(V-m-gip, G, L),
itzartu (V),
itzertu,
itxartu (V-arr),
ixartu,
izertuRef.:
A(itzarri, itzartu);
ElexpBerg;
GteErd 173
. Despertar(se). Azkue (Morf 986) opone itzarri 'despertarse' a iratzarri 'despertar'. "Izertu, [...] irazartu baño egokijago da. Bizkaijen esaten dabe, gexoa izertu da = se ha despertado el enfermo; umea izertu da = se ha despertado el niño" Ormetxe EEs 1916, 66 nota. v. iratzarri, esnatu. Tr. Usado por autores vizcaínos desde finales del s. XIX; a partir de aprox. 1930 tbn. se encuentra en algunos textos guipuzcoanos. En DFrec hay 1 ej. de itzarri, 2 de itzartu y 1 de itzartze .
Itzartu ninduanean / Izpiaz erlabioak. ABAmaE 468.
Lotorditatik itzartu-ta. ABeinB 91 (BGuzur 131 itzertu).
Itoxurak itxartu eben. KkAb I 48 (11 itzarri).
Era berian zuek dozubez / euzko semiak itxartu. Enb 123.
Itzartu diren guziek. OrMi 77 (Tormes 55 itxartu).
Itzarri (esnatu) ziranean. IrYKBiz 242.
Itxartu zun sendi guzia. EtxdeJJ 214.
Txomiñ Zorri, ostera, iñoizkorik itzartuen. BilbaoIpuiB 275.
Baña ta zaratakaz Don Paulo ixartu, eta ostuketan atrapetan baninduan?Ib. 252.
Andre Madalen itzarriko denean. ArtiIpuin 60 (MaldanB 196 itzartu).
Txiki ta itxartu-barri, bildotsen artean. GandElorri 173 (71 itzarri).
Kanpai
txiki baten ots errimeak itxartu ditu. OnaindSTeresa 69.
Aitak ni bakarrik itzartu. Gerrika 22.
v. tbn. Otx 158. Erkiag Arran 155. Itzartu: Echta Jos 270. Erkiag BatB 133. Balad 136. AZink 171. Itxartu: Altuna 64. Laux BBa 38. Otx 163. BEnb NereA 94. FEtxeb 182.