1.
(V-gip),
gangailu (V-gip),
kankailo (V-ger-arr-oroz-och-gip, G-to-bet, AN-gip),
gangailo (V-arr-och; Añ, Izt),
gangelu (V-gip),
kangellu,
dangilo (Añ),
kankaio (V-gip)
Ref.:
A(kankaillo, gangaillo);
AApend(gangelu);
EtxbaEib(gangallu, kankaixua, kankaillua);
IzArOñ(kankállo);
ElexpBerg;
ZestErret
. (Adj.). Grande, grandullón; bruto, torpe. "Alto y poco esforzado, dangiloa, gangalloa" Añ s.v. pendejo. "Flaca [...] persona que es alta y de poca disposición, kaioa, gangalloa" Izt. DRA. "Hombre grandazo y desmañado" A. "Zuen auzoko gizon kankaixuak beti eitten desta agur irribarrez" Etxba Eib. "Errezilgo iru kankailluk burrukia sortu zeben jaixetan" Elexp Berg. "Pertsonei buruz, handikotea eta itxura baldarrekoa eta askotan adimen laburrekoa" ZestErret.Cf. LexBi s.v. gangallona. v. kankail. Tr. Documentado en textos vizcaínos y guipuzcoanos.
Bai eta ere Txomin ñaño arrek Patrizio kangellu aundi arri ortzak ausi zizkala. "
Aquel otro grandulón"
.DicM(ed. 1877)(AB Dic 72 tbn. kangellu
).
Pelotari kankaillo bat egoan Bilbon. AEzale 1899, 98 (ap. DRA; la ref. es incorrecta).
Jan baietz ta ezezko auzia darabilte kankallu bik. AgG 188.
Talo 55 bat urteko baserritar kankallu bat da. AlzBurr 16.
Buru argidunak ala kankalluak, denok su ortara sukaia eraman bear genuke. ADonostiaItzald II 6.
Uralako kankallua adi-eziñeko gauzak esaten. AnabUsauri 39.
Orra ogetaz urtietako mutil kankallua. KkAb II 101.
Nesketarako trakets ta kankallua. EtxdeJJ 119.
Mutil aundikotea zan, tankera kankallu xamarrekoa. Ib. 9.
Zer dakarre eurok, kankailluok alakuok!ErkiagArran 49.
Ez mutil kankaillu oiek merezita, baiña badakizu...NEtxLBB 205.
Mutil txoro egoskor kankallu orrentzat nagola uste al dezu ni, aita? AtañoTxanKan 133.
v. tbn.
EEs 1912, 44. JZ 1921, 178. Enb 161. Otx 148. Osk Kurl 158.
azpiadiera-1.1
(Ref. a cosas). Or dituzu zelai, or mendi kankaillu, or batez bat, argi. "Montañas gigantes"
.OrPoem 531.
Barruan zarrada aundia egin deutse Matxinen letra kankailluak. ErkiagBatB 203.
sense-2
2.(Sust.).Chichón. Makilla-muturragaz ikutzen nindun aldioro garondoan, eta berau kankailluz beterik eta soildurik neunkon aren atzamarraz. "Tolondrones"
.OrTormes 23.
azpisarrera-1
KANKAILUKA.
Llamando a alguien kankailu. Saltzalea "asto" eta "kankallu"-ka asten zitzaion. AnabDon 32.