Etim. Quizá del lat. fauces, con irregular destrucción del diptongo por epéntesis de h .
sense-1
1.
(V, G, AN, L ap. A
; SP, OVocPo, Lar, Añ(V), H),
ahuts (L ap. A
; SP, Dv(que cita a O), H),
pautz (pautsV ap. A; Añ). Mejilla, carrillo."L occ., joue"OVocPo.
"
Ahuts; joue; mazela, matrailla, matela; mejilla, carrillo del rostro", "ahutz handitakoa, touffu; carrilludo y carrillado", "ahutz argala, joue maigre" SP."Cachete, carrillo, autza, masalla, matralla
", "mofletes, autzak" Lar."Mofletes: (c.) autzak; (V) pautza
"Añ.
"Mâchoire"Dv, que cita a O y SP."(L, BN, S), joue, creux des joues, bucca (lat.). Autza (V, G). Syn. mazela, maxela, mathela
"H.
"
Autzak, mofletes, carrillos"A, que cita a Añ."
Ahutz, carrillo"A, que cita a O."
Pauts, moflete, papo"A, que cita a Añ. Datorken egunetan dut zehaturen gorputza, / Bai eta barur sainduez argalduren ahutza. EZMan II 63.
Gero ahutz-araldea, / Potarentzat lardea, / Ezt' igelsu, ezta zilar, / Bana kristal-ordea. 'Puis ses joues'
.OPo 35s.
sense-2
2.
(V, G ap. A),
pautz (V-ger ap. AMorf 20
). (Pl.).Fauces."Fauces. Autzak ederrak dauzka (G-to), tiene buenas fauces (tragaderas)"A.
"
Orrek pautzak daukaz andiegiak, ése tiene las fauces demasiado grandes"AMorf 20n.
Zorijonian dei egin jatan; atera dot eriotziaren autzetati. MgPAb 51.
Zuek [mendiak] lurrikara izugarriren batek, Atlantida itsasoaren autzetan sartu ebanak zelaitu bazinduez, Erromak iruntsi izango eban Euskalerria. AEEs 1916, 108.
Nere mingaina autzetan itsatsi bekit zuzaz oroit ezpenendi. "Faucibus meis" (Ps 136, 6). A Ardi 144 (Dv aho-gainari, Ol ao-sapaiari, BiblE ahosabaian). Zakur otxanak ere amorratzen dira, urde eriak berriz eztun-txurrun batek iñarrosten ditu ta itotzen pautzak aundituta. "Quatit aegros tussis anhela sues ac faucibus angit obesis"
.IbiñVirgil 104.
azpiadiera-2.1
(Sing.). Txakur autzian aragi zati ostubaz doianari jazoten jakona, zeinek itxi darua autzetik, ez goguaren faltaz, ezpada makilliaz norbait atzetik dabelako. CrIc 156.