1.
(
Lh) .
(Adj.).
Lamentable, deplorable; penoso, desgraciado, lastimoso.
"Déplorable"
Lh (que lo da como labortano).
Tr. Documentado en textos vizcaínos y guipuzcoanos del s. XX. En
DFrec hay 12 ejs.
Gutxik zekiten Joxe-Mari gaxorik Donostian arkitzen zala; bañan laister eldu zan guziak jakiteko egun tamalgarria.
Garit Usand 51.
Iñok ukatzen eztaben egi tamalgarria be, bere ordelari askok, gaiztakeri baltzez euren bizitza ezaindu ebala.
GMant LEItz
63.
Olako txorakerietan aiñ orpoz-orpo yarraitzea, tamalgarria da benetan!
PMuj Y
1934, 166.
Poztu egin naizela bere eriotza tamalgarri orretaz!
ABar Goi 63.
Tamalgarria da lan egin nai ta ez izatea.
Ib. 19.
Ain izugarriak ez izan arren [ezbearrak], tamalgarriak benez.
EAEg 11-11-1936, 268.
Gizakume diranentzat ikuskizun erdiragarria! Orain arte idoro dudan tamalgarriena!
Zait Sof 94.
Etxahuniako jaun gazterean tankera tamalgarria.
Etxde JJ 187.
Paulorenean gertau yatan istori tamalgarri au.
Bilbao IpuiB 251.
Hemen ere entzun duk, zabal, hire berria, / hitzaz esan duten gauza tamalgarria.
Arti MaldanB 205.
Barri tamalgarri au zabal ebillen errian.
Erkiag BatB 88.
Azken tamalgarri bat izaterik nai ez badezute, perretxikurik ezagutzeko ez ibilli gutxigoraberako arau edo antzeko batzuekin.
EgutAr 7-3-1969 (ap. DRA
).
Ura bai zala tamalgarria bi alderdientzako.
Alkain 155.
Tamalgarria benetan gure artian jazoten jakun au.
Gerrika 273.
v. tbn. Alz Ram 23. Galarraga Elezar 60. In SM Zirik 98.
azpiadiera-1.1
(Uso pred.).
Ze tamalgarri yatan alako ibillera andikiz ikusita, ak beste larrialdi al dabela pentsatzeaz.
Or Tormes 83.
Zeure erruz Jel-bide, / sendi ta etxie, / tamalgarri litzake / alperrik galtzie.
Enb 166.
Uri osoa, neskatx orren zoria tamalgarri zaiola-ta, espaka ari da.
Zait Sof 180.
Tamalgarri dena, hainbeste borondate on eta talentu borroka antzu batean higatzen ikustea da.
Mde Pr 44.
Tamalgarri izan bazitzaion ere, utzi bear izan zion, Paxkual seme maiteari, bere erabakia urratzen.
ZArg 1958, 9.
Zu era ortan ikusitia / tamalgarri da nitzako.
BEnb NereA 185.
Etxea erre egin zitzaion. Tamalgarri gertatu zan danentzat.
BAyerbe 44.
azpiadiera-1.2
Tamalgarria zatitxo oiek eta ez poema osoa Lizardiren paper artean arkitu izatea.Aitzol in Ldi UO 7. Tamalgarria! Bañan arrazoi du... ABar Goi 68. Tamalgarria, benetan, nere buruaren zoritxarretan nere bizia bizturik izatea. Zait Sof 31. Tamalgarria ziñez zoritxar au! Ib. 42.
azpiadiera-1.3
Desgraciado, desdichado (ref. a personas).
--Gizakume tamalgarriok! --Ni ta au, bakarrik? --Ni ere tamalgarri, irugarren.
Zait Sof 115.
Nor duzu biderakusle tamalgarri?
Ib. 111.
Bera ain tamalgarri ikusita, Jaungoikoak ez ote zion beratuko alako biotz gogorra?
Etxde JJ 240.