Tr. Documentado en la tradición septentrional desde Leiçarraga; en la meridional se encuentra en Lizarraga de Elcano, Iztueta, LesakSerm (254 miatxatu), Bilintx (meaxtu ), Soroa (AKaik 119), Beovide (meazatu ), Illarramendi y Aresti (Tobera 283). Me(h)atxatu es la forma general. En DFrec hay 5 ejs. de mehatxatu, meridionales.
sense-1
1.
(G, AN, L, BN, Sal, S ap. A; SP, Urt V 436, Ht VocGr, Lar, VocS 137, Añ (G, AN), Izt 105r, Lecl, Arch VocGr, VocBN, Gèze, Dv, H, Foix ap. Lh),
miatxatu,
meazatu,
meaxtu. Amenazar, conminar; reprender, increpar."Amenazar"Lar, Añ.
"Tratar mal a uno de palabra"Lar in Aq 1444."Reprehender"Añ.
v. amenazatu, menazatu. Eta mehatxa zezan deabrua Iesusek eta ilkhi zedin harenganik. "Iesus menaça"
.LçMt 17, 18 (He, TB, Ip, Echn, SalabBN me(h)atxatu; Dv larderiatu, Hual amenazatu, Samper amanazatu, Ur (G) erriertan egin, Leon manatu, Or errita egin, Ol akar egin, Ker agiraka egin, IBk gogor hitzegin, IBe gogor egin).
Eta mehatxatzen zuten anhitzek ixil ledin. LçMc 10, 48 (He mehatxuz zegozkon).
Ifernuko pena, zeñes meatxatzen baitu. BerDoc 164r.
Bañan egiten ezpadut kontu zure legeaz, / mehatxatzen nauzu pena fiñamendu gabeaz. EZMan II 71.
Ierusalemen erdian / zinduen predikatu / bere bizitze gaixtoaz / Herodes mehatxatu. EZNoel 166.
Mehatxatzen <-ch-> naute xikanatzeaz. Volt 230.
Mehatxatuek <-ch-> oraño jaten dute ogia. "Los amenazados comen aún pan"
.Ib. 231.
Gaztigu hunetzaz mehatxatu zituen gure Iainkoak bere manamenduen hautsailleak. Ax 433 (V 282).
Iondone Paulok ere mehatxatu zituen Galaziako iendeak, erraiten zerauela: [...] Ha galatar zentzu gabeak, nork erhotu eta liluratu zaituzte?Ib. 276 (V 184).
Erakutsu zutan den garra / [...] izterbegia puxatuz / eta zinez mehatxatuz. OPo 45.
Ez gaitutzu bethi ere mehatxaturen. "Comminaberis"
.SPImit III 16, 2.
Gaizki hillen girela mehatxatzen [gitu] [...] haren doktrina saindia mesperetxa badezagu. TtOnsa 60s.
Mehatxatu zian eta exortatu paubrer amoina egitera. TtArima 125.
Gaitutzu / herioaz mehatxatzen / ezpagare banket dibino / bizi huntara ethortzen. Gç 112.
Mehatxatu nauten aldi guzietan [...]. "Ideo in omni reprehensione"
.Ch III 46, 5 (SP hutsak erakusi izan zaizkidanean, Mst mehatxü orotan).
Nahi dugu hek garraski mehatxa ditezen eta ez dugu geronek nahi mehatxatuak izan. "Stricte corrigantur"
.Ch I 16, 3 (Mst gaztigü garratzik ükhen lezen).
Mehatxa zazu [zure burua]. "Admone teipsum"
.Ib. 25,11.
Meatxatzen, eritzen, injuriatzen duenak. El 55.
Jotzeaz mehatxatzen. Brtc 59.
( s. XIX)Mehatxatzen duzu fundituko duzula zure tenplu seindua profanatuko duena. Dh 85.
Paper au Prinzipe Condé-ri biraltzearekin gelditu ziren plazakoak meatxatuak. IztC 344.
Haur bat bada oihuz hasten / amak otsoaz du fite mehatxatzen. Gy 239.
Reinaldo alderatu zaiote bitartean eta aurrera dator zirkazianua meaxtuaz. "Prorrumpiendo en amenazas ya desde lejos contra el sarraceno"
.Bil 165.
Eta gaztigu hortaz zerentzat naiz mehatxatua?Laph 113.
Meazatu zuan Santuak bat bateko eriotzarekin. BvAsL 183.
Nai nuen esan geiago bañan an joan da meatxatuaz eta marmar dariola. IllTestim 12.
[Etsaiak] azkarki oldarturik / gaitu mehatxatzen. Etcham 130.
[Gudulariak] bertze gizon bat meatxatzen zuten urbil zadin etxeko atari aldera. FIr 139.
Eta mehatxatu zuen Alvaro behar zen baimena ez bazuen emaiten... eskumkatuko zuela!ArdoySFran 259.
v. tbn. Hm 196. Bp I 17. CatLav 152 (V 77). He Gudu 98. LE Matr5 301. CatS 52. Prop 1876-77, 17. Ip Hil 130. Elsb Fram 70. Mde HaurB 83.
sense-2
2.Amenazar, conducir el ganado Hargatik laborariak denbora hartan idiak mehatxatzen dituenian ez ditu bere lekutik mobi araziko, eta kolpia duen lekhua maiz freskatuko dio ur hotzez. Mong 590.