Tr. Documentado en Mendiburu, Uriarte (naimenera ) y autores meridionales del s. XX. En DFrec hay 5 ejs.
sense-1
1.
(AN, L; Izt 123r, Hb, H(nai-))
Ref.:
A;
Lh
. Voluntad."Désir, volonté"Hb.
[Jesus] joan zen Ijitartera naimen edo borondate oso-osoarekin, ta egondu zen an zenbait urtez. MbOtGai II 15.
Arimearen almenak iru dira: gomutamena, adimena ta naimena. KIkV 21.
(KIkG 14 naimena)Jaungoikoak borondate edo naimen bat besterik ez du. InzaAzalp 139.
Nere oroimen, adimen ta naimenaz (borondatez) egindako pekatuak barkatzeko. ArgiDL 102.
Uskurtz edo erlejiñoa da gizonen naimena janari sendoz gogortzen dabena. EEs 1931, 5.
Igikorra [da] berez, naimena. Aitzol(
inLauxBBa VI
).
Ulermen bizkorreko eta nahimen bortitzeko gizon bat zen. MdePr 136.
Naimenak agintzen baitu nai ukaitea, berak ez bestek. OrAitork 202.
Aitak batetik eta amak bestetik bide biren erdian jarri eben Zuriñeren gogoa ta naimena. ErkiagArran 129.
Gizonak badu beste doai berezi bat, adimenduaz gaiñera: Naimena edo borondatea deitzen dugu. VillJaink 75.
Ta onaren jabe izateko emana zaigun naimen-indar au, txarkeriaren jabe egin oi zaigu. MAtxGazt 87 (v. más ejs. en la misma pág.).
Naimen sendoa, begi zorrotza, jokera zolia ta Jainkoagan fede benetakoa bear ortarako. OnaindSTeresa 119.
Nahimen hutsez zernahi erdiets dezakegulako ustea. MIH 393.
Ez aitortu nahi anitz gauza direla gure nahimenarentzat ezinezkoak. Ib. 234n.
Badute egiari [...] aurrez aurre begiratzeko ausardia. Nahimen-kemena ez dute ahitua; badakite erabaki gogorrak hartzeko jaioak direla. Ib. 303.
v. tbn. Ayerb EEs 1916, 46. JBDei 1919, 259. Zink Crit 47. Zait Plat 124. Onaind in Gazt MusIx 147. Lasa Poem 117.
sense-2
2.Deseo; cosa deseada. Zeuri dopaltzut aldi luzeko / Zorun-bizitzaik maiteena [...] Auxe da nire naimena. Enb 205.
Ta beti, zeruan eta lurrean bere naimena egin dedilla. AlzRam 135.
Nereak ziran gogo, biotz eta naimenak orrelako aldaketa egiteko. Ib. 80.
Eskeintzeko gai ezpada ere, / naimena bazerabilkik. EAOlBe 90.
Oindiño emen gura zindugun, / gazteon irakasletzat. / Eriotzaren naimenik etzan / gugan Aita Martinentzat. BEnbNereA 129.
v. tbn. Ldi Y 1933, 86.
sense-3
3.(Buena, mala)voluntad. Euskaltzaindiak nigan erakutsi eban naimen onak [...]. BelausLEItz 107.
Alkarri lagundurik beti naimen onaz. Enb 56.
azpisarrera-1
NAIMENERA(Tras gen.). Legenarrarekin loitua dagoenak, eta aldendurik arkitzen danak apaizaren naimenera, idukiko ditu soñekoak desjosirik. "Ad arbitrium sacerdotis"
.(Lev 13, 44s)Ur(
inBOEg 242 (en la ed. de 1859 erabakira; Dv erabakiz
)
).