1.
(V, G, AN, L ap. A
; Añ),
umadun (V?, BN ap. A),
umaun (BN-baig ap. A). "Ganado preñado, cubierto"Añ.
"Cargada o preñada"A.
v. ernari. Untxia illabetean egoten da umedun. ItDial 98 (Ur umedun, Dv, Ip ernari).
Umedun behi baten naiz betan egiñen yabe. Gy 15.
Makhur bat gerthatia da behor umadunekin. Eskual 1-3-1908 (ap. DRA; la ref. es incorrecta).
Bost beor dira eultzilariak / umedun dira beste bi. "Otras dos están criando"
.OrEus 331.
Beorra ezan umedun egiten. BilbaoIpuiB 116.
Bohor hümadün ala ez hümadünen primaka. Herr 26-9-1963, 3.
Behi umadun baten saltzera.LarreArtzainE 293.
azpiadiera-1.1
(Ref. a personas).Embarazada.v. haurdun. [Andre jentilak] Franzisko Xabierri seme bat eskatu ta laster humedun gelditu zen. MbIArg II 321.
sense-2
2.
(V, G, AN; Dv)
Ref.:
A; Etxba Eib.
. Que tiene hijos; (animal) que tiene crías."Qui a un petit, en parlant des bêtes"Dv, que cita a Gy."Hembra que ha parido"A.
"Con hijos. Gaur ezkondu dan alarguna, umeduna, ba dittu ba iru gitxienez, el viudo que hoy se ha casado es con hijos"Etxba Eib..
Guziak ezkondu onak eta humedunak. MbIArg I 132.
Umedun alarguna. Enb 96.
An ageri ziren aurrena laisterka ardi umedunak. 'Courent les brebis mères'
.OrMi 42.