1.
(Bera, Lh, ZamVoc, PMuj),
bureztun (Lh),
buraztun (-rh-Lh, büraztünCasve)
Corona; diadema. Neol creado por AG en 1896, de buru y estun (AG 1015n). "Burhaztun, -eztun, -estun, néol. formé à l'image de erh-aztun, etc... bague, pour désigner 'couronne'" Lh. "Couronne" Casve. Tr. Empleado por autores guipuzcoanos y vizcaínos desde principios del s. XX; apenas encontramos ejs. posteriores a 1950. En DFrec hay 14 ejs., todos ellos de Larrakoetxea, además de 2 burestundau "coronar". v. buruntza, koroa. Bizkaiaren Jaunak Españaren Burestuna artu ebanetik. (1896). AG 984.
Mariyari ipiñi eutsen burestuna, / zidarrezkoa bera, gañe oriduna, / beraren ixeneko Agirrek emona. (1906). Enb 80.
Gurenda-ikurtzat dakartzuela / burestun zorunezko bat. Ib. 45.
Izar-burestun, euzki-soñekoz / Illargijen gain dizditsu, / neskutz orbange zarialarik / Zeure Semia da Josu. Ib. 108.
Adats gorri ederrak urrezko burestun edo korona baten itxura ematen zioten. LhYol 15.
Zeure buruan amabi izarrez / apaindurik burestuna. GMantGoi 111.
Jaunaren arantzazko burestuna (koroia). KIkV 107.
(KIkG 80 koroia)Deunak atserrian daramazkiten betiko burestunak. OlImit III 47, 3 (Pi burestunak (koroiak); SP koro, Ch khoroa, Mst khoruak, Echve koroak, Leon koronak).
Jesukristoren arantzazko burestuna (koroia). ArgiDL 111.
Artu egixuz, ba, urre-zigorra (zetrua) ta burestuna (koroia), ta emetik aurrera ixan zadiz gure Bakalduna. Altuna 111.
San Pedro iruditu duan anaikidea bere zomorro, burestun eta jantzi zabalarekin, giltza ta zetroa eskuetan dituala. EguzkRIEV 1927, 424.
Beren burestun edo koroekin. Ib. 433.
Bureztun aberatsa zun apaingarritzat [bakaldemeak]. TAgY 1933, 25.
Gogo-Jaun, Goiko Jauna; ta bizia, anaitasuna; / azpi-oial, azkatasuna; / euzkia, burestuna. A. Urkidi(
inOnaindMEOE 744
).
Lore eta belarrezko koroi edo burestunak. JMBELG 80.
Kaisara-ren burestuna balitz! Baña Austritarren txapela!...GoenY 1934, 102.
Suak gure yauregien burestuna erre baño len. ZaitSof 164.
Eta gudarijaik arantzazko burestuna josi eta buruban jarri leutsaen. ArriandIo 19, 2.
Eta burukoa buruan, eta burukoaren gaiñean burestun santua ipiñiko dautsazuz. KerEx 29, 6 (Bibl buruntza).
[Moloken] koroiak arri bitxi bat be baeban, eta Dabidek bere burestunean ezarri eban. Ker2 Sam 12, 30.
sense-2
2.Coronación. Ar landu ederrez jantzia dago ate gaiña [...]: zazpi aingeru potzolo agiri dira Maria Batsaiaren (Birjiñaren) Bureztunan . (Coronación ). AyerbEEs 1912, 38.