1.
(V-gip; vEys)
Ref.:
A;
EtxbaEib
. Vómito; lo que se vomita. AxN explica okha (473) por gorakoa. "Vomitadera [...]. Zerbaittek gaitz eiñ detsa eta gorakua eta berakua etorri jako" Etxba Eib. Cf. GORAKO. Gorakoak bota eta atzera jaten dituan zakurra bezala. AA III 424.
Kolera asitzen danean berako eta gorakoakiñ. EE 1885a, 134. Onen ondorean azaltzen dira gora larriak, gorakoak eta gorputz guztiko miñak. "Náuseas, vómitos y fuertes dolores en todo el cuerpo"
.Aran-BagoManMed 228.
Izerditan blai-blai egiñik jarri zan gorakoaren larriaz ta dardaraz. BerronKijote 188.
azpiadiera-1.1
"(V-m), náuseas"A.
Noiznai gorakoak eman da botaka asten nintzan.AZink 116.
sense-2
2.Tenor.v. GORAKO KANTARI s.v. gora. Jaun Cerdan, Parisko Operan aphaleko lehena, eta Jaun Cazenave, Parisen gorako lehen dena. landerRIEV 1914-17, 160.
sense-3
3.Activo (en contabilidad). Gorako... 104.900 Lko. LdiIL 122.
sense-4
4.Vuelco. Bat-batean biotzak gorakoa egin zion. NEtxAntz 152.
sense-5
5.Altura. [Uriaren] luzeera, zabalera ta gorakoa bardiñak zirala. KerApoc 21, 16 (IBk gorako; Lç goratasun).
Metro bat eta irurogei ta amabost zentimetro zuan gorako edo luzera. Insausti 129.
sense-6
6.Estornudo. Gorakorik ta eztulik nai-ta ere ezin ta. "No estornudar"
.BerronKijote 124.
sense-7
7.Crecimiento; progreso. Etxeak gorako gaitza egin zin. AtañoTxanKan 203.
Asi giñan Txoritegi alkartean entrenatzen [...]. Etxezarreta [bertsolaria] izango zan gorakorik aundiena egin zuana.Insausti 234.
Ekonomiaren gorakoak ondotik ekarri zuela ezinbestean euskal-literaturaren goraldia. MEIG IV 86.
Euskal aldizkariek izan ohi dituzte, ilargiaren antzera, beren gorakoak eta beherakoak. MEIG III 50.
azpiadiera-7.1
Aumento de precio. Bi urte ontan egin du gorako ederra gauzak. TxGarmBordaB 167.
Materialaren gorakoa ikusgarria zan, da gañera almazenistak esan zien Urteberrietatik aurrera askoz galestiago izango zala.Ib. 172s.
sense-8
8.Subida de tono. Bozaren gorakoak eta beherakoak aldatzen badira. MEIG VI 158.