1.
(AN, L, B, BN, R; Lar, HeHVoc, H(+ ukh-))
Ref.:
A;
IzetaBHizt2
. A golpes."
Borroka, ioka, ukhaldika haritzea
"HeHVoc(s.v. gudua).
"
Ukhaldika derabiltza bere umeak, il traite ses enfants avec force de coups"H.
Para la supuesta variante ikutilka que da Harriet, cf. ikutil s.v. ukabil. Idola zathitan ukhaldika ezartzen. Gy 313.
Emaiten zaitzu harekiñ / ukhaldika paretari. Ib. 263.
Ukaldika astintzen aunari. OrMi 81.
Ipurditik autsi baitzun [ontzixka] mai-gañean ukaldika. LdiIL 50.
Ukaldika sartu zun lurrean txingura. TAgUzt 108.
Mutiko ttipia jarlekuko kuxinen lehertzen hasi zelarik, errauts odei bat eraikerazten zuela ukaldika. MdePr 83.
Utsagatik erritan, ostikoka, ukaldika ta masaillekoka erabiltzen niñun. EtxdeJJ 143.
Ukaldika [zekorra] il ondoren. IbiñVirgil 113.
Zakur bortitza ezta ukaldika lausengatzen. EZBB II 136.
azpiadiera-1.1
(BN-lab-arb ap. Gte Erd 156 y 200; H (-kh-)), kalduka, koaldika (AN-olza). Ref.: Bon-Ond 164; Gte Erd 156, 100.(Como segundo miembro de comp.).A golpes de."
Haixtur ukaldika (BN-lab)"GteErd 200.
"
Bizkarrean makhila ukhaldika (BN-lab), harri ukaldika ari da (BN-arb)"Ib.200. Kóleras suturík manatuzué golpazezátela makilukaldiká. LEJMSB 400.
Adar-ukhaldika sistatzen idiak. Gy 101.
Norbaitek sehia edo neskatoa zaharo ukhaldika jotzen badu. DvEx 21, 20 (Ur zigorraz jo, Ol zigorkatu, Bibl, BiblE makilaz jo).
Bi moro bidera atherarik makhil ukhaldika hasi zitzaizkoten. Laph 74.
Koki saldo bat gibeleti / makhila khaldüka hasi / gü lürrerat nahiz egotxi. ChantP 316.
Borthak hautsiak aizkora ukhaldika. ElsbFram 67.
Saeta ukhaldika, zilhatu eta funditu zioten gorputz guzia. JnnSBi 133.
Nahi ziozkolakotz atheratu [beleak] begiak moko ukhaldika. Ib. 153.
Kattalin hasten zaio / erkhatz ukhaldika. ZbyRIEV 1909, 105.
Ukabil ukaldika. JEBur 26.
Eta goostia ukaldika igortzen dituzte. BarbSup 60.
Han ikusten indarka eta buztan ukaldika [...] arraina. Zub 22.
Ehatz khaldüka. GH 1930, 369.
Harri ukaldika hautsi diozu hegala?ZerbBiGo 307.
Errapeari eldu ordukoxe, buru-ukaldika erasoko dio zekorrak amari. TAgUzt 25 (v. tbn. buru-ukaldika Or Eus 225).
Bonet-ukaldika kentzen dute predikari maingua elizatik. LfMurtuts 5.
Jainkoak mundua beatz-ukaldika ibilli-araziko balu bezala. VillJaink 44.
Azkazal ukaldika lurra apurtzen du [zaldiak]. IbiñVirgil 104.
Pikotx ukaldika erortzen [...] harri kozkorrak. ArdoySFran 76.
Nausiak makil ukaldika / fraide ta andrea zanpatuz. Balad 154.
(v. tbn. mak(h)il(a)-ukaldika Jnn SBi 99, Arb Igand 80, Ox 41) v. tbn. HU Zez 136. Mde Pr 78.
azpiadiera-1.1.1
(Fig.). Jendea dabilka / tiraka, purtzika, / legar eta lege berri ukhaldika. ZbyRIEV 1909, 228.
Eskumiko ukaldika Don Alvaro "kapitaina" zafratzen. ArdoySFran 290.
azpiadiera-1.2
(Con el primer miembro del comp. expresando el lugar donde se golpea). Zerbait zuzpertzeko ta berotzeko besoez bular-bizkar ukaldika jarduten eben mutil eta gizonak. ErkiagArran 78.
sense-2
2.Tirando, arrojando."
Harri ukaldika ari da (BN-arb)"GteErd 200.
Ba ordean harri edo aitz ukaldika handik iraizten: aitzkatzen. JEBur 152.
Etxe urbiletik ari ziren tiro-ukaldika. FIr 140.
Negu-minean elhur ukaldika ari diren haurren ahurrean. EtchebZeruari 29.