1.
(V-gip, AN-gip, BN-arb; VP 48r, Lar, Añ(G), H),
jaiobarri (V-gip; Añ(V)),
jaiotberri,
jaioperri (vEys, H(i-)),
jaioparri (V-arr)
Ref.:
AEF 1930, 19; Etxba Eib (jaixo-barrixa); Gte Erd 21. Recién nacido."Nouveau né"H.
"
Zeuk dirudisu, maitea, / larrose yayoparrie (V-arr)"AEF 1930, 19."
Bere jaixo-barrixagaz izan da Arraten
"EtxbaEib.
"
Arraultza jaio berria
"GteErd 21.
Tr. Documentado al Sur desde Lazarraga (con izan ), al Norte lo hallamos en Etcheberri de Ziburu. En DFrec hay 7 ejs. de jaioberri .
Haurtxo iaio berriari / egiteko zerbitzu. EZNoel 58.
Non arkitzen da judatarren errege jaio berria?MbIArg I 159.
Zuetarik zantarrenak apurtuko ditu amabi otsa-kume jaio-parriak. AñLoraS 106 (MisE 125 jaio-barri).
Txaltxu yaio-parriak / atêtan saltoka. ZavFab,
RIEV 1909, 38.
Belengo atera, / aurtxo jaio berria / guazen ikustera. Echag 245.
Laurogei arkume jaiotberrietatik ogei ta amar bezalatsu utziko ditu. IztC 169.
Erruezagoak umetxo iaio barri batenak baiño. AgAL 11.
Axe bigunak esku legunaz / arpegitxoan iguzten dautso / aizkide lez; / ta ur garden, garbi yayoparriak / bere esker ona dautso agertzen / irribarrez. GMantGoi 91.
Len-seme yaioberriari pozikaraz ugatza ematen ari delarik. OrMi 124 (Eus 399 jaio berri).
Non da yuduen errege yaio-berria?IrYKBiz 24.
Ba-nintzan elorri- / jaio-barri bat lez. GandElorri 160.
Bildots iaioberrien larrua. IbiñVirgil 102 (42 iaio-b.).
Artaldeak iaioparriz ugaritzen baldin badira, urrezko eginen zaitugu. Ib. 52.
Txorro-txio alaiean agurka ari egun jaio-berriari. BerronKijote 98.
Nere anai Juan Kruz, jaio berria, umezurtz geratu uan.AtañoTxanKan 150s.
Neskato jaio-barria daroa besoetan. OnaindSTeresa 20.
Bere loba jaio barri bat.Gerrika 40.
Galdua ote dugu [...] poema jaioberria?MIH 291.
Jesus jaio-berria gurtzera. MEIG I 77.
v. tbn. Ub 195. AA I 438 (II 81 jaioperri). It Fab 127. Lard 46. SBaroj in FrantzesB II 123. Bv AsL 40. Ill Pill 4. Inza Azalp 59. Jaukol Biozk 96. TAg Uzt 117. Etxde JJ 181. NEtx Antz 111 (LBB 162 jaio b.). Albeniz 112. Iaioberri: Zait Plat 118. Yaioberri: Ldi UO 26. Jaioperri: Arr Oracio 164 (ap. DRA). Jaiobarri: Ag Kr 130. Enb 47 (jaio-b.). Alzola Atalak 84.
azpiadiera-1.1
(Con izan
). Zegaiti, danzuanean / jaio barri danak kantaetea, / loak benzitzen dau inozentea. Lazarraga B3, 1151v.
Txoritxoak bere ezin egaz egin dabe jaioparriak dirianean. Añ LoraS 89.Arbolatxu bat jaijo barri dan artian, erraz da sustrai eta gusti ateraten. Astar II 92.
Elexia jaijo barri zanian ez eguan onelako agindu biarrik. Ib. 230.
Beiñola, jaiobarri zalarik, il egin yakon semetxu bat. ErkiagArran 127.
Jaio-barri dan umetxoa
bateatzera doaz. OnaindSTeresa 20.
Aita, ni jaio barri nintzala juan zan. Gerrika 286.
1916an, ni jaio berri nintzela, argitara zuten. MIH 365n.
Egoki da eta zuzen, bada, horren ingurukoak Deia-n tratatzea, oraindik jaioberria delarik. MEIG VIII 42.
sense-2
2.jaiparri. Niñez, infancia. Zartegia biorzidi jai parrira. "La vejez volvióse al nuevo nacimiento"
.RS 486.
sense-3
3.Noticia del nacimiento. Urrez eta inzensoz beteak eta Jangoikoaren jaio berri andi hau banatzen dutela. MbIArg I 159.
azpisarrera-1
JAIOBERRIAN.
Nada más nacer, al nacer. Eta era berekoak izandu ziran Jesusen etxea, Jesusen jaitegia ta Jesusek jaio-berrian artu izandu zituen gauza guziak. MbOtGai II 116s.
Jesus jaioberrian ainbeste aurtxo ilerazo zituen Herodes zarraren [semea]. Lard 452.
Onela, bada, gure santuaren jaio berrian iru aingeru ikusi ziran. BvAsL 24.
Ez baita ain errez yaioberrian ezagutzen. OrQA 45.
azpisarrerakoSense-1.1
Illargiya're jaio berriyan / txikiya zaigu agertzen.Yanzi 57.
azpisarrera-2
JAIOBERRITAN.
Nada más surgir, al aparecer. Beste askoek [egunkaria] erosten dute, yaio-berritan ikusmiñez, gero aren erreztasun-atsegiñek gogoa irabazita. LdiIL 71.