1.
(L, B, S, Sal, R; SP, Lar Sup , VocS 132, VocBN, VocCB , Dv, H, VocB ; ph- Gèze),
pantar (S (+ ph-)),
petar (L, BN, S; HtVocGr 387, Dv, H)
Ref.:
A(patar, petar , zinhauzi);
AApend(pantar);
Lh;
Lrq(ordoki);
IzetaBHizt2
. (Sust.). Cuesta, pendiente. "(EZ), colline" SP. "Montagne" Ht VocGr 387. "Cuesta escabrosa" A. "Phantar batetan lerratzearekila zinhauzi bat egin niin orai bi urthe (S), hace dos años se me produjo una esguince al resbalar en una cuesta" Ib. (s.v. zinhauzi). "Phantarra banta-ezak; ordokia eros-ezak" Lrq s.v. ordoki. Patar haretsu batean. Gy 178.
Patar xutean urik ezin bil badezazuke. DvLab 106.
Phatar basa hartan ezpeitzeitan egin xapelarik. IpHil 201.
Patar bati behera zohalarik. HUZez 54.
Petar hunen gainera heldurik. BarbSup 58.
Ozkixeko patarraren kaskorat heldua. Ib. 173.
Bazter itsusiak zinez; zoko menditsu, oro patar. FIr 134.
Sartzen gira Iruñan patar ezti bati goiti. JEBer 20.
Punta hartarainoko patar edo bederen eskalerño bat molda ginezakeela. LfMurtuts 15.
Larrungo patarrari lotu ziren Sarako aldetik. ZerbAzk 36.
Nabatik goiti bertan heltzen gia, zunbat nahi phantar izanik.GAlm 1957, 57.
Patar artan gora, erbia bezin arin ateratzen niñun ni.AtañoTxanKan 42.
Etxeen izenak ikasiz bidean patarraren Baigorriko aldetik. LarreArtzainE 89.
v. tbn. Zub 117. Etcham 164. Iratz 51. Herr 18-9-1958, 2.
sense-2
2.
(Dv),
pattar. (Adj.). Inclinado, que está en cuesta. Lurrak hagitz patar daude. Gy 140.
Patarrak eta erroizuak diren aurkhintzetan. DvDial 73.
Lekhü phatarretan eta baxadünetan. IpDial 73 (It apitetan, Ur aldapatsubetan).
Bi taulaxka aphalek gibel-aitzin patar daukatena.GH 1927, 339.
Gorosgaraiko laster-bide patar hartan. Zub 42.
Orgen kargaguneak plomuan atxiki ere toki patarretan. LarreArtzainE 53.
azpiadiera-2.1
"
Zintzurra patar eta tripa ordoki (L), [...] se dice de un sano"A.
Zintzurra patar, sabela ordoki (BN-mix). 'Entretien coûteux, indispensable à l'homme fort'." Lander Eusk 1925 (IV), 55. Zuntzurra pattar, ta sabela ordoki (L). Inza Eusk 1972, 97.
azpisarrera-1
PATAR-GAIN.
Cima de una pendiente. Beia alan zelaik goizian patar gain hartan. Zub 75.
azpisarrera-2
PATARRA BEHEITI,
PATARRARI BEHEITI(BN-arb ap. Gte Erd 9). Cuesta abajo (tbn. fig.). Nola abiatu ziren patarra beheiti auzo hoik, zeren gatik, xuxen ez nakikek. Zaukaiat urreak jende xeheari uste gabetarik huts egin dakon. JEBur 118.
Emazteak iziturik, oihuka abiatzen dira patarra beheiti. Ox 61.
Zer pilpirak [beribila] patarra beheiti ximistaka abiatzen zelarik! Herr 8-7-1965, 3.
azpisarrerakoSense-2.1
Ozkixeko patarrari beheiti. Barb Sup 176.
azpisarrera-3
PATARRA BEHERA (S ap. Gte Erd; A),
PATARRARI BEHERA.
Cuesta abajo. "Patarra behera abiatu gira (S)" Gte Erd 9 (junto a malda, aldapa, aldatz, etc., de otras zonas). Horren zangoek, patarra gora on baziren, patarra behera zer balio zuten!ElzbPAd 3.
Patarrari behera urtxinxaren zalutasunian artzen du herriko bidia. Zub 38.
Oilaskoen ondotik maionesa ruso titarratu guri leun bat xirrixtatzen dauku eta akulatzen zalu patarrari behera. JEBer 28.
Orgak patarrari behera intziraka doatzi. Iratz 58.
azpisarrerakoSense-3.1
Botha ditzagun [arrokak] mendiaren patarra behera (Cantar de Altabizkar).Michel LPB 237.
azpisarrera-4
PATARRA GOITI,
PATARRARI GOITI(BN-arb ap. Gte Erd 9). Cuesta arriba. Sabelkoitarren armada / patarra goiti heldu da!Ox 56.
Abiatu nintzan patarrari goiti. JEtchep 37.
azpisarrerakoSense-4.1
Okilaueko patarra goiti heldu ziren. Barb Leg 147.
azpisarrera-5
PATARRA GORA.
Cuesta arriba. Patarra gora on baziren [zangoak]. ElzbPAd 3.
azpisarrerakoSense-5.1
Egin-ahalak-egin lasterka, landako patarra gora. Elzb PAd 42.
azpisarrera-6
PATARREZ PATAR.
Por la cuesta. Patarrez-patar baiginoazin. Iratz 105.
Latxetan barna patarrez patar Bastida bixkarrerat buruz. LarreArtzainE 23.