(V-ple-arrig-arr-ger; Añ, H (V) s.v. aintzina),
atzina (V)
Ref.:
A (atxina, atziña); A EY III 125, 316; Holmer ASJU 1968, 181; Gaminde Bilb 236; Gte Erd 32. Hace tiempo, antiguamente."Antiguamente"Añ.
"
Atxiñe pasako geusie
"HolmerASJU 1968, 181.
"
Atxine esa oan atzenengoz (V-arr)"GteErd 32.
Harriet atribuye a Astarloa atxina Iaunak esana Isaijasen aotik, pero lo que aparece en éste (I 12) es antxina. v. antzina; aspaldi. Atxine baso ta mendi guztiek errienak ei zirean. AkesIpiñ 25.
azpisarrera-1
ATXINA-ATXINA GABERIK.
No hace mucho tiempo. "Atxina atxina barik (V-ple)" A EY III 316 (cf. Añ EL2 8: antxina ta antxina andi bagarik).
azpisarrera-2
ATXINA BATEAN.
Hace mucho tiempo. Atxina baten gaztea nintzan, orain egin naz agura; emazteak eta umeak bere enaude ekosi gura. (V-arrig)'Hace tiempo'
.AEY III 125. Egie esan, len bai; atxine baten olantxe eiten zan. Oin irurogeta urteak direala, olantxe eiten zan euskerea Orozkon. AkesIpiñ 34.
azpisarrera-3
ATXINA EZ DELA.
No hace mucho tiempo. "Atxine eztala (V-arr)" Gte Erd 241.
azpisarrera-4
ATXINAKO(Añ). De antes, de hace mucho tiempo; antiguo. "Antiguo" y "diuturno, lo de mucho antes" Añ. "Antepasados [...] (V) atxinakoak" Ib. Panplonako Gastelu atxinakoa / zeure eskuetan etxuten doa. EgiaK 89.
Atxinako Santuen deiak Salbatzallearen etorrerea gaitik. AñEL1 96 (EL2 antxinako
).
Atxinako Bildots Pazkoetakoa (oraingo Sakramentuaren irudinza) jan oi zan letxuga edo urraza garratz-minakaz nasturik. AñLoraS 58.
Aztu daiguzan atxinako jazoerak. Ib. 118.
Arako atxinako legeko jente humillak. Ib. 146.
Ama ain beneragarriyak irabazi egiyola atxinako sugiari garaitzarik andiyena. UrBulaAl 3s (
BulaG 504 anziñako
).
Atxiñako siniste areek. Ib. 27.
Atxiñakuak esan oi eben lez: galdu ezegik aldia ta idoro daik naia. Otx 79.
Isasiko etzaldeak bere basotxoak atxineko moduen gaur baleukoz. AkesIpiñ 24.
Baso-eleixatxo au nozik onakoa dan eztakigun-arren, eztabaide barik guztiz atxinekoa dala esan geinke. Ib. 19.
Atxineko aldietan, gerra asko ixaten zanetan. Ib. 25.
azpisarrera-5
ATXINARIK.
Desde antiguo. Bizkaiko legeak, andi foruak [...] / Atxinarik dituz mereziduak, / zegaiti dituezan garbi eskuak. EgiaK 90.
Atxinerik ona, Ipiñeburu-tarrak ardura andiaz begitu deutsie Ageda deunaren baso oni. AkesIpiñ 20.
Lurreko ta basoetako lana ixen da atxinerik Ipiñeburuko baserritarren bixi-bidea. Ib. 22.