1.
(V-gip, G, AN, L, S, Sal, R; VP 4r, Lar, Añ, Dv, H)
Ref.:
A;
GteErd 107;
ElexpBerg
. Embarazada."Preñada mujer [...] aurduna
"Lar, Añ.
"(Estar en) cinta, izorra egon, aurdun, seindun izatea
"Lar.
"Femme enceinte. Haurdun egitea, concevoir"Dv.
"
Aurdun egotea, être en mal d'enfant"Ib."Femme enceinte. Syn. izorra
"H.
"Hembra en cinta"A.
"
Haurdun da (S)"GteErd 107.
"Embarazada [...]. Gutxi erabilia. Sin. enbarazada, estaduan
"Elexp Berg.
v. seindun. Tr. Usado por autores guipuzcoanos y navarros, al Norte sólo lo hallamos en Duvoisin (cf. haurdüntü en Inchauspe). Se emplea gralmente. como pred. (aunque encontramos algunos ejs. con det. en Uriarte, Urruzuno, Orixe y Zaitegi). En DFrec hay 4 ejs.
Gizonak egin ote zeban dilijentziaren bat aurdun gertatu etzekion emakumea. OA 161.
Ezagutu zuen aurdun arkitzen zela. MbIArg II 320.
Bere aurdun denboran ta erdi arte guzian. Ib. 320.
Ekusi zuen [...] bere esposa aurdun egiña. Ib. 52.
Onezaz Margarita aurdun zanetik, prodijio andiaz bere sabel gañean Jesus izen dibinoa [...] ikusi zuen. CbJust 81.
Ikusi óndoan bere espósa aurdún. LEDoc 149.
Aurdún zególa ala / nabarméntzen asis. LEKop 34.
Aurdun dagoan emakumeren batek aurra galdu edo botatzen badu. Gco II 395.
Egiten zituan gauz itsusi-nazkagarriak, aurdun geratu etzedin Tamar. AA I 571s.
Edanean igarorik erori zan bere bi alabakin, biak aurdun uzten zituala. AA III 383.
Aurdun edo gorputz katibuarekin zegoala ezagutu zuenean. Lard 16.
Zakarias etxera joanda, Isabel laster aurdun egin zan. Ib. 362.
Eta etzan berriz aurdun gelditu. UrGen 29, 35.
Beretakoren batek joko balu andre aurduna, eta aurra galduko balu. UrEx 21, 22.
Berriz ere [Eba] haurdun egin zen Abel haren anaiaz. "Peperit"
.DvGen 4, 2 (Bibl sortu zuen).
Aurkhitu zen Izpiritu Saindua ganik sabelean haurdun. DvMt 1, 18.
Laster aurdun sentitu zan. ArrGB 22.
Gure erraiña, Oñatiko alaba, aurdun gertatu zan. ZabGabon 39.
Aurdun sentitu zuen / bere emaztea. Xe 155.
Atera naiz etxetik, zergatik nere emazte aurdun dagoanak eta gure zazpi semeak ogia negarrez eskatzen ziraten. EE 1880a, 207.
Bakarrik emakume aurdunak kantatzen zuan. UrruzZer 98.
Orra, ezperen, Elisabet zure aidea bere zartzaroan aurdun egiña. OlLc 1, 36 (IBk haurdun dago, IBe haurdun gertatu da).
Norbaitek esan zezaken / amon au aurdun zela. OrEus 65.
Aurdun arkitu zan Ats Sanduaren bidez. IrYKBiz 18.
--Zenbat aur gaixo ote daude linboan! --Guk uste baño geiago. Oraiñaldian bazoazin, beintzat. Ala bearrez, aurdunen axolakabez... gaiztoz. OrQA 96.
Bere amak aurdunari erdi-egiten lagun egiten zionez. ZaitPlat 84.
Igarri zion bere emazte Mariari aurdun zegola. MAtxGazt 20.
Ez al dezu senarraren itzala? Zu aurdun ikusita ere, iñork ez luke ezer esaterik. NEtxLBB 24.
Prantzira alde egin baitzion, aurdun utzita. TxGarmBordaB 186.
Aurdun dagoela ta / arin ezkontzeko. Ayesta 23.
sense-2
2.
(L, S, Sal, R; Dv)
Ref.:
A;
Lrq
. (El)que tiene niños."Qui a un ou plusieurs enfants"Dv.
"Madre de uno o más hijos"A.
"(Homme ou femme) qui a un ou des enfants"Lrq.
Gogoan zerabillen ez zela hain gaizki bizi; lankide haurdun asko baino hobekiago. MdePr 147.
azpiadiera-2.1
Magal zabalean / dantzan lau ontzixka. / Ote-dira, agian, / aurdun lau seaska? NEtx LBB 351.