1.
(G, AN, L, BN, S; Deen I 348, 415, Añ(G), Lecl, VocCB, Dv),
burruka (V, G, AN-larr; Lar, Añ, Dv, VocCB, VocZeg 288, Dgs-Lar, ZamVoc),
burreka (Lcc),
murruka (V-m)
Ref.:
Ref.:
A(
borroka, burruka, murruka
);
Lrq;
IzUlz;
EtxbaEib(
burrukia
);
AspLeiz2(
burrukatu
);
GteErd 46, 66;
ZestErret(
burruka
)
.
. (Sust.).Pelea, lucha, combate."Lid, batalla"Añ.
"Lutte corps à corps. Haizeen borroka, lutte des vents; egitekoen borroka bethierekoa (He), le tracas des affaires"Dv.
"Violencia, irrimia, burrukia
"Dgs-Lar 3.
"
Murruka, lucha de bueyes"A.
"
Aurreko tabernan burrukia izan da
"EtxbaEib.
"
Katu-burrukia. Riña de gatos. Katu burrukak, geixenetan, tellatu barrenian
"Ib."
Makilla burrukia. Duelo a palos. Makilla burrukia izan da domekan Iru-kurutzetan
"Ib."Inmediatamente dieron batalla, borrokari ekin zioten (G-azp)"GteErd 46.
Cf. buldurka. v. borrokaldi. Tr. Borroka es la forma documentada en los textos orientales, y burruka la más frecuente en los occidentales. Entre los autores guipuzcoanos la forma más frecuente es burruka, aunque desde mediados del s. XIX se emplea tbn. borroka . En DFrec hay 450 ejs. de borroka (8 septentrionales), y 396 (4 septentrionales) de burruka .
Ezen eztugu borroká odolaren eta haragiaren kontra, baina prinzipaltasunén kontra, puisanzén kontra. LçEph 6, 12 (TB ez dugu gudurik
).
Eroria borrokara. "Celui qui est abattu, demande encore à lutter"
.OPr 147 (tbn. en Saug 177).
Guthizien kontrako borrokaz. SPImit III 12, tí. Gure borrokha, gure gudukha, ezta solament haragiaren [...] kontre. TtOnsa 169.
Airezko esparantza batek [...] gabak eta egunak iraganarazten darozkigu nekhe eta borroketan. Ch III 3, 3.
Gure etsai bethikoaren borrokak. HeGudu 31.
Nurk dü borroka azkarrago bat, eziez bere büriaren goitzera iseiatzen denak?Mst I 3, 3 (SP y Ch gudu
).
Burruka desegin. CbEg III 318.
Munduko lan eta borroka salbamendutik gibelaraz detzaketenak. Lg II 144.
Behar diaigü borrokaz esprabi / zuin giren bürüzagia. Xarlem 529.
Asarrearekin eta burruka gaiztoakin. Gco II 54.
Laborariak urthe guzia asko nekhe-borroketan darama, zenbait fruitu bildu nahiz. Dh 200.
Zerren ez daguan iñor prestago eurak baño burrukarako. JJMgBasEsc 174.
Orduban ezautuko da, zeinek burrukia irabaztia nai dozun. fBIc II 274.
Ango burruk-auskak, ta apurtzea alkar!ZavFab,
RIEV 1907, 542.
Despita, aserre eta burrukarik bage igarotzen dute beren denpora guztia. IztC 228.
Zertako bada gizonei eder iduriarazteagatik, nekheari eta borrokari emanen natzaiote?DvLEd 154s.
Ogei ta bat borroka / bat bestien urren.Afrika 135.
Ikhusten zuen graziak eta munduak han zabilaten borroka. Laph 128.
Gure bizitza gerra eta betiko burruka dala. ZabGabon 40.
Nai nok esango eban au an ikustian, / Izango zala nausi burrukan Adrian. ABAmaE 97.
Gaztañ-aiziak dabiltzanian / Zipot-barruan borroka. UrruzUrz 35.
Eizari batek katamotz ta leoien burrukea gogoratuko leuke. ABeinB 55.
Dirua orniduteko / darabilez lorrak / gedar eta burrukak. AzcPB 239.
Infernuan dago isioturik suba, betiko aserre, burruka eta gorrotoan bizi diran ezkonduentzat. ItzAzald 175.
( s. XX)Baga indartsuak arkaitz gogorrakaz burruka bizian ebiltzan egunero. AgKr 77.
Morrosko biak eroien burrukarako bidea. EchtaJos 42.
Izandu dira burrukak, ardo dantzak, gurdi karroza ederrak. Iraola 115.
Aberien ari-topeka, ollar-borroka edo idi-dema, naiz dala gizasemien zama-jasotze, lasterketa edo aizkora-jolasa. AgG 80.
Aize indartsuaz burruka gogorrean gau osoak igaro ditut. Ib. 209s.
Bi ollarrak peliara, au da, burrukara zijoazela. UrruzZer 28s.
Zaldikoen borroka. AgEEs 1917, 213.
Egun eta gau oso-osuan aixe ta itxaso gogorrakaz burruka itxela erabilli eben euzkeldunok. KkAb I 80.
Duelo deritxon burrukea. KIkV 68 (v. tbn. KIkG 56).
Jaungoikoaren izena maitte duten eta gaitzesten dutenen artean beti izango da burruka. InzaAzalp 133.
Beti ebilzan mutil aregaz burrukea nundik asmauko. KkAb II 62.
Gorputz ta arimaz eder, adimen-burrukarako gai ta bizkor. OrMi III.
Politika burruketan. LabEEguna 68.
Buelta bat borroka izigarrian aritu ondoan, etsitzen du debruak. BarbLeg 131.
"Il-ala-bizi"-ko azken burrukarako. LdiIL 106.
Burruka bizian. Ib. 165.
Donostin, bêla, urteoroko / arraun-burrukak baitira. "Se celebran las regatas"
.OrEus 381.
Marxek langilleai eten bako burrukara dei egin eutsen. EguzkGizAuz 64.
Izugarria zan, benetan, biozpean zerabilkin burruka!TAgUzt 258.
Zuen odolak jitez behar du borroka eta gudua: / Nahiko gudu izanen dugu, garraituz gure burua. Iratz 179.
Borroka antzu batean. MdePr 44.
Gerra ta erri-burrukaetan. LekSClar 140.
Baote zan beretzat borroka baten merezigarri aundiago zunik Gaxuxa baiño?EtxdeJJ 36.
Auzi-burrukak buruan zerabiltzaten gazte aiek. "Bella forensia"
.OrAitork 212.
Borrokarik gabe ez dago zorion-biderik. TxillLet 129.
Borrokari lotu zaizkio. AnabPoli 27.
Burrukan (errietan) nor nagusi izan. BilbaoIpuiB 186.
Etenbageko alderdikeri-burruketan eta istiluetan. ZaitPlat 123.
Iru urte luzeko / burruka gordiña, / ori guzia dago / Elkano egiña. Basarri 45.
Nekazaritza lan gogorra da / lurrarekingo burruka. AndAUzta 112.
Soin eta arima-naien artean / naiko burruka ba daukat. GandElorri 90.
Elementuak elkarrekiko burruka itsuan. VillJaink 53.
Burrukari itzuri-egin nai bizia. GaztMusIx 69.
Villarrealko frente ontan burruka gogorrak izan ziran. Salav 82s.
Baiña alako gogo-asaldaketak eta burruka gogorrak auts pizka bat iaurti ta baketzen dira. IbiñVirgil 109.
Itxasuan badira / burruka ederrak, / legorrian bakarrik / ez ditugu gerrak. UztSas 221.
Ezin saiestuzko borrokaren / borrokatu ezina. AzurmHitzB 52.
Güdükariek joiten die / borroka izigarrikuan. CasveSGrazi 26.
Auzi aserreak, guda-burrukak, nor geiagokak, zauriak. BerronKijote 32.
Gure borroka ez da odolaren eta haragiaren aurka. IBkEph 6, 12 (Ol, Ker burruka
).
Burrukarako orduan eurek eldu ei ziran lenengo bira lekura, azkenengo txanpara orduko Castrotarrak aurrea artu baeutsen bere. (In EtxabuKontu 147
).
Dirua eta amodioaren burrukak eta ezdabaidak. Ayesta 40.
Lau kana erdi ta geio / bentajan badauzka, / ta ontantxe bukatu du / "mendeko burruka". Insausti 24.
Nere buruarekin borroka au daukat: deporte-munduari eldu edo total atzera utzi. Albeniz 67.
Bihotz euskalduna eta buru erdaldunaren arteko borroka amaigabea. MIH 35s.
Ez ditu hitzak menderatu, hitzekin borroka bizian ari da. Ib. 303.
Borroka borrokaren eske dago beti. Ib. 268.
Belaunaldi-borrokaren ageriko ezaugarriak. Ib. 228.
Iskilu eskasak ditu euskarak borrokarako. Ib. 132.
v. tbn.
JanEd II 114. Anab RIEV 1928, 612. Burruka: TP Kattalin 193. Aitzol in Laux BBa VI. Arti Ipuin 37. Etxba Ibilt 486. Ataño TxanKan 104. Onaind STeresa 39. Larre ArtzainE 189.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de compuestos). Otxoak dauka edarra / burruka-jokera. EusJok II 171.
Zeru-bidean doan biotzak / diozkan otoitz, burruka-aiotsak. JaukolBiozk 3.
Ire burruka-nai au bearko nik jaso. OrEus 38.
[Saildi] erri-gudariz osatutakoak, derizkioten izen egoki eta burruka-zirikalariak autu ditzakete. "Denominaciones que [...] estimulen a la lucha"
.EAEg 27-10-1936, 147.
Urian, itxaso asaldauaren marru asarrearen antzekoa sentidu da, ta aizea burruka-sundaz ta oiartzunez bete da.ErkiagBatB 147.
Burruka-saldoak lerrokatzen dira. IbiñVirgil 88.
Burruka-arriskuetan lege onez sartu. BerronKijote 48.
sense-2
2.
(G, B, Sal ap. A
; VP 8r),
burruka (A) . (Adv.).Luchando, peleando, a golpes."A cachtes"VP.
"
Burruka, lucha [sic]"A(que cita LE Urt 170 erróneamente; v. infra
).
Cf. IC I 536: "Le llamaban Burucai [...] que quiere decir [...] peleando andas tú". v. BORROKAN. Tr. Documentado desde mediados del s. XVII. No se encuentra en textos suletinos. Con complemento en sociativo, éste significa gralmente. 'contra...'; cf. sin embargo el ej. de Eguzkitza.
Gaitz da Arradoian arzea borroka, eror daite ehor, eta burua porroka. "Il fait mauvais lutter en un précipice"
.OPr 506.
Hari zaite bethi borroka, ez zohazela gibela. HeGudu 91.
Erioarekin burruka zebillela. CbEg II 189.
Gaua oro harekin borroka eraauntsi onduan. AR 211.
Ara zelan dabiltzan burruka oratzarragaz zuzendau ezinik. MgPAb 133.
Alkarren artian oi dabilz burruka, ukabilka ta arrika. MgCO 240.
Burruka ta makillaka. VMg 81.
Etzera aritz edo gaztañakin borroka asi gizonen batzuek diralako ustean?AA III 377.
Etsaijen kontra espirituzko armiagaz beti burruka diardubana. fBIc III 250.
Obea dek guretzat askozaz pakea, / ez burruka asi ta elkar puskatzea. ItFab 261.
Luzaro burruka alkar ezin benzutuz jardun ta ondorean. IztC 504.
Zer izango zen, [oreñak] asi baziran buldurka edo burruka? biak agian erori ta ondatuko ziran. LEUrt 170 (en el ms. 60r sólo buldúrka
).
Jakob eta aingerua burruka luzaro ibilli ziran, elkar ezin azpiratuz. Lard 42.
Biluzirik, borroka hazkartzen ziren neskatxak, guzien begietan. HbEgia 70.
Bakharrik gelditu zen: eta huna gizon bat harekin borroka hari zela goiza arteo. DvGen 32, 24 (Ur burruka, Ol burrukan
).
Laborari pobriak / Derama bizia, / Lurrarekin borroka / Denbora guzia. Bordel 180.
Borroka ari zen gogoeta horiekin. Laph 22.
Borroka dabillela / juan zaizka adarrak. Xe 298.
Ezurragatik zakur pilla bat / burruka oi dan gisara.Otag(
inFrantzesB II 128
).
Erruz burruka, txit murruztuta, alkar galduka, / Zeñ azpiratu, nok gaña artu, ebiltzala. ABAmaE 453.
Egun guzian bere buruarekiñ burruka ibilli zan. ArrMay 70.
Herioarekilan hari naiz borroka. ElzbPo 179.
Zer ditake haurkeria handiagorik, abere basa bat gizon batekin borroka ikustea baino?HUZez 77.
Beti nai izaten neban / ibili burruka. AzcPB 340.
( s. XX)Eriotzeagaz burruka, bernadaka, besadaka, ukabilka. AgKr 211.
Bere irudimenean ziur ebiltzazan burruka, alde batetik andikeria ta bestetik apaltasuna. EchtaJos 278.
Goizetik arrats lurrarekin borroka ari direlakotz. JEBur 164.
Obeto uke otsoarekiñ borroka ibilli. AgG 161.
Orotara bi miliun jende, burdin eta ikatzarekin borroka. StPierre 27.
Borroka fuerte aritua naiz / egundoko atakian. Noe 124.
Lotzen dira borroka. Ox 52.
Batzu irakurtzen, bertzeak esku-lan zerbaitetan erhiak borroka. JEBer 37.
Ortan etzuan baliyo eta / gero ekin dit borroka. TxB I 187.
Ibilli barik alkarren kaltez / Bata bestiaz burruke. Enb 62.
Utzak, zion makurtuz eta burruka. OrMi 56.
Txituak zaitutzen kolka / gabirauakin burruka. MendaroTx 97.
Langille-batz katolikuok, sozialista ta ugetistakin burruka ibilli bear dabe-ta, dagozan lez bananduta baño irurok asmu ta txede batez alkartuta obeto legokez. EguzkGizAuz 193.
Joan-naia ta lotsa burruka zebilkioten. AnabPoli 126.
Aire zabalean, lanari borroka, iguzki gorriaren pean edo haizearen erdian, gogoeta hitsek ez zuten haren buruaz jabetzeko denborarik. JEtchep 60.
Egun guzia or pasatzen det / mutil oiekin ujuka, / atzenerako ezin ezer ein / ta asi bear burruka. UztNoiz 109.
Batean parrez, bestean negarrez, jolasean edo burruka. AtañoTxanKan 189.
Beti aizeakin burruka. Insausti 258.
Bizi garelako gabiltza borroka. MIH 231.
Egiazko gizon, bere buruarekin borroka eta Jainkoaren bila. Ib. 295 (v. tbn. ejs. de -kin borroka 'luchando contra' en He Gudu 82, Izt C 76, Or Aitork 192).
v. tbn. Barb Sup 102. Zub 59. Burruka: EArzdi in Kk Ab II 5. Ldi IL 135. BEnb NereA 254.
azpisarrera-1
BORROKA-ALDIv. borrokaldi.
azpisarrera-2
BORROKA EGIN (G-azp),
BURRUKA EGIN (V-gip, AN-larr; Añ),
BURREKA EGIN (Lcc)
Ref.:
IzArOñ(
burrúka
);
AspLeiz2(
burrukatu
);
GteErd 66
. Luchar, pelear.
"
Noiz edo noiz borrokarik egin ere bai (G-azp)"GteErd 66.
v. BORROKAN EGIN. Tr. Poco usado al Norte.
Portunek prankotar bategaz auska edo burruka egin eban?AgAL 137.
Burruka egin bear badogu andikeriaren eta aserrakeriaren kontra. ItzAzald 182.
Eztot uste barriro azartuko dala nigaz burruka egiten. EchtaJos 52.
--Borroka egiñ al dek? --Ez, Moxolo Potolok jo ninduan. AgG 199.
Esaten zion: titulua utzi / edo egiteko burruka. MendaroTx 431.
Nola utzi zuten gorputza eramatera, gogor egin gabe, burruka egin gabe beren eginbidea zan bezela?IrYKBiz 525n.
Gudari-burua garaile dator; ez, burruka egin ez balu. OrAitork 189.
Egin burruka ta itxaron. MAtxGazt 87.
Armak dira nere soiñeko; burruka egitea nere atseden. BerronKijote 46.
Ondoren, banaka-banaka burruka egiñez, Alkartiak eta Batzokiak ideki, Kontziertua barriz eskuratu. Gerrika 259.
azpisarrerakoSense-2.1
(Con dativo). Ataungo plazan bertako mutil batek esku utsik egin izan omen zion burruka, artzakur andi bati. IztC 251.
Orai arteo lurrari borroka egin diot, eta ez janak, ez jauntziak ez darotet eskasik egin. DvLab 9.
Mitxeletai burruka egitten. Altuna 23.
Iñor etzan atrebi erensugeari borroka egiten. EtxdeJJ 94.
azpisarrerakoSense-2.2
(Con adj., etc.)."
Izugarrizko burruka eiñ ondoan, beltzak txurie burrukatu du mutur-yokan
"AspLeiz2.
"
Noizpeite borrokaren bat egin zuten (G-azp, AN-gip)"GteErd 66.
Karlosek eta nik egin dogun burruka gogorra. EchtaJos 51.
Abere basatiak egin zuten borroka errimea. AgG 159.
Osabak atergabeko borroka egingo ziola bere asmoak eta bere zoriona lurperatzeko. EtxdeJJ 36.
azpisarrera-3
BORROKA EMAN. Dar batalla.
Erditik eta alboetatik / burruka emon genduan, / atx ori geuregandu genduan / ordu beteko plazuan. FEtxeb 27.
azpisarrera-4
BORROKA-JOKO. Torneo.
Oso gutxi-etsitzea da [...] burruka-joko ontako garaipena zaldun aundiki oien eskuetan uztea. BerronKijote 85.
azpisarrera-5
BORROKA-LEKU. Campo de batalla.
"Nos veremos en el campo de batalla, borroka lekuan (ikusiko dugu elkar) (V-arr-gip, G-azp)"GteErd 46.
Arkaitz berberak ikusten dira [film honetan] borrokaleku guztietan, nahiz Marengo izan, nahiz Austerlitz, nahiz Eyau. MEIG I 165.
azpisarrerakoSense-5.1
Puesto de combate. Borrokalekua elkarren aldamenean izan genuenok, hango nahiz hemengook, ez gara elkarren adiskide agertu beti. MEIG IX 90.
azpisarrerakoSense-5.2
(Fig.).Campo de actuación. Neri, damuz beterik diot, atzendu egin zait gurasoen hizkuntza. [...]. Halere, lanbideak beharturik, beste borrokalekua hautatu dut. Beste hizkuntza bat, kultura-gogoa, sendotu nahi nuke Euskalerrian. MEIG I 113.
azpisarrera-6
BORROKAN (G-azp, AN-gip, B, BN-arb, S; SP, ArchUFH, VocBN, ArchUFH, Dv; burrukanV-gip)
Ref.:
Lh(
borroka
);
EtxbaEib(
burrukan
);
GteErd 46, 123, 66
. Luchando; en conflicto.
"
Borrokan haritzea, faire à la lutte"SP.
"
Odei hek borrokan ari dire, euri eman dezakete
"VocBN.
"
Nahi eta ez nahi, borrokan hari zen bere buruarekin
"Dv.
"
Ezkondu diranetik, burrukan bizi dira
"EtxbaEib.
"
Mutill ori, eskolatik urten eta burrukan dabill egunero. Burrukan bizi da lagunekin
"Ib."
Borrokan hasi ziren (G-azp, AN-gip, BN-arb)"GteErd 46.
"
Borrokan ibilli ziren (AN-gip), buruz buru borrokan ari dira (B)"Ib. 123.
"
Bere buruarekin borrokan ari zen (BN-arb)"Ib. 66.
Cf. A EY IV 289: "En (Sal), akarrean luchando de veras y borrokan, luchando por jugar".v. supra (2). Tr. Documentado desde la segunda mitad del s. XVII. Con complemento en sociativo, éste significa generalmente 'contra...'; cf. sin embargo Eguzk GizAuz 156: kistar langille batzak eratu dabez eta gorriekin burrukan ibilli dira 'junto con, al lado de'.
Gaua oro harekila iraganik borrokan, ainguriak erran zian Iakobi. TtArima 42.
Jainkoak ikusirikan burrukan biak, erdian bitarteturik, aparterazoko zituen. LarSAgust 6.
Halaber borrokan abiatzen denak ez du khoroa eramaten, non ez den behar bezala gudukatu. He1 Tim 2, 5.
Bagekila borrokan. Egiat 158.
Etsaiaren eta naturaleza gaxtoaren kontra guduan eta borrokan. Dh 179.
Egun guztijan jardun eban bere artian esetsi ta burrukan. UrMarIl 59.
Odeiak burrukan abiau ziran. ABAmaE 382.
Munduko ibai gaixtoak / geramatza borrokan. ZbyRIEV 1908, 295.
Euskaldun bat eta prankotarra burrukan ikusiko banituke [...]. AgAL 25s.
Lurrean burrukan dabilzan Kristoren fededunen batuerea. ItzAzald 43.
( s. XX)Etzuan biotzik bere ollarrak burrukan ikusteko. UrruzZer 29.
Iñoz agaz burrukan asten ba az. KkAb I 33.
Ikatzak belztuak, keak itoak, alde orotarik sukarrarekin borrokan. StPierre 39.
Lurrekoak, oraindik etsaiakin borrokan gabiltzan gudariak. InzaAzalp 103.
Zertako lurrarekin borrokan / har izerditan ithoa?Ox 136.
Borrokan edo garaikerrian mainguka dabilena. FIr 175.
Iya burrukan asi giñan biak!AlzRam 37.
Erdi-zaragi dagon batekin / burrukan ez nauk asiko. OrEus 171.
Bide ori artu baño langilleakin auzian eta burrukan ibilli naiago dabe. EguzkGizAuz 34.
Orregatik ez nikan nai, nere semea, ni bezela langileakin ta lanakin burrukan ibiltzea. ABarGoi 23.
Txakur-katu izan bai liran, burrukan ekin eutsen luzaro. EguzkGizAuz 70.
Atsanka bizian dabil, berriz, Kantauriko itsaso menderakaitza arkaitzondoekin burrukan. TAgUzt 68.
Burrukan ekin zioten, berriz, geroxeago odei zuriak. Ib. 107.
Euzkadiren azkatasunen alde burrukan dabiltzan politika-alderdi guzien ordezkaritza. EAEg 21-10-1936, 100.
Debruarekin borrokan berriz hasteko. LfMurtuts 18.
Zure buru-gaañan ikaragarrizko otsa atereaz burrukan bezela dabiltz arbola-adarrak. Munita 19.
Aurrena gudaritza egin bear, ez ordea borrokan aritzekoa, pakezkoa baizik. EtxdeJJ 215.
Gogait, erotzear, neure buruarekin burrukan. TxillLet 98s.
Eta, ara: gizon bat, arekin burrukan egun sentirarte. OlGen 32, 25.
Gu, gure izpirituarekin borrokan artzen ginen. JEtchep 87.
Inglesekin burrukan sartu ziren, baina ez odolezko burrukan. ArtiIpuin 47.
Sutu nintzen, eta prest nagon edozeñekin borrokan asitzeko. IzetaDirG 57.
Buztartu ta banandu, burrukan jardun eta adiskidetu. ErkiagBatB 85.
Bi gurari dabiltza gizona baitan, elkarrekin burrukan. Vill(
inGandElorri 16
).
Bizia burrukan igaro dudan boxelari prestu bat nauzu. LabSuEm 171.
Güdüka borrokan; etsaiak ehorik edo lasterkatürik. 'Bataille à bras-le-corps'
.CasveSGrazi 134.
Ez gara gu hezur eta haragizko gizonen aurka ari borrokan. IBeEph 6, 12.
Gizon bat borrokan arizan zen harekin argi-hasteraino. BiblGen 32, 25, Ol burrukan, Ker burrukan; Dv borroka, Ur burruka
.
Gure aurkako militar orreik / burrukan asi zirian.FEtxeb 17.
Mariano Haro mundiala izan zan. Arekin borrokan ibili zana, bein bat, bein bestea, zerbait izango zan.Albeniz 190.
Hobe genukeela indarrak neurtzen saiatu, borrokan hasi baino lehen. MIH 393.
Bost onelako badantzugu, euskerazko sermoietan genukeen hor ezpairik gabe, inola ere ez bost honelako dantzugu, gramatikarekin, niri iruditzen zaidanez, borrokan ari dena. MEIG VI 142.
v. tbn. Anab Poli 28. Salav 34. Ayesta 31. Burrukan: GMant Goi 72. TP Kattalin 193. MendaroTx 353. Bilbao IpuiB 185. Anab Aprika 104. Ibiñ Virgil 71. NEtx LBB 241. Olea 175. Etxabu Kontu 131. Larre ArtzainE 19.
azpisarrera-7
BORROKAN EGIN (G-azp; burrukan e.V-gip, G-goi; Mic)
Ref.:
VocZeg 287;
EtxbaEib(
burrukan
);
GteErd 123
. Luchar, pelear.
"Apuñearse"Mic.
"
Moskortzen dan guztian, drogaren bat atara eta burrukan eiñ barik ez da ogeratzen
"EtxbaEib.
"
Alkarrekin borrokan egin zuten (G-azp), [...] alkarri ebatuta burruken ein euen (V-gip)"GteErd 123.
v. BORROKA EGIN. Gura leuke odeiak, burrukan egiñagaz, / Oñeztuak baleiez sarri sarri sortu. ABAmaE 363.
Neugaz burrukan egiñ ebanari lurra ian eraginda. AgAL 36.
Beti txabola-aurrean artzañorak ernai, / otsoarekin nunbait burrukan egin nai. JaukolBiozk 96.
Burrukan gogorrago dagienak, osoago ta beteago iraungo du. ZaitPlat 34.
Basamortuetara joaten ei ziran santuak kristiñauen lenengo denporetan demoniñuekin burrukan egiten. AlzolaAtalak 35.
Jesus gatik hoinbertze egina borrokan, / amultsuki hartuko zintuen besotan. XaOdol 134.
Beroiekin egin bear dut burrukan. BerronKijote 93.
azpisarrerakoSense-7.1
(Con dativo). Zazpi espiritu txarrak diranai, gogor eta burrukan egin, eta eurak azpiratu daiguzan. ItzAzald 193.
Laster aitari burrukan egingo ziok. AlzRam 102.
Ez diyokala Mañaxiri burrukan egiten. AlzBurr 29.
Gizon doilor eta prestu ez guztieri, odolarekin eta urkamendiarekin burrukan eginen zaie. ArtiTobera 265.
Buztiñaga ta Iturtza, / burrukan alkarri: / antziñatik ditugu / Deban oroigarri. NEtxLBB 362.
azpisarrera-8
BORROKA-PARTIDA. Pelea.
Bertze guardarik ez balitz gerthatu han, borroka partida bat behar zuten egin itsusia. Ox 198.
Piarres Elizaldek jauzi egiten dio gainerat. Hango borroka partida!ZerbAzk 102.
Segur badugu elgarrekin zonbait borroka partida eginik pentze hetan. Etchebarne 57.
azpisarrera-9
BORROKAPEAN. En conflicto.
Gaizki-esaleen burrukapean beti ari izan garala ematen du. OrEEs 1927, 150.
azpisarrera-10
BORROKA-SAIO. Combate.
v. borrokaldi. Ura ere indartsua izaki nunbait, eta, sekulako burruka-saioa egin ondoren, iges egin zieken. AtañoTxanKan 47.
azpisarrera-11
BORROKA-TOKI. Campo de batalla; lugar de pelea.
v. BORROKA-LEKU. Borroka tokia utzi ta [...] bera bakarrik etxeratu zan. AnabUsauri 79.
Gero Saul ta arekin zegon erria bildu ta burruka-tokira aurreratu ziran. Ol1 Sam 14, 20 (Ker burruka-tokira; Dv guduko lekhuraino
).
(En DFrec hay dos ejs. más de burrukatoki.)