(BeraLzM, ADBols, Casve),
ixadi. Naturaleza."Naturaleza; conjunto de todos los seres"ADBols.
Tr. Documentado en autores meridionales desde principios del s. XX. Emplean ixadi los vizcaínos Enbeita (57, junto a izadi (145)), Lauaxeta (AB 122) y Otxolua (12). En DFrec hay 14 ejs.
Izadiaren indarrak. AgG 357.
Izadi-legeak. ZinkCrit 18.
Izadi dana ez da [orrillan] agertuko / alaitasunez beterik?GMantGoi 65.
Guk bear dugun alia ezik, izadiak nai aña argi, bero ta indarra demaizkiguke. AnabUsauri 102.
Izadiaren olerkaria dugu Lizardi. OrY 1933, 415.
Izadiak demaizkin aberastasunak.EAEg 12-10-1936, 27.
Zer din lur biribil au izadi osoarekin alderaturik?OrQA 206.
Izadi arauetatik kanpoko gertariak. MdePr 308.
Ilberri arratsa da ta izadia oro [...] lo datza. EtxdeJJ 43.
[Emakumeari] izadiak oparo emon deutsezan edergailluak. ErkiagArran 42.
Izadia (universo) denboraren bildur da. EtxdeEgan 1961 (1-3), 81.
Ekaitz ostean eztialdia, izadiko lege. Onaind(
inGaztMusIx 149
).
Izadi-gaiak iruditzat [erabili]. GaztMusIx 166.
Gizona [...] izadiko izakietan aulena. VillJaink 120.
Aburu ori biziaren kaltetan da, izadiaren aurkakoa. Ib. 187.
Izadiak edo barruko griña orrek bultza egiñik. Ib. 171.
Okeani, izadiaren aita. IbiñVirgil 115.
Eziñ autsi izan dut Izadiaren araua. BerronKijote 17.
Euskalduna izadiari emana bizi ohi da. MEIG IX 132.
(en colab. con NEtx) v. tbn. Ayerb EEs 1915, 263. J. Apraiz in Jaukol Biozk IX. Ldi BB 102. TAg Uzt 53. EA OlBe 21. Txill Let 24. Basarri 72. Zait Plat 87. NEtx LBB 50. Olea 120. Tene in Etxabu Kontu 182. AZink 8.
azpiadiera-1.1
(Uso personificado). Izadik dun lorerik ederrena. TAgUzt 51.
Esna-berritu da lo zegon izadi?SMitxAranz 174.
[Sugegorriaren pozoia] Izadik emana bait du. BerronKijote 160.