikusteko ete gagoz! Ib. 121.
--Gizonari dagokion baño areago yasandako ok, zertzu dituzu? --Esatera noakizunok. ZaitSof 123 (65 zertzuk).
Basaiaunek zertzuk zirean yakiteko, ixen onek zer esan gure dauen gomutera ekartea baño eztaukazue. AkesIpiñ 30.
Iaten eta edaten al duzu? nik, eta, bai, oraindik ez naiz zerutar. Zertzuk iaten? eta, igaliak eta arkaitz-eztia, eskuarki. OrQA 121.
Oraintxetik etzaik zillegiko, ez au, ez ua, sekulako. Eta zertzuk ziran, ene Iainko, zertzuk ziran au eta ua! OrAitork 205.
Zuzentasuna eta errukia zertzuk diran ezagutzeke jarraitzen dula. EtxdeJJ 225.
Zertzuk diraustazuz, arrebatxu? ErkiagBatB 199.
Ta? Noiz dira ba zerok? --Noiz? Gaurko paperak dakar, adiskidea. --Baiña nik ez jakin irakurten! Ta, zertzuk egin bear dira? --Lenengo, errietako ziñegotziak, eta geroago, aldunak. Ib. 61.
v. tbn. JJMg BasEsc 87. AB AmaE 325. Altuna 75. Enb 83. Otx 169. Ldi IL 161.
sense-2
2.Cuáles.(En interrogativas directas e indirectas). --[...] dakaz burukomin, arazo, lor ta atsakabe asko. --Zertzuk dira? MgPAb 150.
Menditarrak ekarri zituan agindu ta albisteak zertzuk ziran baiña? AgAL 148.
Zenbait tokitan irakurleari garbi adierazi diogu zertzuk diran sendo eta trinko dauden gauzak eta zertzuk koloka. JMBELG 10.
Berri onak zure etxe ta zure senarrarentzat, andre. --Zertzu? Nondik zatoz? ZaitSof 83.
--Aspalditxo ontan ba-nikan gertatutakoaren susmo, Mattin. --Zertzuk dira susmo oiek? EtxdeJJ 114.
Ez noa esatera zertzuk ziran itzak; ez dot nai iñor mindu.EtxabuKontu 59.
sense-3
3.zertzu (V-ger ap. EI 218). (Adj.). Qué (ref. a un sust. plural; en interrogativas directas e indirectas). EI 218 recoge en Pedernales (V-ger) "zertzuk gauzek, ¿qué cosas?", con sust. pl. Igaroten jake denporia zertzuk moda dirian konteetan. MgPAb 46.
--Bendeziño batzuk emoiozuez. --Nun baia? --Bizkarrian. --Zertzuk bendeziño dira gero eurok? KkAb II 157.
Taupadaka asi yakon biotza, zertzuk kanpai ete ziraneko arrenkuraz. ErkiagArran 155.
Zer kargu gerratian, frentian nun, zertzuk ekintza, nun da zelan prisioneru...Gerrika 88.
Zertzuk baldintzak zituan berau aurrera atarateko. Ib. 152.
sense-4
4.zertzu. (Uso sust.). Cosas. Cf. zer (7). Zu ziñan, ez besterik, artaz zeru-lurrak egiteko; bi zertzu, bat Zugandik urbill, bestea utsetik urbill. "Duo quaedam"
.OrAitork 344.
Nik ere zertzuk gogoan baiño / ez naiz iñoren etsaia. AZink 48.
azpisarrera-1
ZERTZUK-NAHI.
Sea como fuere las cosas que. v. zernahi. Ta ots ozenen bat ere entzun da [...] ez aintzakotzat emanaz. Zertzuk-nai esan, ordea, neurtitza ederrik da. LdiIL 35.