Tr. Documentado en todos los dialectos. La forma más usual es pagu; los suletinos emplean phakü; hay pago en Goyhetche (junto a pagu ), Azkue (citando un refrán) y Noe. En DFrec hay 5 ejs. de pagu y 1 de pago.
sense-1
1.
(V-arr-gip; Lcc, SP, Urt II 397, Ht VocGr, VP, Lar, Añ, Izt 37r, Hb, H),
pago (H),
paku (ph-Gèze, Hb, H)
Ref.:
A EY III 230; Etxba Eib ; Elexp Berg . Pago, recompensa; pago que se hace."Paga", "galardón" Lcc."Quittance"HtVocGr 412.
"
Paguba, paga"VP 77v (escrito <-uua>, probablemente por -uva
).
"(Tras cornudo) apaleado, ondo eginen pagua, ate ostean palua
"Añ.
"
Pagua edo palagua egin bagarik, sin pagar en todo o en parte (V, msOch 102)"A EY III 222."
Zor dauenak pagua edo palagua egin bear dau, quien tiene deuda ha de hacer pago o halago (V-arr)"Ib.230. Harriet añade la acepción de "contentement, satisfaction, joie", refiriéndose probablemente a pagurik (v. infra). Hoiegatik orogatik zer da zuien paguia?E 67.
Aen pagua izango da / Ogi konsagratua. MPortal 79s.
Esan dit: pagua eman diozu. Esan diot eztala orregati pagu gaiztorik, begietako sua gaizto dala, amodioa itxua dala .
CartAzp
126.
Aek saldu eta pagu egitera . BLeiz 47.
Eta nori bere obren pagua ematera. EZMan I 71.
Huna non duzuen bada ere orai zeuen merezia, zeuen ordain pagua. Ax 439s (V 286).
Onen pagua egiteko. Cap 116.
Ezin emaiten zian pagurik, zorra bezain handirik, ezpaitzian nontik eman.TtOnsa 119.
Orra gure pagua. BBizk 9.
Maliziaz pagua luzatzen debela. OA 164.
Nolako nausia, halako pagua. ES 183.
Ze modutan ematen dauen / Emaste onak pagua. Acto 281s.
Pagu au merezi zeuen zeure onegiñak?LarSermAzc 49.
Nurganik phakia ükhenen dian. Mst III 19, 2.
Ni naz gaistoari dagokan pagu ta saria [...] ematen diodana. MbIArg I 149.
Orra bada, Jauna, nere pekatuen zorra: ta orra nere pekatuen pagu osoa, ugaria, ta ezin geiago alakoa.CbEg III 308.
Unelakoeri munduak ematen diote beren pagua .
FamInst
899.
Justuen pagiaren hatsarre bat dela. AR 336.
Mundü orok ikus dezen / traidore baten pakia. Xarlem 1349.
Atera daruelako Justiziako Ministruak euren ibillien paguba. CrIc 72.
Sendátzea grázias pagurikgábe. LEOng 13v.
Zeren emalleak nekatu diran paguaren usterik gabe ematez. AA III 512.
Multaren pagurako, Gobernuak uzten du erriaren faborian briganten ondasunak. FrantzesB I 98.
Ondo eginaren saritzat ta pagutzat. fBIc I 318.
Zeren azkeneko / Tristanen pagua / izango dek iltzea / emen urkatua. ItFab 47.
On-egiñak noiz edo noiz badu bere pagoa. Gy 52 (162 pagu).
Aise dute ahantzten / zor duten pagoa. Ib. 110.
Pagu ori zeukaten / ongi mereziya. Afrika 135.
Nekearen pagua / balaz eman zaio. Bil 43.
Pagoko egunak. HerVal 250.
Zeure gurasoakaz zer dozun egiten, / pagu bardin bardiñak deutsu itxaroten. ABAmaE 293.
Eman dit zilhar gathülia phakütako. IpHil 158.
Ondo eginen pagoa, atondoan paloa. ABGuzur 129.
Zer pago eraman dute / txakur ta txerriak. Noe 117.
Azken hau soldado katolikoen kapillano bezala [...] ehun eta hogoi eta bortz liberaren paguarekin. Prop 1906, 112.
Ezpadu ere emango / tabernan pagurik. JanEd II 20.
Zere pagua emango dizu / serbitu dezun maisuak. TxB I 206.
Irurôk, orde, gizon bat il-ta / artu zuten naiko pagu. OrEus 254.
Pagu zikoitza!ArtiTobera 272.
Zintzo diren batzuei gaizkiñen pagua ematen zaie. VillJaink 98.
v. tbn. Ber Trat 108r. Harb 215. Arg DevB 194. SermAN 4v. Ub 213. Mg PAb 72. Gco II 33. Añ MisE 29. JJMg BasEsc 77. FLV 1988, 149 (Ibero). CatLlo 91. Prot70. Echag 21. Ur MarIl 54. Itz Azald 113. In Goñi 91. Noe 86. EZBB II 145. P(h)aku: AstLas 33. UskLiB 220. Etch 550. CatS 47.
sense-2
2.(Tema nudo usado como posposición, tras gen.).En pago de.v. PAGUAN, PAGUTAN. Ordian damiaren pakhü, dote doi bat eman behar derio. Bp I 98.
Bere hunki eginen phakü esparantxa dü ükhenen diala berak egina bezalako bat. Mst III 54, 5 (Ip -(r)en phakü; SP bere ongi eginak gatik, Ol ordañez).
Eginaionaren paku konserbazak gutaz asetako ganiua. Mdg 170.
Eultzi-beorra, lanaren pagu, / gauez larrea zaldale. OrEus 326.
azpisarrera-1
KONTUZ ETA PAGUZ.
"Cuenta con pago" Lar.
azpisarrera-2
PAGUAN(Tras gen.). En pago de. Nere pekatuen paguan ematen dizut. CbEg III 306.
Jesus iduritu nai zuan bizitzan, eta onen paguan Jesusek aututzen du bere iduri bizi bat izan dedin ill baño lenago. BvAsL 219.
azpisarrera-3
PAGU-BILTZAILE.
Recaudador de impuestos. Pagu-biltzailleak eta ema-galduak aurrea artzen dizute Jainkoaren Jaurerrian. OrMt 21, 31 (Lç publikano).
azpisarrera-4
PAGU-EMAILE.
Recompensador. Ni niz jente pherestier orori phakü emailia. Mst III 3, 3 (SP saristatzaille).
azpisarrera-5
PAGU IZAN(SP, Dv, H, A; phaku Hb). Estar contento, estar satisfecho. Hiribarren, Duvoisin, Harriet y Azkue deducen de esta construcción un adj. phaku, pagu, que no se documenta plenamente como tal. Hek audazioso eta bere buruéz pagu izanez, eztirade beldur dignitatéz gaizki minzatzera. Lç2 Petr 2, 10 (He pagu izan; TB urgulutsuak, Ol beren ustekoi oriek, Dv beren buruez hantuak
).
Bere konzientziaren arauaz [...] gobernatzen eta kidatzen dena ongi da, alegera da, kontent eta pagu da. Ax 422 (V 273).
Bere büriez phakü eta hen maithazale direnak. Mst III 32, 1 (SP bere burua maite dutenak).
Bere hunki egin hanitxez phakü lizatian bat. Mst XIX.
Den gizonik goxoena zen, izpiritü argi, ez bere büriaz phakü eta heñ bat botx. Herr 3-4-1958, 3.
Hau ere etzen bere büriaz phakü. Herr 7-9-1961, 3.
PAGURIK (SP, Dv, H, A)
(Estar, etc.) contento. Duvoisin (s.v. pagu) atribuye a Gasteluçar el significado "joyeux", refiriéndose sin duda a pagurik, única forma que emplea este autor. Berze Aingeruak ere hersten zaizko pagurik. EZMan I 132.
Pagurik harerañoko harturen tut nekeak. EZMan II 114.
Pagurik orai utzten nauzu, / ene Jainko on handia. Gç 114.
Enganio bat da uste izatea, fraide edo serora bagiñe, obedi ginezakela pagurik eta errexki. HePhil 251.
azpisarrera-8
PAGUTAN(Tras gen.). en pago de. Zeruko gloria eternalaren emaiteko zure hiltze onaren pagutan, eta rekonpensutan. TtOnsa 66.
azpisarrera-9
PAGUZ (A, que cita a EZ)
(Estar) contento, feliz. Arrañak ere iauzi / ziren paguz urean. EZNoel 54.