1.
(G-goi, AN-araq). Puerto, paso entre montes."
San Gregorioko arratea (= portillo de San Gregorio)"Arin AEF 1929, 27."
Arrarte (AN-araq). Camino entre rocas. También se dice arrate. Existe arrate-beltzeta
"SatrVocP.
Cf. DRA: "Arrate, pedregal (Darric)". Tregoarriak gañetan, lepakaetan, arrate inguruetan eta ibar batetik besterako bideak alkartzen diran tokietan arkitu oi dira geinean. JMBELG 89.
Arrate gain onetan / zerua urrago. EgiederUsk 106 (ap. DRA).
2.
(Añ(V)→A). Cerca."Seto"y "vallado" Añ."Vallar, cercar de vallado [...] arratea egin
"Ib.v. harresi. Gure arrate edo trintxera / apurtu edo ondatu.FEtxeb 18.
sense-3
3."(V-arr-m-oroz-ple, G-goi), puerta rústica provista de alguna que otra grada de piedra y un palo atravesado"A.
Zarealako [Gernikako arbola] bazter onetan gorde dozuna, / Erri bat zeure kerizpeagaz aiñ librea, / Zeure semeak mendi ta atxez or eutselako / Arerioai beti itxiten arratea. ABAmaE 64.