OEHko datuak [laburduren azalpena]

zirka 24 aldiz ageri da (JEtchep); zirko 12 aldiz: G 6 (Lab SuEm), IE 2 (Zub), EB 4 (Osk Kurl); zirku 13 aldiz: B 1 (Erkiag Arran), G 9 (Or 8: "zirku-ikuskari" eta "zirku-ioku" bana; Vill Jaink), EB 3 (MEIG: "zirku-gizon" 1); eta zirku egin 1 (And AUzta: "Baiña arek zirku eginda urten zuan Praiskuk baiño len"); zirku zurkulu 1 (AB AmaE: "Bertako zirku zurkuluetan, ze deabruzko Asmaziñoek zortuta dogu oraiñ gerra?").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zirko forma 31 aldiz ageri da: B 1 (J. Artaraz), EB 30 (Hezkuntza saila, P. Urkizu, J.A. Agirre 2, EgutAr 2, I. Tapia 2, J. Iturralde eta "zirko emanaldi", S. Aizarna 8, F. Juaristi, F. Telleria, X. Mendiguren B. 3, Amatiño 2, A. Urretabizkaia, F. Juaristi, X. Unanue 2, A. Egaña); zirku 15 aldiz: B 2 (F. Zubiaga), G 6 (Or, L. Akesolo 2, F. Zubiaga 3), EB 7 (Saioka 2, SEIE, J. Suarez 2, K. Santisteban, I. Urbieta); zirka IE 1 (Eskualduna 1914).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zirko : DFrec 6, AB38 11, AB50 11, HiztEn ("ik. zirku"), LurE; zirku : DFrec 5, AB38 16, AB50 1, HiztEn, Euskalterm 6.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-o/-u.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-itu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zirkuitulabur (eta zirkuitu-labur) 4: OinElektr/BBB ("Zirkuitulaburrak bezala jokatzen du, Anodoaren eta Katodoaren arteko tentsioa txikia delarik"), Elektroteknia 3 (adib.: "Fusiblearen zeregina zirkuitua gainintentsitateetatik eta zirkuitulaburretatik babestea da").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zirkuitulabur : AB38 5, HiztEn (Elektr. Zirkuitu batean tentsio desberdina duten bi puntu nahita edo istripuz konektatzea; horrela gertatutako istripua), Euskalterm 3; zirkuitulaburtu : AB38 2 // Ez ditugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zirkuitulabur : ElhHizt (Elektr.), HiruMila, Casve EF // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

elektralabürbide : Casve FE; eletrika-hauste : XarHizt (elektrahauste), HaizeG FB, T-L LFB; zirkuitubakar : HiruMila (Electr.); zirkuitulabur : HiztHand (zirkuitu labur), ElhHizt // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, PMuj DCV.

Erdaretako formak

fr (DLLF): court-circuit; en (Collins): short-circuit; it (L. Ambruzzi): cortocircuito; de (Langenscheidts): Kurzschluss.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Osaerak zalantza sortzen du

zirkuitu labur grafia ote dagokion aipatu da; hau da, galtza motz(ak) edo piper min(a) modukoa dela, eta ez galtzamotz (luzeak) edo pipermin (gozoa) eredukoa (zalantzak suma litezke inguruko erdaretako formen grafietan ere, hitz bakarra nahiz bi hitzetan idazten baitira).

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

iz.+izond. > iz.: cf. galtzamotz (luze)ak vs. galtza motzak; pipermin (gozo)a vs. piper mina, etab.

Jatorrizko forma

segmentu zirkular; sektore zirkular.

Izenondo erreferentzialak

-ar izond. erref.

Euskaltzaindiaren Arauak

zirkulatu, zirkula(tu), zirkulatzen. du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

zirkulatu, zirkula(tu), zirkulatzen.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Finantz.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

-tze.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

Txostenaren laburpena

BideSein, RENFE; ik. oharra, s.u. trafiko.

zirkulazio(-)aparatu 54: Argia (“Txartelek bost osasun arlori buruz galdetuko digute: oxigeno txartelak baldin badira, nerbio sistemaz, digestio sistemaz eta zirkulazio aparatuaz dakiguna erakutsi beharko dugu”), Berria 6 (“Andre gehien hiltzen duen arazoa dira zirkulazio aparatuko gaitzak”), EiTB 2 (“Ondoren zirkulazio aparatuko arazoak daude (137), EBko batez bestearen (246) azpitik ere”), Elhuyar 9 (“Ugaztunon bihotzak duen zeregin bakarra odola zirkulazio aparatuan barrena ponpatzea da, bihotzari berari eta gainontzeko organoei elikagaiak eta oxigenoa iritsarazteko”), Consumer 7 (“Zirkulazio aparatua“), Laneki 29 (“Zirkulazio aparatua bihotzak, odol hodiek (arteriak, benak eta kapilareak), odolak eta sistema linfatikoak osatzen dute”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

zirkulazio(-)aparatu 2: Berria (“Eustatek emandako datuen arabera, heriotzen arrazoi nagusia tumoreak izan ziren: 1.316 lagun hil ziren tumoreren bat izategatik (%29,7); zirkulazio-aparatuko gaixotasunak eraginda, 1.211 pertsona hil ziren; eta, hirugarrenik, arnas eritasunengatik 468 pertsona hil ziren Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan”), Luis Elberdin (“Oso ondo dago gure digestio edo zirkulazio aparatua nolakoa den jakitea”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: AS: zirkulazio aparatu / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS: zirkulazio aparatua.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Hainbat ‘aparatu’ sartuta daude azpisarrera gisa. Hau ere jasotzekoa da.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aparatu.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa zirkulazio sarreran.

Txostenaren laburpena

ik. oharra, s.u. kirkuru.

Jatorrizko forma

inbertsio zirkulu; zirkulu autoinbertso; zirkulu itxi; zirkulu labur; zirkulu nagusi; zirkulu nagusi baten buruak.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ulu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: “Hirugarren ofizialak koska bat atzera eraman du telegrafoko palanka eta "Half" erakusten duen zirkulu sektorean pausatu du orratz beltza” (Patxi Iturritegi); EPG: 0; ETC: 12 “Hirugarren ofizialak koska bat atzera eraman du telegrafoko palanka eta "Half" erakusten duen zirkulu-sektorean pausatu du orratz beltza” (Patxi Iturritegi).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: zirkulu-sektore (Mat.) sector circular; Adorez: 0; Labayru: 0; Euskalterm: 0.

sektore 3 iz. Mat. Zirkulu sektorea: zirkulu baten bi erradiok eta hauen arteko arkuak mugatzen duten planoaren zatia. Esfera sektorea: zirkulu sektore batek, erradioaren inguruan biratzean, eratzen duen gorputz geometrikoa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Mat. marka ezarri.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa da esfera eta zirkulu sarreretan.

Jakite-arloak

Mat.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-erdi.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zirkunboluzio (eta ezker z.) 4: Gizakia ("Garunak garezurrean egiten duen presioari esker lor daiteke hori, garezur barnean zirkunboluzio zerebralen marka ahulak uzten dituenez"), L. Erriondo ("Lehen ezker zirkunboluzio tenporalaren atzeko erdi edo herena"), A. Garro ("Hortik hirugarren mailako neuronak garun-azaleko goranzko zirkunboluzio parietalera abiatzen dira"), GeolBiol ("Entzefaloa eboluzioan gero eta handiagoa egin da eta horrekin batera garunak zirkunboluzio edo tolestura gehiago izan ditu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zirkunboluzio : AB38 1, HiztEn (Anat. zerebro-hemisferioetako gainazaleko goraune bihurgunetsuetako bakoitza), Euskalterm 1 (zirkunboluzio zerebral sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zirkunboluzio : ElhHizt (Anat. circunvolución), HiruMila (Anat. circunvolución [masa del cerebro]) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal circunvolución / circonvolution formen ordainak: zirkunboluzio : ElhHizt (Anat.), HiruMila // eta Casve FE: üngürü, üngürüne; autour d'un centre ützülüngürü // PMuj DCV: inguru, ingurumari, itzul-inguru, jira-bira; [pl.] pliegues izur, kiribil, zimur // Ez dugu aurkitu ap. HiztHand, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, HaizeG FB, T-L LFB.

Erdaretako formak

fr (DLLF): circonvolution; circunvoluciones cerebrales circonvolutions cérébrales; en (Oxford): circumvolution; circunvolución cerebral convolution of the brain; it (S. Carbonell): circonvoluzione; circunvolución cerebral Anat. circonvoluzione cerebrale; de (Langenscheidts): Anat. Windung, circunvolución cerebral Hirnwindung.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zalantzazkoa da mailegua, lantaldeak zalantzak baititu horren premiaz

mailegu onartzekoen gutxienekoa betetzen du, baina oso teknikoa ote den aipatu da, eta, onartzekotan, "iz. Anat." markekin eskain litekeela.

Jatorrizko forma

beste baten barreneko zirkunferentzia; kanpoko zirkunferentzia; zirkunferentzia barrenez ukitzaile; zirkunferentzia batean inskribaturiko angelu; zirkunferentzia ebakitzaileak; zirkunferentzia kanpoz ukitzaile; zirkunferentzia ukitzaileak; zirkunferentzia zentrukideak.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-a org. elkarketan.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-erdi.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Zerrenda osagarriak

EEgunk: "zirkunstantzia h. gora-behera, zertzelada, inguruabar, xehetasun" / HezkAdmin: circunstancia.

Nazioarteko formaren hurbilena da hobestekoa

frantsesez -o-duna den arren, -u-duna da hedatuena; beharrezkoa da, lantaldearen ustez, eta onarpen eske proposatua.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zirkunstantzial 3: G. Nazabal ("Magia zirkunstantzial edo ausazko zerbait"), J.M. Irazola ("Esaldi inguru adierazle edo zirkunstantzialen artean esaldi hauexek dira aditz nagusiak adierazten duen prozesua nola betetzen den agertzen dutenak"), Emakunde 1999 ("Hau aplikatu zaio, ez bakarrik estatistiken erabilera zirkunstantzialari, baina baita ere gizarte adierazleetakoa deituriko ereduari"); zirkunstantzialki 1, E. Antxustegi ("Egia esan, gizadia konformatuko litzateke, zirkunstantzialki, ezer hoberik ezean, izu bidezko bakearekin").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zirkunstantzial : DFrec 3 (zirkunstanzial 1, ZArg: "Aurreko erakundeekin koinzidentzia zirkunstantzialak baino gehiago dituzte"; "Orazio subordinatu zirkunstantzialak", "Gaurkotasun akzidentala eta zirkunstanziala"), HiztEn (Hizkl. aditzak adierazten duen prozesua zein zirkunstantziatan [noiz, non, nola, etab.] ematen den agertzen duen sintagmaz esaten da), Euskalterm 8 (Hizkl.; hauetan klausula, osagarri, proposizio z.) // Ez dugu aurkitu ap. AB38, AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

zirkunstantzial : ElhHizt (Hizkl.), HiruMila; zirkunstantzialki : HiruMila // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Izenondo erreferentzialak

-al izond. erref.

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Gram.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

zirkonziditu IE-Zu 28 ager. (Lç 24, CatS 4: -tü); zirkonzisatü Am 3 (CatLan); zirkunzidadu B 1 (Itz Azald); zirkunzidatu 17: G 13 (Cb Eg III, Lard 12); IE 4 (EZ Noel 3, ES); zirkunzidatza G 1 (Lard); zirkunzisione IE-Zu 12 (Harb 3, EZ Noel, Gç, Lg II 6, UskLiB).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

zirkuntzisio EB 1 (C. Bueno); zirkunziziño B 1 (K. Basabe); erdaindu 8: G 4 (E. Olabide, F. Mendizabal); EB 4 (C. Bueno, J.A. Agirre, Itun Berria); erdainkuntza G 1 (E. Olabide); ez dugu adiera honetako ebaki formarik aurkitu; eta ingurebaki inoiz ez.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

zirkuntzidatu : HiztEn, Euskalterm 1; zirkuntzisio : HiztEn-LurE, Euskalterm 2; erdaindu : DFrec 1, HiztEn-LurE, Euskalterm 1; erdainkuntza : HiztEn-LurE, Euskalterm 1 (eta erdaikuntza 1); erdaintze : LurE; ingurebaki : HiztEn.

Sektore jakin bateko informazioa

Bibli itzulpenetako ordainak, labur: billebaitu : Ir (eta billebaiketa, billebaitze); ebakitu : Ezkila, Bibl; ebaki arazi: Bibl; ebakitugabe: Ezkila, Bibl; ebakitza: Ezkila, Bibl; erdaindu : Ol, Or (eta berea moxtu, bere-moxketa), LauEb, Ker, Olar, IBk, BiblE (66 aldiz testuan, eta 22 aldiz oharretan); erdain arazi: Olar; erdainerazi: IBk; erdaingabe: Ol (iz. gisa), KerZug, Olar, IBk, BiblE (16 aldiz, eta 16 oh.); erdaingabeko: Ol, BiblE (1); erdaingabetasun: BiblE (oh. 1); erdain-gabe: KerZug; erdaindu-gabe: KerZug; erdaiñera: LauEb; erdainketa: Ol, KerZug; erdainkuntza: Ol, KerZug, Olar, IBk (eta sasi-erdainkuntza), BiblE (28 aldiz, eta 27 oharretan); erdain [iz.]: Ol, KerZug, Olar; erdaintzalle: Ol; ingurebaki : Dv (eta ingurebakarazi, ingurebakigabe(ko), ingurephaile, ingurephaitza, ingurephaitzadun, ingurephaitzagabe); zirkuntzidatu : BiblE (1 eta oh. beste 1); zirkonziditu: Lç; zirkonzisatu: He; zirkonzisione: Lç, He; zirkuntzisio: LauEb, BiblE (1 eta beste 1 oh.).

Inguruko formen erabilerak

Ik. OEH argitaratuan beste formak: bilebai(tu) (AG, Ir YKBiz, Arriand), bilebaiketa (Ir), bilebaikizun (AG), bilebaikunde (AG, Arriand), bilebaitze (Ir); ebaki : HeH (Lc 1,59 / Lç zirkonziditzera, Dv ingurephaitera, Ker erdaintzera); CatS; erdaindu : Or MB 99, Or Aitork 304, Ol (Gen 17,10 / Dv ingurebaki, Bibl ebakitu; Gal 2,9); Ker (Lc 1,59 / IBk, IBe erdaindu; Lç zirkonziditu); erdaingabe : Ol (Gen 17,14); erdainkuntza : Or BM 99, Ol (Gen 34,24); ingurebaki eta eratorriak Dv dira denak (Lc 1,59: "ingurephaitera" / zirkonziditzera, He zirkonzisatzerat, Ol Erdainketara, Leon ebakitzako, IBk erdaintzera; Act 21,21; Phil 3,3 (He zirkunzisionea); ingurebakigabe (1 Cor 7,18; Ier 6,10 / Ol estaliak, Ker erdaingabeak); ingurebakigabetasun (1 Cor 7,19 / Lç prepuzioa, He zirkonzidatua ez izatea, TB inzirkonzisionea, Ol buztanmokoa; Rom 2,26 / IBk erdaingabea); ingurepaile (); ingurephaitza (Act 7,8 / Lç, TB, He zirkonzisione, IBk erdaikuntza; Rom 2,29); ingurephaitzadun (Col 3,11); ingurephaitzagabe (Col 3,11).

Euskaltzaindiaren Arauak

zirkunzidatu, zirkunzida, zirkunzidatzen. du ad. Zah. 'erdaindu'.

Botoen berri emango da adostasunik gabeko erabakietan

-ntz- formakoaren aldeko dira 2 kide.

Maileguaren aldean hobestekoa

Ik. erdaindu.

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ntz-/-nz-.

Sektore jakin bateko informazioa

BiblE: zirkuntzisio 1 testuan (eta oh.etan beste 1; eta zirkuntzidatu 1); erdainarazi 1 (eta oh. 1); erdaindu 66 (eta oh.-erref. 19); erdaingabe 16 (eta oh.-erref. 16, eta erdaingabetasun 1); erdaingabeko 1; erdainkuntza 28 (eta oh.-erref. 37).

Euskaltzaindiaren Arauak

'erdainkuntza'.

Maileguaren aldean hobestekoa

Ik. erdainkuntza.