Tr. Propio de la tradición septentrional. Al Sur se documenta en textos navarros (Mendiburu, Lizarraga de Elcano, Echenique, Samper (segruki ), en Iturriaga y en algunos autores occidentales modernos. En DFrec hay 11 ejs. de segurki, 8 de ellos septentrionales.
sense-1
1.
(L, BN, S; SP, HtVocGr, Lar, Añ, Dv, H),
seurki,
segrukiRef.:
Lh;
Lrq
. Seguramente, sin duda."Assurément"SP.
"Sûrement"HtVocGr 424.
"Seguramente [...]. Lat. certe, secure"Lar.
"Certainement, assurément"Dv.
"Certainement"Lrq.
Kondu hersi behar dugu harzaz eman segurki. E 29.
Obra honak ukhenen du goalardona frangoki, / Baietare bekhatuiak punizione segurki. Ib. 13.
Segurki haur-ere harekin zen: ezen Galileano da. LçLc 22, 59 (TB, Dv segurki; He egiazki, Oteiza egiaz, Ol noski, Leon zinez, Or egia, IBk inondik ere).
Edirenen da segurki handiago eta gehiago dela pagamendua zorra baiño. Mat 218.
Hitz hauk obretan segurki nahi ditut athera / zeren ezagutzen bainaiz zordun zure aldera. EZMan II 26.
Segurki hau pensa dezaket eta egiaz erran. "Certe"
.SPImit III 40, 1.
Erorten da segurki bekhatu mortalera. TtArima 8.
Bitartean oren hura segurki izanen da. Gç 60.
Eta segurki emanen darozkitzu. HeGudu 97.
Behar zitit segürki [kargak] soferitü. "Utique"
.Mst III 29, 2.
Bai, ikusi zutut / nik zu segurki heben. AstLas 26.
Gure jaikitzia zaizie / segürki dolütüren. Xarlem 368.
O Jesus, amatzen náu / segúrki, amatzen badút. LEKop 140.
Arima jainkotiarrena gaxtaginik handiena bezain segurki hil beharko da. Dh 117.
Segurki gizon hau gizon hiltzaile bat da. TBAct 4.
Segurki ere partalier izaitea baltsan [...] hobeago da. JesBih 393.
Odol ura segurki / ik ixuria dek. ItFab 224.
Bertzeak derra, ez segurki. Gy 147.
Segruki zra zu baitare koitarik, zerengatik zuauren mintzatze berak galileo gisa deskubritzenztu. SamperMt 26, 73.
Biba zu! bai, biba zu, segurki!ElzbPAd 64.
Nik diot ez direla segurki, ontsa urrun da, errepublikano guziak ohoinak. ElsbFram 149.
Garraituren dugu segurki / zorigaitzaren zaparta. Ox 153.
Bana astoak baino buru gutiagoikin seurki. Zub 50 (25 segurki).
Eta gure gizonak, ezetz segurki. BarbLeg 133.
Biktimaren zoriaren arabera edo, segurkiago, borreruak ukan dituen ixilikako aginduen arabera. MdePr 76.
Xede gaitza ederrak zituen segurki. Lf(
inZaitPlat XVI
).
Segurki joan dadila bixtatik!LarzIru 44.
Ehüjarreko nabatik / segürki dizie hartüko. CasveSGrazi 146.
Egungo eguneko bereztasuna, inoiz zeharo aldatu zen hizkuntz egoeraren lekuko bakarra izateaz azaldu beharko dugu segurki. (In MEIG VI 30
).
Segurki xantza duk ene erreximendu huntan izaitea. Etchebarne 77.
v. tbn. Ch II 8, 3. Monho 58. FrantzesB I 27. MarIl 31. Jaur 166. Etch 412. Bordel 83. Arch Fab 77. Hb Esk 61. Echn Mt 26, 73. Dv Lab 163. ChantP 340. Lap 125 (V 59). Arb Igand 160. HU Aurp 126. CatJauf III. Etcham 230. JE Ber 103. Zerb IxtS 59. Etxde JJ 68. Ardoy SFran 146. Xa Odol 25. Mattin 39. Larre ArtzainE 164. Seurki: It Fab 71. Balad 119 (BN-baig). JanEd II 73.
sense-2
2.Ciertamente, con certeza (saber, etc.)."Abscise"Urt I 42.
Ezin damna naindeiela zinesten dut segurki. E 109.
Galdetu behar zaiola iakiteko segurki. EZMan I 21.
Bekhatore handia naizela segurki iakinagatik segurkiago iakiteko dut zure miserikordia infinituki handiagoa dela. Harb 141bis.
Erran ahal diteke segurki bere ohorean dagoela. Ax 350 (V 232).
Segurki ezagut eta klarki froga dezaten zein flako diren bere buruz. "Veraciter"
.SPImit IV 4, 3.
Noiz ere baitakizue segurki idiak harria duela bixikan. Mong 589.
Hark segurki jakin dezanzat nork egin duen bere Bazko partea. CatLav 286.
(V 143)Zeren segurki ikhusten baitu hori dela [...] efetu bat. HeGudu 50.
Segurki erran ahal daite ez duzula maite mundua baizen. Mih 64.
Segurki egin ditugula dakizkigun faltak, segurak bezala [erran behar ditugu]. Brtc 162.
Neronek ikusirik baino / hark erranik segurkiago / sinesten dut. Monho 80 (tbn. en Barb Sup 92).
Eztakit segurki; bainan beldur izateko dut. Dh 124.
Badakizkigu segurki guretzat premiatsuenak diren gauza hauk. Lap 41 (V 23).
Kasik nehork nehon nehoren gogoaren berri badakiela xuxen eta segurki ez baitu erraiten ahal!HUAurp 108.
Ez baitzakiten segurki nun ziren Orriagako zedarriak. Zub 30.
Guti dakigu segurki gure herriaren historia zaharraz. MdePr 220.
Badakigu segurki Baltatzarrek karraskila ere ezagutzen zuela. ZerbAzk 89.
Ori segurki dakigu. IzetaDirG 78.
Ezin jakin guk, segurki behintzat, zer esango duten. MIH 62.
Ezin mintza behiala Vinson mintzatu zen bezain segurki. MEIG VII 97.
azpiadiera-2.1
Seguramente, de modo seguro, sin riesgo."À coup sûr. Segurki hari izan da
"H.
"
Emeki eta segurki (BN-arb)"GteErd 260.
Guri ere ekharguzu hurbillera balea, / segurkiago armaren landatzeko kolpea. EZMan II 155.
Otoi egiten derautzut ene letrak segurki hel itzazun. Volt 206.
Leihorrean bezain segurki eta gogortki finkatzen zituen oiñak. Ax 132 (V 87).
Hobeki zeneidike, eta segurkiago ioka zindezke, baldin gero bertzeren eskuz egin gogo duzuna, orai zeurez, zeurk ikhusten duzula, egin bazeneza. Ib. 236 (V 158).
Bide hark gidatuko zitu xuxen eta segurki paradusiaren erdiala. TtOnsa 12s.
Segurki ioatekotz. INav 52.
Segurki gustietara / hire kolpea hedatzen. Gç 154.
Kofesorak leialki eta segurki begiratzen duen sekeretu ezin agertuzkoa. CatLav 290.
(V 145)Gogoan duten deseiñu on eta saiñdua are segurkiago eta errexkiago haiñek konplituko dute. HeGudu 81.
Ezi gisa hortan akabiren dü ihurk segürki bide hasia. "Secure"
.Mst III 27, 5.
Zeren onsa ezagützen gütialakotz segürkiago gida baigitzake salbamendüko bidian. CatLan 151.
Hark segurki / bai fidelki / egin liroke mandatu hori / Napoleon handiari. FrantzesB II 17.
Hola [...] xertoa segurkiago lotzen da. DvLab 385.
Zer egin behar da orano Jinkuaganik segürki galthatzen deitzogünen ükheiteko?CatS 66.
Kontrabandoa nun illobian baiño segurkiago?EtxdeJJ 51.
Horiekin guziekin zoan denbora hartako treina, bere karranka eginez bainan oro-har emeki eta segurki.LarreArtzainE 110.
azpiadiera-2.1.1
Con cuidado, con medidas de seguridad. Hari zatxetzate, eta eramazue segurki. LçMc 14, 44 (He, TB segurki; Dv ernerik, Ol gurbilki, Leon ximenki, Or ondo lotuta, Ker, IBe arduraz, IBk kontuz).
Ezar zitzaten presoindegian, manamendu eginik jeolerari segurki hek begira litzan. LçAct 16, 23 (He arthoski, TB segurtatuki, Ol zorrozki, Ker, IBe arduraz).
Eta lotuko zuten, alik-eta segurkiena. MbOtGai 7, 85.
azpiadiera-2.2
Seguramente, confiadamente, con tranquilidad. Urrerik eta zillarrik eztuena[k] lo egiten du segurki. Volt 170s.
Adin limitaturikan / bizitzeko segurki / Iaunak ordenaturikan / eztuela badaki. ArgDevB 153.
Beiñere baiñan segurkiago bere emaztearen izorkide izaten jarraitzen zun noski. EtxdeJJ 182.
azpisarrera-1
HAIN SEGURKI.
Ciertamente. Kortesiaz hon deritzut nik zuri hain segurki; / berzerik nitan eztukezu, abisatzen zitut nik. E 215.