1.
(V-gip, AN, B, BN-baig, B, Ae, Sal; VocBN, Dv(BN), H(+ haz-), VocB),
azazkail (BN-arb),
azaskal (V-gip, Ae), asaskal (V-gip),
atzazkal (V, AN-5vill-ulz, Ae, BN-baig-ciz),
atzaskal (V-arr-ger-m-gip, G-azp, Ae)
Ref.:
A (azazkal, atzazal); Bon-Ond 140; VocPir 256; Iz ArOñ (asaskal), Ulz ; Etxba Eib (atzaskal), Satr VocP ; Echaide Nav 147; EAEL 291; Gte Erd 32; Elexp Berg (azazkal, atzazkal); Izeta BHizt2
. Uña; pezuña."Ongle"VocBN y H."Uña en personas, aves, pezuña en ganados"VocB.
"Uña, pezuña"A.
"
Atzaparrari emon netsan mallukadiakin, atzaskala jausi biar jata
"EtxbaEib.
"
Asáskal, azázkala, (la) uña"Iz ArOñ. "Ez pitzikatu azazkalekin (AN-5vill)" Gte Erd 32. v. atzazal, azkazal, azazkulu..
Astoaren zangoko azazkala, eta idi kopetako hezurra. Mong 588.
Idiari azazkala erorzen zaionean zer egin behar den. Ib. 593.
Ardija artzen dabenian / entero dago poz / Mai ganian ilteko / atzazkalakaz klosk. DurPl 84.
Eskuetako behatzak edo azazkalak izigarri luzatuak nituen, eta nihola ere ezin motz. Prop 1897.
(ap. DRA)Lurrezko pipa motza atzazkal lodiakaz beteaz. AgKr 126.
Martitzen ta bariakuetan, 1º ezta ule-puntarik ebagi bear; 2º azazkalik bere ez. (V-och). AEY I 53.
Azazkala ezta lapikoondoan ebagi bear. Azazkal-zati bat lapikoan sartuezkero, lapikokoa yan dagiana zoratu egiten da. (V-och). Ib. 74.
Ebakoitzean sekula ez dala moztu bear azazkalik be esaten da. GandEusk 1956, 212.
Atzazkalekin ostoak kimatu ezazkiotzu. IbiñVirgil 89.
Orra zergatik gizonek lurra atxurrekin lantzen duten, atzazkalekin aziak ereiten. 'Ipsis unguibus infodiunt fruges'
.Ib. 105.
Gaztetutzen da pintaturikan / Atzazkal eta ezpaña. Auspoa 39, 56.
sense-2
2.atzazkal (V-m). "Dedal para las heridas de un dedo o para librarle de la humedad" Zubk Ond.
azpisarrera-1
AZAZKALEAN.
"Azazkalian ezautu, conocer tocando con la uña" Iz ArOñ. Eta atzazkalean astinduaz [pipa], nola ortzik ez zuan, jarri zuan zintzilika ezpañetan. Apaol 24.
azpisarrera-2
AZAZKAL-GIAN.
"Azazkal-gixaan sartu xat, entre la uña y la carne" Iz ArOñ. Cf. 1 gia.