Tr. En la tradición vizcaína no se documenta antes de finales del s. XIX. Hay seiaska en Azkue y G. Manterola, seinaska en Orixe. En DFrec hay 13 ejs. de se(h)aska, meridionales.
etimologikoa
Etim. Para su origen como compuesto de se(h)i y su carácter reciente, v. FHV 322, n. 18.
sense-1
1.
(G, AN-sept, L, B, BN, S; Volt 55, SP <cehazca>, Urt I 7, Lar, Dv (+ -ea-), H, Foix),
sehaxka (L-ain),
seiaska (Lar, Añ),
seinaska (H(V)),
siaska (G-azp-to-bet, AN-gip-5vill; VP),
sieska (AN-gip-5vill-erro, B),
sineska (B; VocB),
keaska (AN-larr),
xiexka (G-azp)
Ref.:
A(seaska, siaska, sineska);
EI 385;
Lh;
IzTo;
EchaideNav 197
. Cuna."
Haurra siaskan erabilli, mecer al niño"VP 45r.
v. 1 kuma. Sehaska faltaz manjater / batean da emanen. EZNoel 31.
Sehaskatik orainokoan. Harb 237.
Sehaska, xatarrak, troxak, lokharriak [...] preparatzen dituen bezala. SPPhil 531 (He 540 sehaska).
Gloriako Erregeren / sehaska miragarria!Gç 70.
Jesu-Kristok sehaskan emaiten darozkigun lekzionez. CatLav 366.
(V 176)Oial berotan bildu ta seaskan luma edo koltxoi gaiñ leunean ezarri. MbIArg I 107.
Seaskan trosatu ta etziñik. CbEg III 326.
Begirazazu Jesu Kristoren bizia asi soortzetik, seaskatik o ganbelatik.
FamInst
872.
Berak ez duela sortzean sehazkatzat izatu manyatera tzar bat baizen. Mih 78.
Txiki txikitatik ta seaskatik bezela eman zituan santidade andiko señale ezagunak. MgCC 163.
Nabill etxerik etxe / Jesusen galdezka, / erregalo egin nai / niyoke siaska. Echag 124.
Seaskarik etzuelako, ganbela batean ipiñi zuen. Lard 367.
Nere magal au izango da zure seaska. ArrGB 24.
Sehaskan galdu ditut nere burasoak. ElzbPo 180.
Seiaska edo kuman ito dozun umetxu errukarria. AEzale 1897, 128b (
BeinB 46 seaska
).
( s. XX)Kruz eserita eta Juan zutik seaska bazterrean. Goñi 51.
Estalpetxo bat / ez da zeurerik? / Ezta seiaska / zar bat be?GMantGoi 46.
Sehaskatzat duela othelako latza. Ox 65.
Pisti oneek gabez bero billa sein-askaetara yoten ebela. OrTormes 55 (BM 48 seaska).
Hirixka biak, seaska batean haurño batzu bezala elgarri zangoz. JEBer 92.
Siaska ertzan datzan amatxu lakua. LauxBBa 46.
Seaska-aldean ama gaxoak / otoi-zegian, negarrez. LdiBB 22.
Seaskari eraginka. TAgUzt 23.
Lau olezko seaskan. Munita 141.
Haurrak beren sehaskatik ebasten zituztela. ZerbAzk 93.
Belengo seaskatik / maitasunen eske. BEnbNereA 254.
Seaskatik illobiraiñoko bide ori ibiltzearekin. VillJaink 109.
Aingeruak seaska inguru dantzan eginda gero. NEtxLBB 315.
Seaskan bularra eman. JAzpiroz 57.
v. tbn. AA II 81. Echag 106. Gy 310. Lap 180 (V 80). Ag G 74. Ill Testim 20. ArgiDL 35. Inza Azalp 61. Muj PAm 64. Jaukol Biozk 63. Zub 103. EA OlBe 29. Lek SClar 137. MAtx Gazt 16. Ibiñ Virgil 43. Uzt Sas 33. Lasa Poem 64. Mde HaurB 7. MEIG VII 113. Siaska: Echve Dev 586. Auspoa 97, 104. Ataño TxanKan 148. Onaind STeresa 79.
Cuna, lugar de origen. Gizakiaren lendabiziko seaska, azitoki eta bizilekua izan zala Asia. IztC 11.
Merezi dute lajatutzea / gure kabi maitatsuak? / Okendo eta Idiakezen / seaska guztiz prestuak? Otag(
inFrantzesB II 130
).
Ipuñaren seaskea sortaldeko errietan idoro daiteke noski. EguzkLEItz 27.
Kelten sehaska Alemaniaren hegoaldean izan zela. MdePr 216.
Bixitatzen badezu / Getari maitea, / bere seaska dala / gogora zaitea. Basarri 46.
Aigiton egona zen, zenbaki-iakintzaren seaska baitzan. ZaitPlat 52.
Hoinbertze gogo bihotz garbien sehaska [Urepele]. XaOdol 109.
Bere aberri, sorterri ta jaio ta bizi izan zan seaska goxoa maite ez dituna.AtañoTxanKan 25.
Alde au ez da len ere izan / bertsolarien seaska.Insausti 179.
v. tbn. MMant 109. Zendoia 56.
azpiadiera-1.3
Origen. Bada lehen egia bat, Yainkoaren argia, badioana munduaren sehaskaraino. HbEgia 89.
Areago io bear izango duzu, olerki zarren seaskara, alegia. ZaitPlat 27.
3.Valle en forma de cuna. Hemen, sehaska zabal batian, Ur-handiak bere ibai garbiak dabilzka. Atheka 3s.
azpisarrera-1
SEHASKA-ABESTI.
Canción de cuna. Seintxubak baña negar dagi-ta / ixilduteko, ameak, / abots alaiaz abesten dautsoz / siaska abesti maitiak. LauxBBa 78.
azpisarrera-2
SEHASKA-ALDERATU.
Acercar a la cuna. Sartu, mutill ederrok, / seaska-alderaturik / yaiotza. LdiBB 52.
azpisarrera-3
SEHASKA-ERESI.
Canción de cuna. Seaska-eresia leenen dala ta obi-arria azken. LdiIL 125.
azpisarrera-4
SEHASKAKO.
a) (Niño) de cuna, pequeño. Bada orretxek hiri seaskakoa intzala, ainbeste on egin zian. Arr GB 120s. Seaskako aurrak amari. Mok 8. b) Canción de cuna. Siaskakua. "Cunera". Laux BBa 112.