1.
(V-gip, G-azp, S; SP, Urt II 5, VP 29v, Lar, Añ, ArchVocGr, VocBN, Gèze, Dv, H),
preskatu (VP 80r),
prexkatu,
preskotuRef.:
Lrq;
ElexpBerg
. Refrescar(se)."Rafraîchir, rendre plus frais, moins chaud"H.
Tr. Documentado en todos los dialectos desde Etcheberri de Ziburu. En los dialectos meridionales la forma más general freskatu alterna con preskatu . Hay preskotu en fray Bartolomé.
Lurreko fruituak zuek / ditutzue guardatzen, / bere mugetan uriez / eta ihintzez freskatzen. EZNoel 158.
Bere mihiaren hezatzeko eta freskatzeko ur-xorta bat. Ax 233 (V 156).
Hura da desirazko arbola, zeinaren itzalean behar baigara freskatu. SPPhil 90 (He 92 freskatu).
Zuhaitz landareak landatu berrian urtztatzen edo urez freskatzen eta hezatzen tugu. ES 396.
Ene egartsua aphur bat bederen freskatzeko. Ch IV 4, 4.
Freska dezádan mia ur tanta bátes. LE(
inBOEanm 562
).
Ez da, bada, gauza txarra [...] bero danian preskotu nai izatia. fBIc II 256.
Hark zuen Tudelarat Ebro lerrarazi, / [...] geroztik hiri hura ur onek freskatzen. HbEsk 70.
Horen yatiak eztitzen, freskatzen eta xahatzen dü barnia intsaladan. AlthBot 12.
Ahurtara bat legar xeherekin eskua freska gero eta erhiak hartan berma. JEBur 31.
Putzura arriya botatzeakin / emaztia engañatu, / epel samarra bazegon ere / ederki ziyon freskatu. TxB I 149 (265 preskatu).
Tabernako muestradorian euan iztarria freskatuaz. SMZirik 64.
Ardua frexkatzen tortotx-arboletik zintzilik jarria. BerronKijote 126.
Eta antxen freskatu / gure eztarriak. AZink 137.
Lizarraren ostoa agoan zanpatuaz erabilita, agoa preskateko ta arnasa garbitzeko. Ostolaiz 38.
Lehen zaharrek beren zintzurra frskatzeko asmatua [ostatua]. LarreArtzainE 345.
v. tbn. Tt Onsa 102. Gç 75. Mong 590. Brtc 155. Prop 1876-77, 83. Ir YKBiz 308. Xa Odol 198. Casve SGrazi 32. Preskatu: Basarri 99. NEtx LBB 98. Uzt Sas 354.
azpiadiera-1.1
Ba-ezpada nere biotzerre au "prexkatzera" noa sagardo txurrusta batez.Lab EEguna 64. Zonbeit kantu eztiz gure gogo-bihotzen poxi bat freskatzeko... Herr 21-7-1966, 2.
azpiadiera-1.2
(Ref. al tiempo atmosférico)."
Joan dan hamabost egunian asko freskatu dau egualdixa
"ElexpBerg.
Piska bat preskatu zuanean, artu gure kotxea eta etxera etorri giñan. UztSas 354.
sense-2
2."Reprendre une bonne mine, un air bien portant, jeune"H.
sense-3
3.Refrescar, renovar. Behar baitzituzten, errepikatuz, gogoan freskatu katiximako hiru galde hek. LarreArtzainE 11.