Tr. Documentado sobre todo en la tradición septentrional. La forma ostoil(a) se encuentra en sendos ejs. de Prop (tbn. hostail(a) ) yEEs, en J. Etchepare, Olabide y en un ej. de Eskual, y, con aspiración inicial, en Duvoisin (tbn. hostai ) y Leon. Hay ostrail en Atheka y Gaztelu, ostroil en Goyhetche, hostaila en Barbier y ostai en AEmil.
sense-1
1.
(-ailL, BN, Sal, S),
hostai (L; Dv),
hostoila,
hostoil (L, S; Dv, H(L, BN), Foix(o-)),
ostrail (L),
ostroil (L; Dv(que cita a Goyhetche))
Ref.:
A(hostai, ostail, hostoil, ostrail, ostroil);
Lh(hostail)
. Follaje."
Hostoil, rameau garni de ses feuilles"Dv.
"
Hostoila batzuz etxola estaltzea, couvrir la cabane avec du feuillage. Hostoilaz egin etzauntza, couche faite de feuillage"H.
Oihanetako ostroiletan / Astoak etzion kasurik egiten. Gy 157s.
Bazinte bedere yaio ordu onean, / Nere ostroila-zabal puxantaren pean. Ib. 172.
Arbolen hostaiak trabatzen ditu iguzkia eta haizea eta lurra ez da agortzen. DvLab 312.
Landatua zen lur onean, ur hainitzen lekhuan, ekhar zezan hostoila eta fruitu. DvEz 17, 8.
Haize ezti batek ferekatzen du ostrailla. Atheka 80.
Maiz aipatu ta goratuak izan dira mendi onexen narotasuna, ostaia ta edertasun berdingabea. AEmilAndreM 239.
Izai-ostraillak aize emanik. "Ventalle de cedros"
.GaztMusIx 175.
Pentzeko belar-soroeri itzal egin zezakeen brosta hostaila edo sasikirik ez.LarreArtzainE 53.
sense-2
2.Rama con hojas. Bertze batzuek aldiz, arboletarik hostoilak hausten eta bidera arthikitzen zituzten. DvHtoyMt 21, 8 (Leon hostoil; LE, Hual, Ur osto, Dv adar).
Oihal urrestatuz, ostoilaz eta lore distirantenez beregindua. Prop 1899, 206.
Egun hortarako aphaindu nuen eliza baratzetako lorerik distirantenez eta oihanetako hostailarik ederrenez. Prop 1905, 15.
Zer tuk, Potto, zer tuk uliak? Nik hostroila hunekin khenduko dazkiat . (L). LanderCor(ap. DRA).
Altxatu zen polliki, ustez eta haren ohoretan hedatu arrosa edo hostaila zonbaiten gainean egin zuen lerrakoa. BarbSup 38.
Irten mendira ta ekarri andik olio, ler ta gillorien ostoillak, palmak eta edozelako zugatz orritsuen adarrak. OlNeh 8, 15 (Dv hostoilak, BiblE mirto).
Ezarri zituen [...] hostaila batzu haga baten puntan.LarreArtzainE 248.
sense-3
3.
(ostail BN-ciz-baig, Sal, -talla AN-5vill),
ostoil (L, Sal, S)
Ref.:
A(ostail, ostoil)
. "Seroja, hojas caídas" A. "Hojarasca, ostalla" (AN-5vill). Etzen, ez sarkura ezpelezkorik, ez ostoilarik lurrean: apezpikua jiten zeneko ere behar zela zerbeit. JEBur 183.
sense-4
4."
Ostoil (L, BN, S), ligero de cascos"A(que cita el ej. de Eskual).
Hainbertze muthiko zantzail, bizkar handi, neska ergel ostoila, pika buztan. Eskual 15-11-1901, 1.
azpisarrera-1
HOSTAILAPEAN.
Bajo el follaje. Etxe xuri pullit bat gastaiñdegi batez inguratua; hain eder egiten baitu oihan bazterrian, nola uso ohatze batek ostraill pian! Atheka 5.