Tr. Documentado en textos meridionales del s. XX, además de en Barbier, Zerbitzari y Xalbador. En DFrec hay 52 ejs., meridionales.
sense-1
I .(Adnom. o adj.).
azpiadiera-1.1
1.
(Dv). (Lo) que está entre, (lo) que está en medio."Qui est entre deux murs, deux maisons, etc."Dv.
Ildakoek, tarteko arresi illuna autsita, bizitara zetozen. OrMi 134.
Batzarre batean erdera utsez aritzeko tarteko erdeldunei, gere oi-ezari, gaiaren zallari ta abarreri errua egotzi izan diegunean. LdiIL 91.
Tarteko bertsotxo oen doñua "Itxasoa laño dago" bezela. SMitxAranz 69.
[Transformismuak] tartekoak ugaritzen ditu materia bizigabearen eta leenbiziko bizidunen artean. VillJaink 63.
Abek ibiltzen dute / milla enbusteri, / tarteko pekatua / jarriko'et agiri. UztNoiz 33.
Tarteko utsune bietan, bakotxean pieza bi txistuak [jo]. EtxabuKontu 40.
Ez tarteko lekua ez batera ez bestera zeharo iristen ez delako, baizik eta zangalatrau dagoelako batean eta bestean. MEIG II 144.
azpiadiera-1.1.1
(Precedido de gen.). Jaungoikuak agertu zion bere naia zala, an bi ibar aien tarteko begoña batian etxe santu bat egitia. BvAsL 126.
Bulharrak... garbituren tutzue... behar bada... Ez ordean... bulharren tarteko hoi... sendatuko. BarbPiar II 189.
Oraiñ berexi dira / gure tarteko nastiak. TxB II 168.
Arrosa-krabeliñen tarteko osiñak. MendaroTx 421.
Azpikoa dardar jartzen du bien tarteko aizea dala-ta. AnabPoli 117.
Ez da ordea ilkor ere, ilkorraren eta ez-ilkorraren tarteko baño. Or(
inZaitPlat 153
).
Lenago esan det gure tarteko / komeri danak zer zian. Lasarte(
inUztNoiz 64
).
Beren tarteko senideren bat / utziko zuten etxe-zai. UztSas 106.
azpiadiera-1.1.2
(Precedido de tema nominal nudo). Estudi-tarteko hasti aldietan atera nintzan. MbIArg I 52.
Odei tarteko arranoaren ibillera apaña. AgG 2.
Lore-tarteko sugera. JaukolBiozk 74.
Errokarriyak ota tarteko / almitza ezin tragatu. MendaroTx 58.
Belar-tarteko bare argatik / egin giñun diru naiko. OrEus 234.
Gurdia zebillela osto-tarteko eguzki-printzak mutur batetik besterañoko ibillera egiten zioten urrena lurrean gelditzeko. AnabPoli 85.
Zimaur tarteko lorea. Ib. 95.
Ez zuten ulertzen auntzaiek, ezkutari ta zaldun ibiltari tarteko naste-borraste ura guzia. BerronKijote 124.
Gari tarteko baba nun zegoan. BBarand 88.
Dana piñu tarteko kaiol apaiñak.Gerrika 216.
azpiadiera-1.2
2.
(V-gip, G-azp, B; Dv)
Ref.:
Elexp Berg; Gte Erd 219; ZestErret. Mediano; intermedio."Moyen de taille, de valeur, etc."Dv.
"
Eztot ez karuena ta ez merkiena artuko, tartekua
"Elexp Berg. "Gizon tartekoa zen (B)" Gte Erd 219 (junto a bitarteko, erdimoduko, etc., de otras zonas). v. bitarteko (2)..
"
Ezta ez gaziya ez geza, tartekua da
"ZestErret.
Ganix tarteko semeak harat ekarri orgetan. BarbPiar I 50.
Orduan aitak, tarteko zigor bat billakatuz, aukeratzeko eman zion. EtxdeAlosT 30.
Borondate aundi bat aurkitzen ezpada, tarteko borondate ergel oiei sostengu izan dakien. VillJaink 158.
azpiadiera-1.3
3.De entre tanto.
Gazterik asia naiz basoko lanean [...] / tarteko lanak ere ein ditut etxean. "A entretiempos". Or Eus 133.
azpiadiera-1.3.1
(Tras tema nominal nudo).De durante.
Teresak solasaldi bitartean ezarri dautsen pozak ez ditu izten oneik euron egun tarteko ekintza ta otoitz-jardunetan. OnaindSTeresa 79.
sense-2
II .(Sust.).
azpiadiera-2.1
1.Intercesor, intermediario, mediador.v. bitarteko. Uri batetik bestera dabill mitiñetan, berritxukerietan, naste guztietan, nagusi-morroien tarteko. AgG 368.
Tartekoak, kanpotarra baretzearren, aitzaki guztia Antoniori ematen. AnabUsauri 39.
Gizon danez Bitarteko; itz danez ez tarteko, Iainkoaren berdiñ baita eta Iainkoagan Iainko ta Iainko bakarra Berarekin. "Medius"
.OrAitork 300.
Orra ba, tartekoeri aldegin-bearra etorri zitzaiela, bi gizonak zartakoka bizi-bizirik. AnabPoli 27.
Aingerukiak tarteko ditugu, gizonen eskariak jainkoei eramaten baitizkie, edota, gizonei jainkoen gogoak ekarri. ZaitPlat 153.
Laiño-multzo batetik, berez, eta iñor tarteko jarri gabe, atera ditezkela mundu auek. VillJaink 36.
Jainkoak bere sortze ori egiteko erabilli duen prozedura, tartekoak, mendeen luzeera... Ib. 60s.
Tartean apusturen bat baldin bazan, zer enpeño! Ura ere tarteko erabili genduan. Albeniz 154.
azpiadiera-2.1.1
Ardi-dunba bat zillar da jasotzekoa; / tartekoak darakus egiñaz orroa. "Depositario". Or Eus 29.
azpiadiera-2.2
2.
(V-gip ap. Elexp Berg; G-azp). Familiar, pariente."¿También este es de vuestra parentela? au be zuen tartekoa dozue? Es pariente nuestro, guetartekoa da
"ADBols(s.v. parentela).
"
Gu lengo Bergako alkatian tartekuak ga
"Elexp Berg.
"
Eztakitt lengusuak ala ze dien baiña tartekuak bai beintzet
"Ib.Cf. TARTEKO EGIN. Iñor bizi ote dezu tartekorik? Nereak bezela seguru asko guziak illak. Mok 9.
--Juana, gure tartekoak nola dabiltzan ikustera joan bear genduke. --Nere tartekoak ez dute ni ikusteko gogo aundirik izango, Benito. NEtxLBB 47.
azpiadiera-2.2.1
"Compinche, colega. Burruka plantak eitten ibili zien bi kuadrillak tartekuak zittuan
"Elexp Berg. "Lapurran tartekuak arrapau dittue baiña lapurra ez" Ib. Au emakume oien adiskide edo tartekoa zan. ManziGPatroi 96.
azpiadiera-2.3
3.Intervalo (de tiempo). Birokien iaiotza gogora ekarri nuan; geienak bata besteren ondotik ain laister oi baitira, tarteko artan [...] ez baititeke ezer bixikorik auteman. "Temporis intervallum"
.OrAitork 163.
azpiadiera-2.4
4."(L-ain), dedo del corazón"A.
sense-3
III .(Tema nudo usado como posposición, tras gen.).
azpiadiera-3.1
Entre.v. TARTEAN. Joane ta Goikotxeko / entzun dira aien tarteko. "Entre ellos"
.OrEus 184.
Mirabe bi lagun, Oidipu eta Kereonen tarteko gelditzen da. ZaitSof 75.
Ijito kasta ugari ori / jarri da gure tarteko / ta zazpigarren agindu ona / oiek ez dute beteko. Basarri 115.
Ortz-adar ori agertzen zaiku / bi erasoren tarteko. XaEzinB 76.
azpisarrera-1
TARTEKO EGIN. Ser pariente.
"
Hoieke gurekin tarteko iteia ba aman aldetik eo
"ZestErret.
azpisarrera-2
TARTEKO IZAN,
TARTEKO IBILI.
Ser partícipe. Ana Josepak uxatu oizituan deadarka, bera tarteko etzanean. Ag G 78. Ixilleko billeretan tarteko izatea. EAEg 6-11-1936, 228. Ezta egoki gurasoai dagozkien auzi-mauzitan aurrak tarteko ibiltzea. Etxde JJ 246. Platon bera, gudate artan tarteko ibilia izan zitekean. Zait Plat 8. Lagun barrien artean, zoritxar bardintsuaren erkide ta tarteko dirala igarririk, zertxubait azkortu da Nikanor-en adorea. Erkiag BatB 192. Neu tarteko izan nintzan eresi talde edo musika bandaren balio gitxiko kontuak. Etxabu Kontu 7. Jainkoa dau tarteko ta buruan darabillen asmoa egi biurtuko da. Onaind STeresa 62. Tarteko giñan etxe guztietan egun batzuk eginda. Gerrika 288. Saio ontatik iru auek eta beste bost pasatu giñan Gipuzkoako finala jokatzeko; eta ni ere tarteko nintzan. Insausti 23. New York-en berriro "The American Federation of Arts"-en bera ere tarteko da bere lanekin. MEIG IX 143 (en colab. con NEtx). Donostian, San Telmo-ko Museoan, "Exposición de Arte Actual"-en tarteko da. Ib. 143 (en colab. con NEtx).
azpisarrerakoSense-2.1
(Det.)."
Tartekue ezan, ser de los intrigantes"(V-ger). OrtVoc.
"Partícipe, de entre ellos. Eta gerotxuago, beste batek be ikusirik, esan eban: Zu be tartekua zara. Eta Pedrok esan zetsan: ez gizona, ukaturik berriz (Lc 22, 58)" Etxba Eib. Bitarte orretan, beste estropada bat ipinten dau Agirre Francok, Ondarroa tartekoa dala.EtxabuKontu 150.
azpisarrerakoSense-2.2
(Ref. a cosas).(Estar, etc.) de por medio. Ta kilimolo orretan auxe zebillen tarteko: bat edo bestegatik igandekoak utsegin zezaiokearen bildurra. AnabUsauri 129.
Yainkoen aginduak tarteko ez balira ere, ez litzaizue bidezko ordainkizunik gabe bera uztea. ZaitSof 64.
Bere bidea artu zuan alabatxoak, malko mardul batzuk tarteko zirala.TxGarmBordaB 41.
Desgrazi txar au tarteko dala / sortu da amaika negar. Insausti 34.
azpisarrerakoSense-2.3
(Ponerse, etc.) en medio. Jarri ziran tarteko ta egiñalean eragotzi zioten irundarrari jotzea. AnabUsauri 39.
azpisarrera-3
TARTTEKO(Lo) que está entre, (lo) que está en medio. Tartteko partidak bazterrerat utzirik, luzegi bailitake guzien aiphatzea. ZerbGH 1921, 597.