1.
(Sc ap. A; Foix),
itxez. Desastre, desgracia; estrago, daño."Cataclysme"Foix.
Tr. Documentado en textos septentrionales (sobre todo suletinos) desde mediados del s. XIX; al Sur lo encontramos en Orixe y Zaitegi (Sof 24).
Itxes handirik egin behar die lüikharek eta garmendiek. "Grands maux"
.IpDial 120 (It, Ur, Dv kalte).
Ezta ordian izitzeko [irurziriak] egin ohi dütian itxesez. "Fracas"
.Ib. 118s (It zatigo, Ur triskantza, Dv zathikatze
).
Arristiri berian denbora gaiztü zen. Izan zen itxez undotik. SGrat 23.
Mintzo zaiku [...] gerthatu den itxes edo malur handiaz. Prop 1904, 79.
Itxesa zonbat handi dian ikhusi bezan sarri, debriak hartzen dü. GH 1930, 420.
Ihes joan zoaz / et' itxaslariak, beldur itxesa, / itzuli behar du arraun-indarraz. MdeEgan 1955 (1-2), 5 (en la versión de Po 72 itsesa
).
Astelehenian, itxes izigarri bat doi-doia ephantxatü die gure sü-ehaile atrebitiek. Herr 2-10-1958, 3.
Izigarriko itxesak / deizkü ekharrazi. "Malheur"
.CasveSGrazi 114.