(V, G; Lar, H),
harri landu (V-gip, BN-baig; LarDVC 159)
Ref.:
A;
EtxbaEib(arlandu, arrilandu);
SatrCEEN 1969, 209;
OndBac;
ElexpBerg
. Piedra labrada; sillar, piedra de sillería. "Silla, piedra sillar, arlandua, arlanda" Lar. "Arlandua, síncopa de arrilandua. Sillar. Arrilanduegaz eiñdako etxia" Etxba Eib. "Arri-landu, piedra de sillería" (BN-baig) Satr CEEN 1969, 209. "Piedra de sillería" Ond Bac. "Piedra labrada, de sillería. Etxe orrek arlandu ikusgarrixak dauzka" Elexp Berg. Tr. Documentado en autores meridionales desde mediados del s. XIX. Al Norte lo encontramos sólo en J. Etchepare y Zerbitzari, en ambosharri-lantu . La forma arri-landu es algo más frec. que arlandu en los textos.
Eta egiten baldin badidazu arrizko aldarea, ez didazu egingo arri landuz, zeren altxatzen baldin badezu zizelik bere gañean, loitua izango da. UrEx 20, 25 (Ol arri landu, Ker, BiblE (h)arlandu; Dv, Bibl harri pikatu).
Bizi zara etxe andi, eder, arri landuz egiñ da burdiña apainduakaz inguratuetan.AgSerm 369.
Ar landuz egiña dago Segurako Eliza. J.B. AyerbeEEs 1912, 35.
Arri landugabekotik asi ta arri landu ta leunduzko izkilluak nola egiñak zituzten. EEs 1918, 85.
Pareta arri landuaz jantzirik. InzaAzalp 31.
Autatu gura eban argin bat, arri landuak ontzat artzeko ta euren lekuan ipinteko. KkAb II 174.
Harri lantuz eginikako estalgi arkatu xutaren jasaile, harresi hek. JEBer 21.
Arri landuaz egiña dago / zeru altura bidea, / arri landuaz bidea, baña / zillar-dindillaz atea. (Canc. pop. inSMitxAranz 73
).
Eliza aundia, biribilla, arrilanduz egiña, . ManziGPatroi 10.
Arrilandu legun-legunez / ikusgarri amaituta, / arriargiz, urrez ta adamaz / danera apaindu-utsa. EtxbaOlerti 1959, 228.
Il ziran erromesak / --otoitz eta abesti--, / ia bizitza emon / eutsien zure arri / landu lakarrari. GandElorri 126.
Atearen ertzetan arlandu ederrak zituan. ErkiagBatB 43.
Iauregi zarreko arri landuak arri berrien artean sakabanaturik. ZaitPlat 27.
Jauregi antzeko etxe ederra da Etxezar. Arrilanduz egiña etxearen aurrekaldea. AlzolaAtalak 75.
Karrerako arkuak, ixkiñak, leioetako ar landuak, balkoia, ganbarako leioak.JAzpiroz 13.
Lápida. Salve bat errezatu oi emen zion santuak, bertan arlandu galantean letreruak egiztatzen duen bezela. Arana SIgn 85. Hiribarrenek ohore egiten dio beraz Azkaineri. Ohore Chouriok bezala. [...] Nori gogoratuko zaio Martzenean bezala, harri lantu baten ezartzea Etxeberrian? Zerb Azk 66.
azpiadiera-1.1
Gerta ere litekena da, banaka batzuk eserleku geiago bear lirakela esatea: [...], naiz arri landuberria izan, ez diela axolik.Ldi IL 83.
azpiadiera-1.2
"
Arlandu, labrar la piedra"LarDVC 159.
azpisarrera-1
HARLANDU-GARAI.
Paleolítico. Cf. ARLABAN-GARAI. Edesti-aurrea lau garaitan banakatu edo urgali gentzake: Paleolitos edo ar-landu garaia [...]. JMBELG 13.
Arlandu-garaiko euskaldunak geienetan arzulo eta arrillorpeetan bizi izaten ziran. Ib. 45.
azpisarrera-2
HARLANDUZKO (H),
HARRI-LANDUZKO(V-gip ap. Etxba Eib). (Adnom.). "Arlanduzko bidea. A.M.M. [= Mg o JJMg]" H s.v. arlantza, "chemin pavé (de pierre de taille)". "Elixia, dana arrilanduzkoa zan" Etxba Eib. San Blasko apaiz jaunaren etxea [...], zan arlanduzkoa eta ego aldera zedukan baratza eder bat. Apaol 69.
Ikusiko dituzue jauregietako ate zabalaren gañean arri landuzko eskutu iraunkorrak. AgSerm 117.
Arlanduzko illobi eder bat eregi eban. Otx 93.
Arlanduzko oroit-garri aundi ta ederrak. AltLB 118.
Etxahuniaren apaingarri bakarra atearen arlanduzko uztaia da. EtxdeJJ 8.
Arlanduzko zubi bat. AndAUzta 81.
Aindu eban arlandozko [sic] obia. EtxbaIbilt 490.