Tr. La var. sopa es la propia de la tradición vizcaína, y en la guipuzcoana es usada tanto como zopa; al Norte sólo la hallamos en Pouvreau y PierKat.
sense-1
1.
(G-azp, S; H),
sopa (V-gip; Lcc, SP, H)
Ref.:
Lrq;
EtxbaEib(sopak);
ZestErret
. Sopa, trozo de pan u otro alimento que se echa al caldo, leche, etc. "Puchas, sopak, apurrak" Lcc."
Ogi hoberenetik sopa
"SP.
"Tranches de pain, des soupes que l'on trempe dans un bouillon. Zopa bat eltzean bustirik iatea, [...]. Zopak egitea, tailler les soupes (faire les soupes)"H.
"Sopas. Berakatzakingo sopak asmau zittuanak, danon esker-ona merezi dau
"Etxba Eib. .
Halako ezteietan, halako zopak: halako egitekoek, halako ondorea, plazer iraganek atsekabea ohi dute. Ax 372 (V 245).
Azak eta zopak subandi nahi ditu. Saug 3.
Azen peti zopak iain'tu. "Il a mangé la soupe par dessous le chou qui la couvrait"
.OPr 43.
Non salda <s-> han zopa <s->. "
Là où il trouve du potage, il trempe sa soupe"
.Ib. 339.
Egun guziez kasik hirur pobre erakhartzen zituen bere mahainera, eta hainitzetan hekin sopen ondarrak iaten zituen paregabeko amudiorekin. SPPhil 272 (He 275 zopa-ondarrak).
Jesu Kristo pobrearen trajean bere Ama Birjiñaren sopak jatera bezala etorri zala. CbEg III 343.
Zopak nütin arthoz, / salda ahül gatotx. Etch 320.
Nai al lituzteke baratxuri sopa batzubek?SorAuOst 79.
Esne sopak jango alditu mutillak?AgG 222.
Jente komunak zopatako naiago du errekesuna ezik orioa. Mdg 136.
Il-ta ondoan, zopak agora. (B)'Muerto el burro, cebada al rabo'
.InzaEusk 1927, 143.
Ik nai ttuk zopak eta klik. (AN-ulz)"Tú quieres comer y sorber"
.InzaEusk 1928, 228.
Eltzeak ez du koipea bakarrik bearko, baña, esaera zarrak dion bezela: nun zopa, an salda. AlzBurr 14.
Sopak esateko "apurrak" esaten eben; patatak, "lurpekuak"; aguardientia, "gogorra". KkAb II 171.
Ardoa darik begiti, / ardanzopa sudurreti. "Sopa en vino"
.OrEus 61.
Meriendatzen, txokolatea zartagi aundi baten eginda, arta-zopakin. BasoM 37.
Bilgorra zopak xaten zren bexkotik.ZMoso 61.
Nik iñoiz kafe-esnea zopakin izaten nuan. JAzpiroz 133.
Onek be, bakotxak platerkada zopak jaten zierduen. Gerrika 76.
(V-arr-gip, G-goi-azp, AN, B, BN, S, R; Urt I 522, Ht VocGr, Lar, Añ (G), Arch VocGr,VocBN, Gèze, Dv, H), sopa (V, G; SP, Añ, H). Ref:: A (sopa, zopa); EI 180; Lh; Lrq; Arin AEF 1960, 82; Elexp Berg (sopa, zopa); Gte Erd 311. Sopa. "Ogi, haragi, baratxuri, tipula zopa" H. "Bakallao-zopa, [....] gibel-zopa" Arin AEF 1960, 82. Aberatsago bada jan beza berritan zopa. OPrASJU 337.
Are gozoagoa [erbia] zopatan bustia
. IztPo 63.
Zopa jan nianian ni alde orori so, / zer othe ükhenen nin pattako hekiko. Etch 320.
Eta zoparen yateko, nula egin zinuen? ArchGram 161.
Zopa guzietarik xinplena. ECocin 3.
Khuia zopa. Ib. 55.
Ogi-zopa. Ib. 3.
Oe bat, sua eta zopa beroa. ArrGB 136.
Zopa jan eta haragi hori / ekharri dauku egosi berri. ChantP 236.
Sopa eta ura zan / gure alimentuba. Ud 102.
Sopa, txuleta, bildots, illasko samurrak. ABAmaE 310.
Izen guztiz ederra da filantropia / baina obea askoz bere / zan lengo sopea. AzcPB 355.
Eguardirako egiñgo dezu baraxuri sopa. MocDamu 6.
Sopa, uste det arto bizarrarekin egiña zala. Iraola 128.
Baba beltzen zopa. JanEd II 79.
Orra emen ordu bat salda begiduna irakitua dala! Iturriko zopa bezaiñ otza biurtu dedila nai dezute edo?LhYol 53.
Orduko sopa mayian zan da / barrena sartu zan prailia. TxB I 153.
Ekarran hunat sopa. PierKat 49.
Ba dator eztai-zopa begi-lausogarri. OrEus 368.
Sopa edo beste azpil bat. EAEg 19-2-1937, 1107.
Zopa jan gabe. JAIrazBizia 98.
Ollo zopa kutsugarria. EtxdeJJ 53.
Gure Triskilli sopa apur bat imintera joan zan eskatzera. BilbaoIpuiB 167.
Arrain sopia. SMZirik 23.
Sopa egiteko firioa bota ta ontzia tapatu zuan. AnabAprika 79.
Lenengo, oillo-saldiakin zopa koipetsua. AndAUzta 70.
Fidegu-sopa eta / ardi-txuletia. Auspoa 39, 128.
Atera zigun oillaskoa egosi ta aren saldarekin egindako zopa. BBarand 140.
Andriak ekarritako sopa ta letxuga ontzikada bategaz. Gerrika 222.
Oso goxoa dago gaurko zopa. MEIG IX 109.
azpiadiera-1.3
"Par extension, il se prend pour un repas entier, pour dîner généralement"H.
Hareki bürüz bürü jan diñagü zopa. Etch 406.
Ene zopa hunen jaten bethi izan hiz ari. 'Mes bons plats'
.Ib. 412.
sense-2
2."Tópico, bordón o muletilla. Auxe da beti sermolari orren zopie: --Onak izan!
"Gketx Loiola. .
azpisarrera-1
ZOPA-APUR(zopapur Lar, Añ, Hb). (Pl.). Migas, plato a base de migas de pan. "Migas" Lar (Añibarro, que lo toma posiblemente de Larramendi, traduce "migaja").
ZOPA ITO.
"Zopaithoak, tranches de pain qu'on met dans le pot" Hb.
azpisarrera-6
ZOPA ITSU(L ap. Lh; -ütsü Lh). "Soupe maigre" Lh.
azpisarrera-7
ZOPA-JAN.
"(Comilona de sopas). Alusión a cualquier acontecimiento personal importante que se celebra con comida, vgr., despedida de soltero, boda... Ea ba, moteill, noiz diagu zopa-jan ori?" Gketx Loiola.
azpisarrera-8
ZOPAK EGIN(G-azp; sopak e. V-gip). Ref.: Etxba Eib (sopak eiñ); Gketx Loiola; A. Oregi (comunicación personal); Elexp Berg (sopa). Hacer saltar una piedra plana sobre el agua. "Presagañian, sopak eitten jarduntzen genduan eskolako mutillak" Etxba Eib. "Arriakin ur-azalean zopak egiten ari dira" Gketx Loiola.
azpisarrera-9
ZOPAKO KUTXARAKADA.
Cucharada sopera. Zopako kutxarakada bat artu egunean gosal ondoan.Ostolaiz 69 (v. tbn. ib. 75, 78).
azpisarrera-10
ZOPAKO OGI.
Pan para hacer sopas. v. zopako. Ibilli bedi azkar, bestela kiskalduko gera sopako ogiya bezela. Iraola 86.
Larrondoren andrea zopako ogien egitera zoan supazter xokoan. BarbSup 6.