1.
(Lar, Lh),
petar. "Petardo para poner fuego a las puertas"Lar.
"Petardear una puerta, atea petardoaz autsi
"Ib. [Uztailaren 14an] aditzen dire hirietan kanoi ukhaldiak edo petarrak. ElsbFram 75.
Jostailu guztien artean, ziruriko edo petardoa izan zan politena Patxirentzat.OskKurl 49.
sense-2
2.
(L ap. Lh). Petardo, estafa, engaño; chasco."Déception"Lh.
Bérze sektagoietán eztá ikúsi milagrobát oráño sékulan, ezpáda enbusterias, petárdos, gaitzes, árte gaixtos. LEUrt(ms.) 24v (ed. 1846, 67 petardoz
).
[Andre] au ain liberála neréki, badaike izán berzeékin ére alá, petárdoa dá, fuéra fuéra. LEMatr6 274.
Jaunarén kontrarioái ematen dénak logratzenduéna dá petárdo ta perdizio. LEOng 38v.
Joku barin badá, eztá erretirátzen; ta bitárteo petárdo emén ta án, zórrak ez pagátus, baizik añaditus. LEProg 110.
sense-3
3.petarta (-th- S ap. A; Dv), petart (A). "Ce mot qui équivaut à peu près à faux, s'emploie toujours en compagnie de saindu, saint. Saindu petarta, faux dévot" Dv.
azpisarrera-1
PETARDOA ERAMAN,
PETARDOA HARTU.
Llevar(se) un chasco. "Petardo eremanen dute, ils seront bien attrapés" Lh. Arek bat esan eta, urten beste [errifa billete] batek, / eginda, artu eban petardua Josek. ABAmaE 280.
Ijitoaz piatzen / diraden gajuak, / eramango dituzte / petardo bapuak. UrruzZer 127.
Amar duro eskatu / eta biyan eman [...]; [Astoak] ondo jaten du baña / egunero merman, / petardo txarra eztet / onekiñ eraman. UrruzIru ziri 93.
azpisarrera-2
PETARDO EMAN.
Dar un chasco. Trapero gizajua / auek desgraziyak, / petardo eman dio / alako zaldiyak. Auspoa 142, 111.
[Dama orri] mutill gazte politak / gustatu zaizkiyo, / artzaiari petardo / laister eman diyo. Auspoa 59, 97.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con determinantes). Baña petardo-gisabát graziósoa emanzio bein Jaun ónak bere sandugóni, probatzekó paziénzia. LEJMSB 171.
Ikusten dek, Erramun, zer lotsa gabiak? Jatera ziaztik eskeñi gabe. --Nai du petardo bat ematia? --Mereziya izango ditek. Bañan nola? --Ez al da oroitzen lengo bidajian zer kontatu niyon erbiyarena? --Amorratubena? --Bai. SorAuOst 93.
Obeak alde batera / artu beregana, / ni ta beste askori / petardua emana. Auspoa 135, 95.
Mundu guziyak badaki ondo / kristau gaiztua zerana, / ibilli zeran toki danetan / petardo txarrak emana.ImazAuspoa 24, 157.