Jatorrizko forma

babes-lerro; mendilerro, mendikate(a).

Jatorrizko forma

lerro, linea; bi lerro elkar ebaki, bi linea elkar ebaki; (lerro, linea) poligonal; linea hautsi, lerro hautsi; linea ireki, lerro ireki; linea itxi, lerro itxi; linea makur, linea kurbatu, lerro makur, lerro kurbatu; linea nahasi, lerro nahasi.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: lerroan, lerro-lerro adlag.

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehituz: lerro-makur, lerro-zuzen .

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

lerro-lerro, lerroan, lerroka.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB: “Ia ez nekien haiei nola aurre egin, baina konturatu nintzen gu guztiok lerro itxi bat osatzea izango zela modu bakarra, eta berehala jarri ginen horrela” (Elkar)/ EPG: 3 “Astirik galdu gabe, geziak uretan busti eta demonioen lerro itxietara botatzen hasi ziren.” (Joanes Urkixo) / ETC: 19 “Ez, ezin dute horrelakorik esan, zeren lerro zuzen bat gauzatzera ahalegintzean kurba bat lortuko baitute, guk, izaki tridimentsionalok, zirkulu maximoa deritzoguna, hau da, hagaxka batekin neur daitekeen luzera jakineko lerro itxi bat.” (Jose Ramon Etxebarria).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0;

itxi2 1 adj. Sarrera edo irteera eragotzia duena. Leku itxi batean sartu. Eskutitz itxia. Talde itxia: kide egitea zaila dena. Lerro itxia: bi muturrak batzen direna. Multzo itxia.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lerro eta itxi sarreretan.

Lexia konplexua (erabileremu mugatukoa)

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: adlag.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lerro sarrerari dagokion azpisarrera.

Kategoria

adlag.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

lerroalde 21: AAO 1989 2 (2 aldiz: "Bostgarren lerroaldean ezarritakoa bete gabe..."), BAO 1990-1996 9 (adib.: "1986/781. Legegintzazko Erret Dekretuaren Testuko 122. artikulu horretako 2. lerroaldearen itzalpean, lehiaketa publikoa iragartzen da", "Erret Dekretuaren Testuko 122. artikulu horretako 2. lerroaldearen eta hurrengo artikuluen itzalpean, lehiaketa publikoa iragartzen da"), NPAO 1994 ("Hurrengo lerroaldearen arabera definitzen den ureztalurraren azalera oinarrizkoa..."), Ekonomia ituna ("Sortzen diren ezberdintasunekin, aurreko lerroaldean zehaztutako moduan jardungo da"), Droga 1998 3 (adib.: "erregelamendu bidez zehaztutako salbuespenak izango ditu aurreko lerroaldean aipatzen den debekuak", "1. lerroaldean aipatzen diren langileek ezin izango dute odolean 1.000 cc-ko 0,3 gramo alkohol baino alkohol-tasa handiagoa izan"), EuropaBI 2 ("Kontseiluak, bigarren lerroaldean ohartemandako bidezko neurriak hartzerakoan" — bis), MerkatZuzenb ("80. artikuluaren 2 eta 3. lerroaldeak"), Landa TurismoDekretua 1999 ("Aurreko lerroaldean esandakoa gorabehera, ostatua modalitate bietan batera emateko baimenen kasuan, establezimenduaren edukiera 16 plazakoa izango da gehienez ere"), HerriAdminLegea 1999 ("Aurreko lerroaldeetan esandakoa gorabehera, dagokionean eskumena duten auzitegiei erruduntasun-testigantza emango zaie"); lerroaldi 9: EHAA 1982-1995 4 (adib.: "Arduralaritzabide-Legearen 126garren Atalaren lehenengo lerroaldiak dionez...", "Aurreko lerroaldian aipatzen diren ikasturteetan, bataz-besteko kalifikazio lez, ondoren aipatzen diren bataz-besteko notak aterata izatea"), N. Mujika 3 ("Hirugarren lerroaldian azkenez zera irakur dezakegu", "Artikulu beraren bigarren lerroaldiak errotulazio publikoaren aipamena egiten du", "lege honen 10. artikuluak, bere lehen lerroaldian, lurralde, udalen...... izendegi ofizialaren aipamena egiten du"), Arrazakeria ("5/1984 Legearen 4.1. atalaren bigarren lerroaldian jasotako kasua salbuespena izango da"), Polizia 1998 ("Aurreko lerroaldian ohartemandakoaren kaltetan gabe...").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

lerroalde : AB38 1 (fila), AB50 2 ('linea' eta 'párrafo' adierakoak), HiztEn (ik. paragrafo), Euskalterm 1 (párrafo); lerroaldi : AB50 1 (párrafo) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

lerroaldi : AdminHizt, AdmProz, LurraldeAntol, EurItun2 // Ez dugu aurkitu ap. HezkAdmin, LHH, TokiJaurb.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

lerroalde : ElhHizt (párrafo), HiruMila (párrafo, parágrafo), Casve EF (paragraphe), PMuj DVC (lerro-alde: aparte, párrafo); lerroaldi : HaizeG BF (article), Lh DBF (1 paragraphe; 2 article, lettre, etc), PMuj DVC (lerro-aldi: 1 aparte, párrafo; 2 desfile) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, DRA.

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

E210: "Gaztelaniazko párrafo esateko, lerro sarreraren azpian lerroalde sartuko nuke nik". // BAgiria (1998-05-29): hurrengo itzulirako uztea erabaki da.

Aldeko arrazoi handirik ez dago

lehenago -aldi osaerakoa ageri zen, baina, gaur, -alde osaerakoa nagusitu da.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-alde.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

paragrafoa.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Atzizkien araberako erabakiak

-n: -an.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lerro sarrerari dagokion azpisarrera.

Zerrenda osagarriak

NekHizt: lerro-arte. Ik. kale.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-arte: loturik idatzia proposatuko da, jadanik arautuen bidetik (cf. habearte, hodeiarte, itsasarte, mendiarte, sasiarte — vs. sagu-arte).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

lerro 2. (Lar, H, A). "Renglón" Lar. "Entre renglones, lerroartean" Ib. "Lerroartean irakurtzea, lire entre les lignes (Aizk)" H. "Línea, renglón de escritura" A. v. HITZ-LERRO.

LB: “Baina lerroartean irakurtzen badugu, Orixek ez zuen hautatu Lardizabal Urkixoren ahaide zelako bakarrik” (Gidor Bilbao); EPG: 0; ETC: 10 “Irakurleari azkartasuna aitortzen dio Lizarraldek, lerroartean irakurtzeko gaitasuna.” (Mikel Lizarralde).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: 0; Labayru: 0;

lerroarte 2 iz. Irud. Lerroartean irakurri: zerbaiten berri, hitzek zuzenean eta ageriki adierazten dutenetik baino, haiek iradokitzen dutenetik jaso.

Teknizismo hiztegi honen mailari ez dagokiona

Esapide idiomatikoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa lerroartean forman. Hortaz, lerroartean irakurri adibidea kendu behar da lerroarte 2 adieratik, baina gehitu lerroartean azpisarrera proposatu berrian (definizioa ere behar du azpisarrerak).

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa lerroarte sarreran.

LBeh (2014-04-03): lerroburu 65: Deia (“Albistearen lerroburua egiteko egunkari batek aukeratu duen esaldi bat, Jordi Savallena, jakina, gustatu zait”), Berria 39 (adib.: “Lerroburuak dioenez, «aske utzi dituzten etakideak jarraitzeko 12 neurri prestatzen ari da Gobernua»”), EiTB 5 (“Albiste horrek hartu ditu lerroburuak, tertuliak eta plenoetako hizpide nagusiak, eta ikuskizun gaude azken dokumentuak nola bilduko dituen xehetasun denak eta zein betebehar geratuko diren Jaularitzaren esku eta zein jarraituko diren Madrildik kudeatzen”), Argia 19 (“Honela dio kronikaren lerroburuak”), DiarioVasco (“Lerroburuan hauxe jartzen zuen: «Zutaz akordatzen naizela esateko aitzakia»”); lerro(-)buru Berria 5 (adib.: “Europako fenomeno orokorra da, zioen lerro-buru txikiago batek”), EiTB 11 (adib.: “solasaldiaren tartean Iñaki Soto, Olatz Barriuso eta Aitor Ubarretxenak eguneko lerro-buru nagusiak patxadaz aztertzeko beta izango dute”), Jakin (“Hurrengo tauletan banaka ikusiko badugu ere, hiru lerroei buruz hitz erdi bana esango dugu orain”), Argia 5 (adib.: “Nahikoa da egunkarietako lerro-buruak irakurtzea esaten ari garena ziurtatzeko”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: lerroburu 19: Berria 11 (adib.: “Aste honetan Euskal Herriko komunikabideetako lerroburuetako adibide bi dira horiek, Giroko ibilbide erakargarriak eragiten dituen hausnarketen ondorioa”), Alberto Ladron Arana 4 (adib.: “Geroxeago, baina, lerroburu deigarriren bat irakurri zuen han-hemenka”), Iñigo Aranbarri 3 (adib.: “Nora lerroburuak eskaini eta izenik gabe joan diren horiek guztiak?”), Itxaro Borda (“lerroburuan egonagatik, frantses puru eta eder batean mintzo zen gizon heldu berria zerbitzatu zuen, xuxurlatuz eni, ezpainak ximur”); lerro(-)buru 2: Berria (“Hamabi partidako Liga» izan zen duela gutxi atal honetako lerro burua”), Juan Garzia (“Eta, batez ere, konturatua nintzen, are harridura handiagoz beharbada, posible zela, gure intelektualak ziren bezalako gizon libre batzuek, Aragon lerro-buru zutela eta ideologiaren grinak hartuta, gogo onez onartzea halako morrontza, hain beheraino makurtzea”).

Zerrenda osagarriak

BerriaEL2013: -.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

es titular / fr (gros) titre(s): Elhuyar: titulu, izenburu / Nolaerran: izenburu, titulu / Zehazki: izenburu / Labayru: titulu, izenburu / Adorez5000: titular, izenburu.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle erabilia.

Atzizkien araberako erabakiak

-ka.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

lerro sarrerari dagokion azpisarrera.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-kada.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Ongi eratua da

forma berri egokia.

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

lerrokatu, lerroka(tu), lerrokatzen. da/du ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

lerrokatu, lerroka(tu), lerrokatzen.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tu/-katu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tze.

Kategoria

iz.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

lerrokatze-akatsak berdindu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

lerro zuzen 2, MEIG ("Lerrorik laburrena lur-gainean, ez da lerro zuzena"; eta MEIG-NEtx: "Lerro zuzenen moltso barreiatuei, azal txalplanen legez kanpoko mozketak erantzuten diete"); lerro zuzeneko 1 eta lerro-zuzenezko 2, JMB ELG ("Arri oiek lurrean zutik sartuak izaten ditu, eta beroiekin lau lerro zuzeneko oroia betetzen du", "Kapsatarren langairik berezienak suarrizko arkaxkar edo mikrolitoak ziran, geienak lerro-zuzenezko tankeran egokituak", "Txabol oek ez dute aldaketa aundirik izan beren sortzetik gaurdaño; itxura eta gai oso errazak eta nastegabeak bait dituzte. Geienak lerro-zuzenezko oroi luzea dute").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

lerro makur 2, I. Azkune ("Hortzaren profila osatzen duten lerro makurrek ere ongi marratuak egon behar dute", "6 eta 7. irudietako lerro makurrekin engranaia zikloidalak osatzen dira"); lerromakurrezko 1, Elhuyar ("Lerromakurrezko angelu baten erdikariaren marraketa"); lerro zuzen 24: JMB ("Euskalerriko arri-lanetan maiz agertzen dira eguzkia irudi diruditen ikur zenbait, eguzkiaren kultutik sortuak agian; ikur oriek obo bakarrak, erdibaten inguruko obo askoak, lerro zuzen eta kakotuzko gurpilla, bosertzeko edo pentalfa, suastikak, arrautz-iduriko ikurrak, larrosandiak e.a. dituzute"), TeknMet/1 ("Elkar ebakitzen duten bi launek, angelu diedro bat osatzen dute eta beren ebakidura, lerro zuzen bat da"), I. Azkune 5 (adib., "zirkunferentzia G lerro zuzenaren paralelo bihurtzen da", "barne-zirkunferentziak txikiagoak direnean [10. irudiko kasuan bezalaxe] lerro zuzenez osatu behar da profila"), M.M. Ruiz ("bi mendiak gertu samar izan arren [bi km. lerro zuzenez]"), L.M. Bandres ("Espazio batean sartuta dauden gorputz batzuren besteekiko higidurak berdinak dira, espazioa geldirik, nahiz lerro zuzen batean abiadura konstante batez higitu"), Elhuyar 3 (adib., "Hirugarren irudikapenean, puntu guztiei egokitzen zaien lerro zuzenik onena [puntu desbideratuenak kontatu gabe] marraztuko balitz, lerro honen maldak beroketa-abiadura emango luke"), UZEI 3 (adib., "Horrela, Bolyoi eta Lobatchewski-ren geometriak lerro zuzen batetik at dagoen puntu batetik, plano berdinean egonez, zuzen horren paralelo izango diren lerro infinituak marra daitezkeela esango digu"), Kim/UBI ("[Izpi kanalak] katodorantz doaz lerro zuzenei jarraituz"), A. Sarriegi ("Kokatutako puntu horiek lerro zuzen batez elkartzen dira"), F. Juaristi ("Oroimena lerro zuzena da, iragana eta orainaren artekoa, bi puntu horien arteko distantziarik motzena"), Bi ta Bi/3 ("Lerro zuzen guztiak ez dira berdinak"), TeknolMekan ("AB lerro zuzen inklinatua da"), Arte modernoa ("Mackintosh purismo formal oso radikalera iritsi zen, lerro zuzenetan oinarrituz batik-bat"), Artearen Historia/DBH ("Eremu magnetiko horrek bere bi poloak errotazio-ardatzetik hurbil ditu, halako moldez, non ipar hemisferioko puntu batetik polo geografikorantz trazatutako irudizko lerro zuzen batek polo magnetikorantz trazatutako beste batekin angelu txiki bat eratzen duen"), BiolGeol/DBHO ("Eremu magnetiko horrek bere bi poloak errotazio-ardatzetik hurbil ditu, halako moldez, non ipar hemisferioko puntu batetik polo geografikorantz trazatutako irudizko lerro zuzen batek polo magnetikorantz trazatutako beste batekin angelu txiki bat eratzen duen"), GeolBiol ("Behe-mailako ornodunen entzefaloa, arrainena adibidez, ia lerro zuzen bat da"); lerrozuzen 4: LehenZikloEsper 1987 ("Banaketa bidimentsional baten azken ondorioak ematea, zuretzat puntu-hodei bat marraztea da, eta honen bidez ezein motatako dependentziarik ba ote den aurresatea. Puntu-hodeia gutxi gorabehera lerrozuzena bada, erregresio-zuzenen bidez doitzea metodo grafikoa erabiliz, eta korrelazio-koefizientearen lehen estimazio bat egitea"), Elhuyar ("Serie lerrozuzena: zuzen bateko puntuen multzoa"), Fisika Pr. 1995 2 (adib., "Grafikoki adierazitako puntuak kontutan hartuz eta karratu minimoen metodoaz, kalkula ezazue lerrozuzenaren malda").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

lerro makur : AB38 3 ('línea curva'), HiztEn, LurE (adib. gisa); lerromakur : HiztEn, LurE (adib. gisa), Euskalterm 6 (koordenatu lerromakurrak: 'coordenadas curvilíneas'; mugimendu lerromakur, higidura kurbilineo sinonimoarekin: 'movimiento curvilíneo'; integral lerromakur, lerro-integral sinonimoarekin, 'integral de línea, integral sobre la frontera, integral curvilínea'; ibilbide lerromakur: 'trayectoria curvilínea'; erlazio lerromakur; erlazio kurbilineo sinonimoarekin: 'relación curvilínea'); lerro zuzen : AB38 13 ('recta'), HiztEn, LurE (adib. gisa), Euskalterm 3 (gorako lerro zuzen: 'línea recta ascendente'; beherako lerro zuzen: 'línea recta descendente'); lerrozuzen : AB38 7 (hauetan 1 higidura lerrozuzen uniforme, 1 triangelu l., 1 triangelu lerrozuzenen ebazpen), Euskalterm 3 (hauetan 1 'rectilíneo' itzulia, 1 irudi lerrozuzen: 'figura rectilínea', 1 oilar lerrozuzen: 'mendo'); lerrozuzentasun : Euskalterm 1 // Ez dugu aurkitu ap. DFrec.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

lerro makur : EuskHizt (adib. gisa), EskolaHE (adib. gisa); lerromakur : ElhHizt (1 curvado, -a; 2 curvilíneo, -a), HiruMila (curvilíneo, -a), PMuj DVC (lerro-makur: curvilíneo, -nea); lerro-makurdun : PMuj DVC (curvilíneo, -nea); lerro zuzen : EuskHizt (adib. gisa), EskolaHE (adib. gisa); lerrozuzen : ElhHizt (rectilíneo, -a), HiruMila (Geom. rectilíneo, -a), Casve EF (lerrozüzen: ligne droite), PMuj DVC (lerro-zuzen: rectilíneo, -nea) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

ik. oharra s.u. kurbilineo: "lerro-makur (edo lerromakur) aski dela uste du lantaldeak".

Grafia bikoitzak

lerro-makur.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-makur.

Kategoria

izond.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: ik. pinu / LurE: - / ElhHizt: ik. pinu / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-ondo.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

pinu arbola.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

lerro(tu), lerrotzen.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tu/-katu.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Maiztasuna

g.er.

Forma baten adiera(k)

lerrokatu.

Txostenaren laburpena

ik. informazioa s.u. lerromakur.

Grafia bikoitzak

lerro-zuzen.

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

-zuzen.

Kategoria

izond.