(G-nav, AN-larr-araq-erro, B, S; Lar, Añ (G), Izt C 235, Dv, H (G, BN)),
otsots (Ae; AApend),
oztots (G-nav, AN-larr),
otsos (AN-ilzarb),
osots (AN-mer)
Ref.:
Bon Trueno 416; Bon-Ond 137; VocPir 88; A (ostots, oztots); A Aezk 297; Lh; Echaide Nav 30; CEEN 1969, 103 y 1970, 345. Trueno; tronada."Tonnerre"Dv.
"Como elemento de protección contra las tormentas (en vasco: ots-otsak), se acostumbraba recoger determinadas hierbas"CEEN 1971, 345.
AxN explica ez igortziriren, ez ozprinaren (451), por ez ostotsaren, ez oñaztarriren y igortziriez (97), por ostotsaz. Cf. JMB ELG 82: "Ostots, osten otsa edo zarata". v. ortots. Pensamentu guziak baño lijeruago ostotsen artian zeruko argitasun ederren artian jatxi zan Migel mendi yontara .
SMSerm
192.
Elurra lodi, euria adarrez, ostotsak (trumoiak) belarriak gortzeko zorian. AArdi 100.
"Alperroi, esnatu", nozipein oztotsak / durunda gogorraz oartzen dautso. GMantGoi 42.
Odeiak odei, lañuak laño, ostots, ekatz negargarri. Enb 153.Otsa entzunda, ostotsa zala zion. OlIo 12, 29 (Ir YKBiz 425 ostots (trumoi); LE ortots).
Iñusteria edo ostotsa. JMBELG 76.
Berak dun maitatxi, / barren-ostots ixillaz, ekarri besteri. "Tormenta interior"
.OrEus 19.
Araba-aizeak ostotsa maiz. Ib. 295.
Ostosketan ari danean kartak aidean bota bear dira, ostots oriek infernukoaren astruziak baitira . (AN-larr). AEY I 168.
Martxoko ostotsak berrogai eguneko ekaitza . (V-al, AN-larr). Ib. 174.
Ostotsa ostiralez bada . (V-ger-m). Ib. 175.
Ostots bildurgarriz etxekoak oro / jeiki, baiña ni lo. OrPoem 530.
Madarikatu nituen, ibiltze-maradikuz, ibaia, loreak, haizea, basoa, zerua, ostotsa eta ur-lilien asperenak. MdePr 120.
Ostots eta oñaztuak, sarri-sarri, baña ostotsen otsa motel dator. LarrakEG 1958 (5-6), 532.
Durdurika ta naspil bedi guzia ega zuriko elurraren pean eta lurpeko ostotsen burrunbadaz! AmezEG 1959 (1-2), 104.
Ostotsa, txoriak, argontzietako garra e. t. eguraldi txarra iragartzeko. IbiñVirgil 69.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de comp.). Patxikoren aotik ostots-erauntsi bat egiteko adina tximista atera ziran. AArdi 62.
Oztots durunda Zu aintzaltzeko zabaltzen dala. GMantGoi 83.
Odei baltzakaz ostots-orrubaz, / Ekaitz ankerrak sortu daruaz. Enb 64.
Yainkoari goraintzi akioke, esan zion Urrik ostots otsez. OrMi 61.
Auei Boanerges, au da, ostots-umeak eman zien izengoiti. IrYKBiz 116.
Ostots-bero lazkarria. OrEus 341.
Ostots-bildurrez auzoa zai zan. Ib. 326.
Ostots-burrunda bizigo dator / maiztuz, luzatuz orroa. Ib. 263.
Ostots-giroa suma du, orde, / suge gorriak zaiñetan. "Temporal de tronada"
.Ib. 313.
Ostots-egunetan emaztekiak buruan ile-artean erramu benedikatu-zati bat sartzen dute . (BN-ciz). AEY I 173.
azpiadiera-1.1.1
Bedeikatu ditute gurutzak Mezetan / ostots-aurka jartzeko alorren mugetan. "Contra las tempestades". Or Eus 289.