I .
(Sust.).
azpiadiera-1.1
1.
(L-ain, BN ap. A
; Ht VocGr, Dv, H)
Alimento. "Nourriture" Ht VocGr 390. "Subsistance" Ib. 428. "Subsistance" Dv. "Aliment, nourriture" H. "(L-ain, BN), subsistencia" A (que cita tbn. a Ax, pero no aparece en éste). v. hazkurri, hazgailu.
Bainan dugun ber hazgarria, eta zertaz estal, hori askiko dugu.
TB 1 Tim 6, 8 (Lç bitanza, Dv, Ol, IBk, IBe, Bibl zer jan, Ker janari
).
Haren hazgarria zen otte eta ezti-basa.
SalabBN Mt 3, 4.
--Zertako da Komunioneko Sakramendua? --Errezibitzen delarik dignoki, izan dadin gure arimen hazgarria, eta emenda dezan grazia.
CatLuz 24.
Komunione Saindu hau izan dadin [...], eta berthute guzien hazgarria.
Ib. 39.
azpiadiera-1.2
2.
(
Dv,
H),
azkarri (
V-gip, G-goi-azp; Lar, Mg Nom 65 (V), Añ, Dv, H),
askarri (
Añ (G))
Ref.:
A (azkarri); AEF 1927, 87; P.
Urkia EEs 1930, 24. Iz ArOñ (askarri), UrrAnz (askarrixa); Elex Berg (azkarri). Levadura. "Fermento, levadura" y "levadura" Añ. v. altxagarri.
Da irin ta urarekin egiten dan ora, erreaz ogi gelditzen dana; ta da lurreko ogia, ezpadu ere gure artean legami edo azkarririk.
Mg CC 195.
Elexiak dirudi azkarri, txantxadura edo lebaduria.
Astar I app., XIII.
azpiadiera-1.2.1
azigarri. (Fig.).
Lo que hace crecer.
Euskerak berekin du azigarria, ernetzeko indarra, ez du ingurukoak bezela bestetara jo bear bizitzeko.
Or Eusk
1930, 259.
azpiadiera-1.3
3.
azkarri
(V ap. A),
azigarri.
Añadidura; complemento. "Realce" A.
Billatu dezagun berak esaten digun bezela gauza guzien aurretik Jaungoikoaren erreinua, eta ara daraman justizia edo birtutea: eta aren Majestadeak [...], emango dizkigu, azigarri edo añadigarri bezela emen bear ditugun alimentu, janzi, eta gure salbaziorako darozkigun beste gauza guziak.
Gco I 416.
Munduan bear dituzuen gauzak, azigarri bezela emango dizkitzue.
Gco II 2.
Auntza dabil adarrakaz / burruka beti gabakaz / ezta lotzean / gau bakoitzean / atara barik zati bat / egunen azigarritzat <asi->.
Azc PB 291 (Ur PoBasc 228 egunen luzagarrija
).
II .
(Adj.).
azpiadiera-2.1
(Urt, H).
Alimenticio.
"Alibilis, hazgarria, [...] hazteko ondena
"
Urt I 487.
"Alimenteux, nutritif"
H.