1.
(L, BN, S; Lar, Dv, H),
sarte (R),
sartzeia ((det.).Izt 44v),
sartzaia (det., H (V)),
sartzaite (-rz-Lcc)
Ref.:
A(sarte);
Lh
. Entrada, acción de entrar."Entrada"Lcc, Lar.
"Accesión, crecimiento de calentura, elgaitzaren eltzea, etortea, sartzea
"Lar.
"Entrée [...]. Hori da haren sartzeko solasa, c'est sa parole d'entrée, c.-à-d., celle qu'il a prononcée en entrant"Dv.
Ezen zeurok badakizue, anaieák, gure zuek baitharako sartzea nola eztén bano izan. Lç 1 Thess 2, 1 (IBk etorrera; TB zuen ganat gure ethortzea). Rejenerazione hura haren resumarako sartze bat bezala dugunzát. Lç Ins A 8v. Iongoikoa, mariñelak sartze eta illkhitzean / trabaillu gehiena du uhiñaren gañean. EZ Man II 139. Bere falten kausaz balu arimaren athea / zarratua, berantzeko eriak zure sartzea. Ib. 87. Jerusalemeko hirian egin zuen sarze edo entrada glorios eta triunfantaren orhoitzapenetan. CatLav 390 (V 188). Erriaren txalo artean, guda-irabazle-garailari baten sartzea zirudian. Belaus Andoni 20. Etzen printzerik hirian holako sartzea eginen zuenik. Ardoy SFran 244. En DFrec hay 8 ejs. de sartze.
azpiadiera-1.1
(Precedido de tema nominal nudo). Urak lubaki zati bat botatzen badu, berialaxen ondatuko dira lubaki guztiak. Orregatik egin bear dira alegiñak lenengo ur-sartzeak tokirik izan ez dezan. AgSerm 512.
azpiadiera-1.1.1
+ sartutze (V-gip ap. Etxba Eib)."
Errebalian, monja sartutzia dago gaur
"Etxba Eib. .
Ikusi ditudan erretor sartzeek ez dautate ahantzarazi ene haurtasuneko hura. JEBur 185.
Apez-sartze bat guziz ederra eta beroa egin ginion. LarreArtzainE 244.
azpiadiera-1.1.2
"
Eliz sartzea, entrée à l'Église (en parlant d'une nouvelle accouchée)"H.
azpiadiera-1.1.3
Urrengo eguna, igandea, gure eleiz-sartzea eta eztaiak.JAzpiroz 194.
azpiadiera-1.2
(Con valor vbal.). Baptismoa dugu Iainkoaren Elizara sartze bat bezala. LçIns F, 2r.
Badate konfrarian hartze edo sartze urthian biga edo hiruretan. Mercy 20.
Zer ote da Jesusen gaurko Jerusalenen sarze onek adirazten duena?MbIArg I 268.
Kontsidera dezagun Salbatzailearen Zeruan sartze manifikoa. Jaur 186.
Pobreen artean sartze utsarekin. AranSIgn 23.
Iñoren gauzetan sartze ori. AgG 307.
Industriaren tupustadako trumilka-sartze horrek. JEBer 49.
Gelan ni sartze berean ezagutu nau. TxillLet 140.
Nahiz Indietan sartze ohartgarri bat egin. ArdoySFran 157.
sense-2
2.Entrada, posibilidad de entrar. Ezen hunela Iesus Krist gure Iaunaren eta Salbadorearen resuma eternaleratko sartzea abundoski administraturen zaizue. Lç2 Petr 1, 11 (Dv sartze; He sarpide
).
Zeren amudio konpliak emaiten baitu Iainkoa ganako sartze segura. SPImit I 24, 7 (Ol y Leon bide; Ch hurbill arazten).
Lege zaharreko sakramentü bat, zoñek sartzia emaiten baitzian Jinkoaren popüliaren artiala. Bp II 21.
azpiadiera-2.1
(Con valor vbal.). Guregatik iautsi izan zen bezala, hara sartze eman ukhan drauku. LçIns C, 6r.
sense-3
3.
(BN-arb ap. GteErd 197
). Entrada, lugar por donde se entra. Ango sarze berean arkitzen zen Jeriko zeritzan erri orietatik bat. MbIArg I 389.
Herri sartze orotan Eliza ageri. HbEsk 200.
Heiako sartzea izan dadien iguzki-haize aldetik. DvLab 216s.
Eta arrimatan ziolarik arri andi bat zerratu zion sepulturaren aua edo sartia. HualMt 27, 60 (Leon sartze; SalabBN sargu).
Ezartzen ahal dute gertakari horren orroitzapentzat afixa bat hiri-sartze guzietan. HUZez 89.
Bere aintzinean zaukan artzainaren etxola, sartzearen ondoan hunek sutegi ttipi arrunt bat. LarreArtzainE 34.
Hor dira karrika-sartzeetan harrizko ateak. Ib. 311.
6.Billete de entrada.v. SARTZE-SARI. Cambo-ko plazan bazela jende: sartzek eman dituzte bortz ehun mila libera. Herr 30-7-1959, 3.
[Bostgarren saria] sartze bat rugby partida batean. Herr 2-1-2000, 4.
sense-7
7.Introducción, acción de introducir. Irute, arto-zuriketa edo garo-sartzea zala, beti banin deia. AtañoTxanKan 67.
Orduan eginen zen belar sartzea, etxerat helduz orga belarrak behin idortuz geroz. LarreArtzainE 49s.
azpiadiera-7.1
Plantación. Kortabarri basoa / zabalik nai bazan, / pago sartze ta jorran / danok an gintzazan. Ayesta 19.
Udabarrian guztiz amaitu neban baso orren pinu sartzea. Gerrika 128.
azpisarrera-1
SARTZE-ATERATZE(Pl.). Entradas y salidas, visitas. v. sar-ateratze. Gorde beharko dituzu zere oñak danz zikin, ibillera galdu ta sartze ateratze galgarri guzietatik. MbOtGai I 210.
azpisarrera-2
SARTZEDANIK (H).
Desde el principio. Sartze danik behar dugu onzeko gutizia, / eta othoitzean bethi guardatu khar handia. EZMan II 8.
azpisarrera-3
SARTZE-SARI(Precio del) billete de entrada. Eskual-Herriko karta dutenek, merkeago sartze-saria. Herr 31-1-1957, 2.
Trinket sartze sariak aphalegi direla Hazparnen eta pilotariek ez dutela aski sos ukhaiten. Herr 4-1-1962, 2.
azpisarrera-4
SARTZE-SARTZEAN.
"À l'entrée même" Dv. Zohazte aitzinean duzuen herriska hortara, eta sartze-sartzean aurkhituko duzue asto bat bere umearekin. HeHMt 21, 2 (Lç bertan, He berehala).
Azkaineko hil-herrien sartze-sartzean baitezpada harri eder bat behar litakela. ZerbAzk 20.