1.
(Urt III 369, Lar, H),
sonda (ElizdoEEs 1926, 31),
sunda (L, BN, S ap. Lh
; SP),
zonda (Lecl, H). Sonda."Sonde à sonder la profondeur d'un rivière, de la mer, ou la qualité du fond de l'eau. Zunda arthikitzea, jeter la sonde"H.
"Sonde"Lecl.
Hartarakotz bada erabilliko duzu bethi zunda, zeren zubiaren gaiñean ur xumea baita. INav 127.
Erebilliko duzu zunda ababorreko aldetik. Ib. 20.
Eta zunda harturik, aurkhitu zituzten hogoi braza. HeAct 27, 28 (TB zunda aurthikirik; Dv, Ol, Ker beruna, IBk kalaberuna, IBe berun-soka).
Arrantzu tokiren batera irixten ziranean sonda botatzen zuten. ElizdoEEs 1925, 246.
Lemazaiñak txiten pitean begiratuten deutso sondeari. BerriatBermeo 390.
sense-2
2.Sondeo, medida de la profundidad. Segidan dire Espaiñiako kostetako zundak. [...] Ondarrabiatik bi lekoa zabal kausituko duzula 70 edo 80 brasa. "Les sondes de la côte d'Espagne"
.INav 22.
(v. tbn. 72)Ternuako arrutak eta lekoak eta zunda eta entradak. Ib. 105.
Bankuarik eta Picardiarik artean bada 24 edo 25 brasa, zunda falsoa da bi aldetarik are falsago Picardiako aldetik ezin ez Angeleterrako partetik. Ib. 84.
sense-3
3.(H), sonda. "Instrument de chirurgie pour reconnaître la profondeur, la qualité d'une plaie, pour être introduit dans une cavité naturelle et évacuer des liquides accumulés"H.
Batzutan operazione egileari behartzen zako, bertzalde, urdailaren beraren urratzea sabel gainetik barna, eta sonda gogor batekin azpitik goiti giranoieko poxeluaren higitzea. JEMed 70.
Kristalezko sonda bat artu ta asi zan miaketan.JAzpiroz 180.
Naiz eduki amaika / sonda ta suero. Insausti 130.
sense-4
4."On l'emploie usuellement, pour exprimer l'instrument qui sert à retirer d'un tonneau une petite quantité de vine pour en goûter"H.
sense-5
5.sonda. Pozo. Osin eta sonda iñoiz sikatu eta agortu ezin leiana. UrBulaAl 291 (BulaV 361 osin).
sense-6
6.Profundidad (de un puerto, de una entrada). Dikan sondea anditu ta moilla batzuk egingo ziran. EtxabuKontu 142.
Dikako sondea anditu ta moilla zati bat egin. Ib. 142.
Agudeza sensorial. [Itsuek] badute guk ez dugun trebetasun eta usna edo sunda bat bildua non harritzekoak senditzen baitituzte. LarreArtzainE 149.
azpisarrera-1
ZUNDA-BERUN.
"Bolis, zúnda, zunda berúna" Urt III 369.
azpisarrera-2
ZUNDAN.
Sondeando. Dorre horiek marka onak dire Carrosatik sartzeko eta ioanen tzare zundan, 5 brasetarik costeando eta [...]. "En sondant au long de la côte"
.INav 60.
Jakiteko duzu nahi baduzu sarthu zundan unzi handiarekin behar duzu ur bizitako plemara. Ib. 51.