(V, G, AN, L, B, BN, Ae, Sal, R; Saug Voc, O-SP 227, SP, Ht VocGr , Lar, Arch VocGr, VocBN , Dv, H),
zulgin (V; Añ)
Ref.:
A (zurgin, zulgin); Echaide Nav 238; CEEN 1969, 212; Iz Als, Ulz; ZMoso 65; Izeta BHizt2 . Carpintero."Charpentier"SP, Ht VocGr, Arch VocGr,VocBN, Dv y H."
Zurgin basa, carpintero vulgar [...] (B)"InzaRIEV 1928, 151.
Cf. A: "Entre zurgin y arotz (V, G) o maiaztürü, hay realmente la misma diferencia que entre carpintero y ebanista: zurgin labra rudamente la madera; en lenguaje de muchos es talador de bosques, al paso que arotz o maiztürü se ocupa en labores más finas". v. arotz, zurgile. Tr. Mejor documentado en textos septentrionales y alto-navarros que en vizcaínos y guipuzcoanos. Zurgin es la única forma atestiguada. En DFrec hay 8 ejs. de zurgin. Zurginak zura lantzen eta aphaintzen duenean. Ax 442 (V 288).
Zurginaren etxea zotzez, zotzez ore motzez. "Du charpentier"
.OPr 444.
[San Jose] zan zurgiña edo arotza. Ub 66.
Zurgin edo arotzak ere bialdu zitzaiozkala. Lard 211.
Ez othe da hau zurginaren semea?DvMt 13, 55 (Ur (G), Hual, Samper, Leon, IBe zurgin; Ol, Ker, IBk arotz).
Zurgiñ edo arotz beartsu baten semetzat. ArrMay 117.
Jesüsek bere bizitzia maiergoan, zurgin, igaran ziala, hogei eta hamar urthetarano. IpHil 141.
[Josepe] zur-gina edo zur lanetan hari zen gizon bat zen. Lap 197 (V 88).
Zurgin edo maaxturu batzu. Prop 1902, 259.
Illurriak ere egiten du su ona; zurginek txerkatan dei ardatz egiteko. Mdg 131.
Etxebeste arotz edo zurgiña. EtxegItzald II 166.
Alako zurgiñik âl da? OrEus 76.
Zurgin-lerroak ikusi ditut, mei-meiak. "Vidi lineas fabrorum"
.OrAitork 259.
Zurgin edo arotza zan ogipidez. ErkiagArran 27.
Hitzartu zen Auritz-aldeko zurgin batekin. ArdoySFran 79.
Behar zuen segidan zurgina abisatu arbola horien hautatzeko eta botatzeko. Etchebarne 105.
Zugaitz onen egurra gogorra da, ta zuria. Zurgiñak oso gogokoa dute. Ostolaiz 37.
v. tbn.
ZugSerm 300. HerVal 236. Zab Gabon 106. Zby RIEV 1908, 87. HU Zez 65. JE Bur 100. Lander RIEV 1911, 602. Zub 21. Ox 67. Ldi IL 127. Ir YKBiz 192. Zait Plat 113. Ataño TxanKan 228. Larre ArtzainE 103.
azpisarrera-1
ZURGIN-KONPAS.
Kaikua [...] lantzeko [...] tornuan lotzen du zura lenbizi eta gero zurgin-konpas batekin barrunbearen neurriak markatu. "Compás carpintero"
.GarmEskL I 98.
azpisarrera-2
ZURGIN-LAN.
Trabajo de carpintería. Izan arren gogorra / zurgin-lanerako. Ostolaiz 87.
Mutiko horiek beti martxan zituztela bereak zurgin lanetara heldu zirelarik.LarreArtzainE 104.
azpisarrera-3
ZURGIN-LANTEGI.
Carpintería, ttaler de carpintería. Gure nagusi arek, ikullu artan jarri zuen zurgin-lantegia. Zubill 79.