(V, G, AN, B, L, BN-baig; SaraskHizt 21, SP, VP 7r, Lar, Añ, Dv, H, VocB ; -rh- Lecl, Arch VocGr , Gèze, Foix ap. Lh),
bahe (S; baeS),
bara (V-gip, G-nav),
mare (AN, Ae; Aq 1022 (AN))
Ref.:
VocPir 506; Bon-Ond 146; A (bae, bare, mare); Lh (babarte); Iz ArOñ (bara), Als (bara), Ulz , UrrAnz (baria); Etxba Eib (baria); Echaide Nav 116; Elexp Berg. Babosa; caracol."
Barea en vascuence quiere decir 'limaco'"IC II 122.
"Limace"SP, H."Babosa, marea
"Aq 1022.
"Babosa"Lar.
"Babosa, limaco"Añ.
"Limaçon"Lecl, Arch VocGr, Gèze, Dv."
Babarte horietan badüzü bahe franko (S-saug), il y a bien des limaces parmi ces feves"Lh.
"
Askotan perretxikurik onenak bariak janda agertzen dira
"EtxbaEib.
Tr. Documentado desde RS. Aunque no siempre es fácil precisar el sdo., es al Norte donde se encuentra, junto al de 'babosa', el significado de 'caracol' (hay al menos un ej. seguro en Goyhetche).
Hurdeok il azkero bareok induska. "Después de muertos los puercos hozan los limacos" RS 379.
[Asmodeak] nahastatzen du gaixoa apho eta sugekin / Negel, bare eta musker gehiago ferdekin. EZMan I 108.
Nolako pozarekin ez zoaz Aita jaunari esatera: topatu ditut urdin eder bat, ta urritx bi bareak jan gabeak. VMg VI.
Badago oraiño ere, baiña gosea ez duke sofri, / Hamikatua azkenean partitzen da tristeki. / Doalarik, bide erdian bare bat du topatzen. "Limaçon". Gy 30s.Egon gabe [khuia] bere egun ederretan belharpean bare eta harren bazka, ezin onduz askotan iguzki eskasez. HbEgia 30.
Lugartzak billatzen dute eguzkiya, ta bariak eta karakolak estalkiya edo bustiya. SorBar 63.
Bariak janiko surra ta azpilduriko zakatza baneukaz. ABGuzur 148.
Ez da erraiteko baizik, halako igel, apo eta bare batzu behar ditugula guk ere zenbeit aldiz iretsi. HUZez 81.
Bare ta marraskulo ta osteantzeko mamo txikiak. ABGuzur 153.
Barea joanean, zaldia egonean baiño leen iritxi. Ezale 1897, 148b.
( s. XX)Sarri joaten zan orra ortuariak zelan egozan ikustera, ta marraskillo ta bareak iltera. EchtaJos 68.
Baratzean bare ta bare-kurkuilo, mamorro ta zomorro, landare jaten ari dituk. AArdi 20.
--Nora dijoa? makillen baten billa seguro aski --Arraunak ateratzera. --Adarrak ateratzera? bare biurtu ote da, edo zer?IllTestim 8.
Ke barbarida, khuia gaizoak, / zuen egile okher, zozoak / Nola zaituzte hoin aphal utzi, / Bare zikhinen... (perdon)... kakuntzi. Ox 116.
Arrek kitakume deitu niauk, ta nik berriz bare-yale. TPKattalin 179.
Milla demoniozko / bare adarduna, / nola tratatu dezu / nere babarruna. TxB 29.
Lardaxkan bare adar-aundiyak / jaten marrubi goxuak. MendaroTx 102.
Belar-tarteko bare argatik / egin giñun diru naiko. OrEus 234.
Egunez kuku zeuden bareak / intzetara dira gauez. Ib. 319.
Gogoan da an, ongi, igazko gauaren illuna, / bare gorrik eltzaria dena galdu zuna. "Limaza roja"
.Ib. 49.
Barea exurrik eta odolik gabea. (B). AEY III 58.
Handik berehala zapaldu ere nuen / nire abarrarekin barea, eta eznituen / behatzetan sentitu adur itsusiak. ArtiMaldanB 195.
Oiloa eta barea eztira bertan egotekoak, ezta iakitunok ere, ta onela ari ziran erriz-erri irakatsi galgarriok irradan ereiten. ZaitPlat 123.
Eguzki galda errean / bare zikina etzanda dago / infernurako bidean. AzurmHitzB 61.
Laixter geigo egiten du dabillen bareak, erbi geldiak baño. (AN-larr). InzaNaEsZarr 454.
Arrainak ttipiegiz uzten dituen amiamokoak bareak jan beharko. EZBB I 41.
Lanerunzkoan baria lez; etxerunzkoan balia lez.EZBB II 43.
Arek etzin bareak baño sentimentu geiago.AtañoTxanKan 227.
Bariaren martxa geroien oñezko eta kotxek. Gerrika 165.
Bareak eta karakolak segituko zioten gure trenari. Insausti 19.
azpiadiera-1.1
"Zer parea! Barea eta kharakoila" Lh s.v. kharakoil. "Karakola ta barea, a zer parea! Bi agure xar, oñak ezin errestatuz zebiltzenez esana" (AN-larr) Inza NaEsZarr 242. "A ze parea, karakola ta barea (G-azp, AN-gip-5vill, BN-arb)" Gte Erd 238.
azpisarrera-1
BARE HANDI(bare aundi V-gip ap. Elexp berg). Especie de limaco.
azpisarrera-2
BARE BELTZ(V-gip ap. Elexp Berg). Especie de limaco.
azpisarrera-3
BARE NABAR(V-gip ap. Elexp Berg). Especie de limaco.
azpisarrera-4
BARE-SITS.
Excrementos de babosa. Orduan beste arto babarrun batzuk izaten genizkin. Ezta orain aña bare-sits ta xomorro ere. TxGarmBordaB 24.
azpisarrera-5
BARE ZURI.
"Barezuria baino alferrago (AN-gip)" Gte Erd 13.