1.
(BN-arb ap. GteErd). Doblar, flexionar (las rodillas, etc.)."
Eztu ankarik jokatzen (G-azp), plegatzen (BN-arb), biortzen (V-arr)"GteErd 23.
Reserbatu zitiát neurorrendako zazpi milla gizon belhaunik Baalen imajinari plegatu eztraukatenik.LçRom 11, 4 (He belhaurikatu, TB, BiblE belaunikatu, Ol makurtu).
Gogoetak khasaturik, lurreraiño belhauna, / gero plega eta ezagut nola aizen illhauna.EZMan I 9.
Berze alde adoratzen zaitut, guztien Iauna, / eginbidez lurreraño plegaturik belhauna. EZMan II 22.
[Elefantak] bere gazte denboran belhaunak, eta gaiñerako bertze iunturak zalhuitu, erraxki doblatzen eta plegatzentu. Ax 180 (V 122).
Haren belhañak plegatzen dütüzü. Mst III 50, 2 (SP iarriko da belhauniko, Ch flakatuko zaizko).
Balibaleki zer din onsa Jinkuak deron fortüna / hari eskerren emaiteko plega lirozü belhaina. Etch 544.
Iduri duela alimalexka pullit bizkarrean hezurrik ez duten batzueri, zoinak dobla, plega baititazke nahi bezala eta itzularaz norat nahi. ElsbFram VII.
azpiadiera-1.1
Bere hoiñak elkharretan gaiñen plegaturik eta itzaturik. Tt Onsa 115.
azpiadiera-1.2
Cerrar, plegar. Eta plegaturik liburua rendatu zeraukanean ministreari, iar zedin. "Ployé"
.LçLc 4, 20 (He plegaturik; TB, Leon hetsirik, Ol bildu, BiblE itxi).
Eta elhorrizko koroa bat plegaturik ezar zezaten haren buru gainean. "[Ils] plièrent"
.LçMt 27, 29 (He, TB, Echn, SalabBN, Samper, Leon, BiblE egin, Ol eyorik).
Berriz ezartzen badu bere azalean edo hezurrean [armendola] eta landatzen badu ongi plegaturik eta serraturik. SPPhil 314s (He 316 arthozki hersturik edo zarraturik
).
azpiadiera-1.3
(S ap. Lrq; Volt 118, SP, Urt V 72, VP, Lar, Añ, Gèze, Dv, H). Doblar, plegar."Plegar"VP 79r.
Eta buruan eman izan zioten oihala ez mihiseekien ezarria, baiñan beregain apartean plegatua. HeIo 20, 7 (Lç biribilgatua, Dv biribilkatua
).
Eliak harturik eta plegaturik bere kapa, yo zuen hartaz ura. Lg I 365.
Sakristaiñsak ürgaitziren dü konfrariako linjiaren xuritzen eta plegatzen. Mercy 41.
Emaztekiak ez dira behinere gelditzen edo ileen irutetik edo oihal baliosen aihendaduraz edertzetik edo plegatzetik.DvTelem 51.
Etzuten ere nahi buztana dilindan / buruko plegatutik hiru ezkinetan. HbEsk 181.
Heda zazu makhil biribilarekin eta plega lau partetan. ECocin 46.
Eskutitza plegatu eta hetsi ondoan.ElzbPAd 80.
Ya oyian sartzen degun-- diyo senarrak, anketatik elduaz maindire bat plegatuko balitz bezela. Iraola 95.
Begien aintzinean daukat oraino aren eskribu eder, ongi plegatua.LarzGH 1963, 330.
Mantalina beltxa ahur batean plegatua eta liburu arrosarioak bestean.LarreArtzainE 11.
azpiadiera-1.4
Torcer(se), doblar(se) (un árbol, las ramas...). Kanabera bezala malgu eta plega, kamaleona bezanbatetan mutha.Ax 456 (V 297).
Zuhar zahar makhurra nork xuxenduko du? Balinba erretxago da gazte deno haren plegatzea. Brtc 180.
Zuhaitzak adarra du beheiti plegatzen.HbEsk 238.
Nola baita gaztean plegatzen arbola.Ib. 174.
sense-2
2.Someter(se), doblegar(se)."(Eskual 1451). Plier, abattre, soumettre, dresser. Heriuak plegatü dü (S), la mort l'a abattu"Lh.
[Semeak] behin handituz gero, eztitutzu hobekiago manukortuko, eskuperako, eta ez plegatuko. Ax 88 (V 59; (v. tbn. el mismo ej. en ES 181).
Urguillukeriak edo kolerak eramaiten banau, beharko dut gauza guzietan neure burua apaldu, makhurtu eta plegatu humiltasunaren eta mansotasunaren aldera. SPPhil 180.
Besten pian plegatü.Mst III 54, 2 (SP nihork azpira [dezan], Ch azpiko izatea, Ol iñoren mendera).
Plega hadi gazteti nahi gabe orota, / gaizkiren beldür izan, Jinkua guri so beita.Etch 152.
Bere legei guziak zituen plegatu, / nihongo erregerik nausi ezagutu.HbEsk 30.
Gütan ardüra khorpitza oldartzen da arimaren kontre, eta arima bere nahiala plegatzen dü. IpHil 53.
Heriuak gerokoz plegatü deikü orozbakoz xiberutar idazle edo izkiribaino bixkorra. Lh(
inConst 14
).
Adinak plegatü dü eta aphilako hogeita bederatzian gure Jinko hunak beran ganat deithü dü.Othoizlari 1959, 227.
Ez omen du jauntto hunek bere aithormena sinatuko. Zuk ezagutzen baituzu, nik baino hobeki, aphur bat uzten dut zure gomendio. Agian plegatuko zautzu eni baino hobeki. LarzSenper 66.
Hortako ginen hain zuzen semenarioan: ez batere beste batek hezteko eta plegatzeko, burua berotuz edo teoria batzu sakatuz, hori ez!LarreArtzainE 193.
sense-3
3.+ pleatu. Colocar. Sesto artian gero / ondo plegatzia [arrañak]. DurPl 61.
Ozka batzuek egiten dira basatearen muthurrean eta ezpal ttipittoak plegatzen dira inguruan tutuaren gainera.DvLab 387.
azpiadiera-3.1
Karraskan ari zauku hurbiltzen gure muthiko gazten komedia eta Eyherabide [...] ari zauku, kaskoko ileak xut-xuta, komediako phiko-miko guziak untsa baino hobeki komendianten mihian pleatu beharrez, arrats gehienez. Herr 16-1-1958, 2.
azpiadiera-3.2
Ez zela orduan errebide legundu eta oski dirdiradunik. Aspaldiko harri plegatuzko galtzara larri bat bai. Larre ArtzainE 14.