bizilagun.
tradizioa
Tr. Documentado en textos septentrionales y meridionales desde mediados del s. XVII. En DFrec hay 55 ejs., meridionales, correspondientes a las distintas acepciones.
(
V, G, AN; A DBols)
Ref.:
A;
Etxba Eib;
Gte Erd 256;
Elexp Berg
.
Persona con la que se vive; compañero en la vida (sdos. prop. y fig.). "Cohabitador" A. "Huésped" A DBols. "Se dice de los que comparten la vivienda, generalmente por razones de economía. Bizi-lagun bizi ziran bi eta iru famelixa" Etxba Eib. "Emakume horrek badauka bizilaguna etxean (G-azp)" Gte Erd 256.
Nik nigarrak, zinkuriak / Ene bizi-lagunak.
'Ma vie a pour compagnons les soupirs et les pleurs'
.
O Po (ed. Michel) 227.
Ekusten dezu, nere anima, zer eta nolakoa dan zure hirugarren etsaia? Ekusten dezu zer bizilagunak dituzun zure etxapean bertan?
AA CCErac 191s.
Suspitxa, trantze eta griñak, / Ditu hark bizi-lagunak.
"Hôtes"
.
Gy 81.
Nai txaltxu bategaz, seme bakarragaz legez, gozaro bizi dala agura iñor bagako bat, eta [...] ijitanoren batek txala ostuta, bizi-lagun barik gelditu dala.
A BGuzur 152.
Espiritu Santua ematen zaigu bakoitzari izateko beti gure bizi-laguna.
Inza Azalp 84.
Bizilagunak dituzten etxeak.
"Casa de huéspedes"
.
EAEg
19-2-1937, 1107.
Erailleekin bizi-lagun bai-nauzu.
Zait Sof 42.
Bere emazte, bere bizi-lagun eta ohe-laguna.
Mde Pr 148.
Ez dezake, bestalde, gizonak emaztea menperatu, bizi-laguntzat euki baiño.
Etxde JJ 143.
Babatzarrak eta gaztaia janari, ura edari eta bere zaipeko abereak bizilagun.
Ib. 247s.
Baitegiko bizilagunak oro ziran gizarteak arbuiatu ta zapuztuak.
Ib. 183.
Ontaz mingulinka ari giñan bizi-lagunak.
"Qui simul amice vivebamus"
.
Or Aitork 136.
Gorrotoa, nai-ta-naiezko bizilaguna al zitzaion?
Anab Poli 30.
Ondasunez eskas, etorkizuna murritz, eta zorriak ganera, bizi-laguntzat!
Erkiag BatB 115.
Batzuek [...] Jesus aukeratzen dute bizi-lagun.
MAtx Gazt 28.
azpiadiera-1.1
(Dv),
bixilagun. (Referido específicamente al cónyuge o amante).
"(G), compagne ou comganon de vie, c.-à-d. mari ou femme"
Dv.
v. bizikide, BIZITZA-LAGUN.
Zeloak bizilagunari erraz artzen diozkanak.
AA I 582.
Bederatzigarrenean [debekatzen du] besteren bizilagunaganako naikunde gaiztoak.
AA II 164.
Iñoren bizi-lagunarekin nastuko etzera.
Lard 380.
Bizi-laguna beñere uzteko esku gabe.
Ib. 421.
Iaunaren legeko bizi-lagun on bat gura badon.
A BeinB 65.
Etxian ez da prenda ederra / olako bizi-laguna.
Tx B II 173.
Egizko nere bixi-lagun bat / aukeratu nairik nago; / neure maiterik begikoena / emendik urrin eztago.
Enb 180.
Orain bizi-lagun duzun gizon dollor orren esanak.
Zait Sof 26.
Koblari hartzen bauzue / zuen bizi-lagun, / zonbeit gau beharko'uzue / pasatu alargun.
Mattin (
in
Xa EzinB 101
).
Irisarriko lehen-kusiak beren bizi-lagunekin.
Larre ArtzainE 130.
Gizona leher gaizto egiten lanean, eta emakumea, bere bizi-laguna, exeri eta egon, anddere baten gisa.
MEIG IX 108.
azpiadiera-1.2
Vecino.
"
Agittan bizilagunak alde iñak zian
"
ZestErret.
Goiko ta beko bizilagunakgaitik, [...], ekiñ beti ta eragiñ mingañ zorrotzari.
Ag Kr 130.
Gu, beraren bizilagun guztiok, arduratan geunden.
A Ardi 116.
Bederatzi duroko / bizitza batekiñ / irurogei kobratu / bizi-lagunekiñ.
MendaroTx 86.
--Lapurreta bildurrik ez dek beintzat or [guardiazibillen azpian] izango. --Ezetz? Naiago dizkiat lapurrak bizilagun.
Ugalde Iltz 58.
Txoperrak Nemexio bizilagunaren etxean utzi niñun.
Ib. 18.
Aldameneko etxe guzietako bizi-lagunak.
Ib. 40.
Aizkolariak igarri gabe / zapaldu ditu naparrak, / bizi-lagunak eingo digute / orain burla eta parrak.
And AUzta 133.
Senide guztiak eta inguruko bizilagunak.
Ib. 69.
Beraz, an bizilagunak giñan da emen ere bai.
MMant 36.
azpiadiera-1.2.1
Luzaro oraindik izango zera / txorien bizi-laguna.Insausti 258.