Euskaltzaindiaren Arauak

AS: lok.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: 'salbu': denak joan ziren, ama izan ezik.

Euskaltzaindiaren Arauak

izanarazi, izanaraz, izanarazten. du ad.

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

izanarazi, izanaraz, izanarazten.

Partizipio-marken araberako eratorri-konposatuak

-n+a-

Euskaltzaindiaren Arauak

izond. 'aberatsa'.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

izangai 1, Or Aitork: "Gai eragaia ta izangaia, artan naaste daudelako, oraindio nolaerak artu gabe", "Formabilem, creabilemque materiam").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

izangai 77 dira, denak administrazio-testuetakoak: EHAA 1987, 1989 eta 1990; GAO 1991 eta 1992, EHAA 1993 eta 1994. Testuinguru batzuk: "Onartutako eta baztertutako izangaien behin-betiko zerrenda", "Ezinduek eta gainontzeko izangaiek baldintza berdinak bete beharko dituzte hautaketa-saioetan", "Izangaiek aurkeztu eta kreditatu dituzten merezimenduen baloraketa egitean datza lehiaketa-aldia"; izan-gaitasun 1, Onaind: "Ainbat indar eta izan-gaitasun ote ditu Amerikak?"

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

izangai : AB50 1 (aspirante); Euskalterm 7 ('aspirante', 'candidato', 'virtual', 'potencial' itzuliak); izangaitasun : Euskalterm 4 ('potencialidad', potentzialitate eta potentzialtasun sinonimoekin, eta 'virtualidad', birtualtasun sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE.

Sektore jakin bateko informazioa

izangai : HezkAdmin (aspirante / candidato); AdmHizt (aspirante) // Ez dugu aurkitu ap. LurraldeAntol, AdminEL, AgAld hitz-bilduma, EurItune, AdmMila.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

izangai : HiruMila (aspirante, candidato); PMuj DVC (1 creable 2 potencia, posibilidad, existencia posible); izangaitasun : PMuj DVC (potencia, posibilidad, aptitud para ser, calidad de potencial, capacidad para ser o existir) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: aspirante / candidato.

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

ongi eratua da, eta aski erabilia.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gai.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

izanki Tr. Documentado desde Lizarraga de Elcano en autores septentrionales, guipuzcoanos y alto-navarros. Izaki es la forma propia de los autores meridionales y hay izanki en la mayoría de los septentrionales. Al Norte emplean izaki Hiribarren, Hiriart-Urruty, Barbier, Iratzeder y Lafitte (en éste junto a izanki ). En DFrec hay 29 ejs. (1 septentrional) de izaki y 17 (8 sept.) de izanki. 1. (L, BN, S ap. A ), izanki (L, BN, S ap. Lh ), izaiki. Siendo; estando. Alegia jaun arrotz bat izanki, [...] lihozko arropa batez jauntzia zen. Jnn SBi 60. Unhatuak izaki biak, laster lokhartu ziren. Barb Leg 69. Zuek nere ondoan izaki, ilda ere ez nintzake negargarri izango. Zait Sof 138. Hura zen erikor izaiki bere osasunari begiratu beharrean zegoena. Mde Pr 136 (182 izaki). Trebe izaiki tekhnikan / joritzen dira Amerikan. Mde Po 34. Jatordu aundietan, edaria ugari izaki, ondoren griña txarrak nagusi. MAtx Gazt 79. Eta ori danori ain bada-ezpadako izaki, zer egin? Vill Jaink 87. Lana Bergilirena izaki illezkorra baita. Ibiñ Virgil 26. v. tbn. Lab EEguna 83. Ldi IL 12. SMitx Aranz 143n. Gand Elorri 158. Anab Poli 138. Berron Kijote 27. Izanki: Zub 62. Larre ArtzainE 166.

izanki 109: Argia 27 (“Estali gabeko meatzea izanki, euriaren ibilbideari jarraituz, lur eta uretan barna hedatuko litzateke kutsadura”), Berria 52 (“Alemanen okupazio denboran, Gomezek ihes egin behar izan zuen, judua izanki”), Deia (“Pilotazalea zen, aita halakoa izanki, Frantziako txapeldun izan zen gaztetan eta kirol hori hurbiletik jarraitzen zuen arreta handiz”), DiarioVasco 2 (“Ikasleak zinez egiazko «sorkuntza artístico» batetan murgilduko dira, kalitate haundiko esperientzia bat bizitzen dute, desmartxa emanaldia bezain edo garrantzitsuago izanki”), Elkar 15 (“Bere lehen haurra neska izanki eta, mutiko bat gogotik hartuko zuela... ez zituen gizonezko izenak baizik ikertzen!”), Erlea 5 (“Zango beltz aberatsek beren ontasunak aizolbean Frantzian zituztela eta amerikarrak eta errusiarrak FLNren alde izanki "Frantzia handiak" burua makurtu beharko zuela”), Consumer (“Chatetako idatzizko solasaldietan murgildurik, baliteke mintzakidearen egiazko nortasuna zehatz-mehatz identifikatzea zail gertatzea edo, areago, komunikazio birtual hori egiazko bizitzara lekualda lezakete, horren emaitzak ezin aurreikustezkoak izanki“), Jakin 6 (“Bitarteko hamarkada izanki eta, 1950-1960 garaia guti aztertu dute oraindik historialari eta gizarte zientzialariek. Izatekotan, antropologoek zituzten beharbada gehienik aztertu 1950ak, oraino kausi zezaketelakotz tokika aitzinagoko gizarte tradizionalaren oroimen freskoa”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

izanki 450: Herria, Berria, Janbattitt Dirassar, Daniel Landart, Jean Baptiste Etxarren, Piarres Aintziart, Michel Oronoz, Xipri Arbelbide, Jose Angel Irigaray, Ramuntxo Etxeberri, Itxaro Borda, Piarres Xarriton…

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

izaki2 1 Esaldi hanpatuetan, izan partizipio burutuaren ordez erabil daitekeen forma, partizipio burutuak balio puntukaria duenean. Indar guztiak eskuetan izaki, eta halere jendearen beldur. Eta azkenean, nork esan, inor baino berritsuago azaldu zaigu; zaharra hiztuna izaki nonbait. Amodioa zein den zoroa, mundu guztiak badaki; nik maiteño bat izaki eta, beste batek eramaki. 2 adb. Izanik. Eta hori guztia, hain badaezpadakoa izaki, zer egin? Unatuak izaki biak, laster lokartu ziren. Hor ibai bat izaki, arrunt hormaturik, txitxarra jauzi batez gaindi da pasatzen.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Badu tradizioa eta sartzekoa izan liteke Ipar. markarekin.

Aldaera baztertuaren ordaina

Ik. izaki 2.

Erabileremu dialektala

Ipar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ik. OEH argitaratuan izakizun, izankizun sarrera: 1 "Futuro" Lar y Añ. "[H]abidos y por [h]aber, izanak ta izankizunak", "posible, cosa posible, izakizuna, egikizuna" Lar y Añ. "Posibilitar, [...] izakizun, egikizun egin" Lar. "Direnak, izanak eta izankizunak, les choses qui sont, qui ont été et qui seront. 2 [...] Emaiten ditut orai ditudan guziak eta gerorat izankizun ditudanak, [...] et ceux que je posséderai par la suite. 3. qu'il faut avoir, acquérir" H // (Con -ko, adnom.). "Izakizunekoa, futurario" Lar.; 2 "Izankizuna, revenu" Dv.; 3 "Izankizuna, existencia. Sin. izatia. Gauza guztien lenengo atributua: izankizuna" Etxba Eib.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

izakizun 1, Karne & Klorofila ("Orohar Espainia deitu ohi den izakizun edo ustekizun horretako pinturaren alorrean eremuak mugatzen baldin baditugu..."); izankizun 2: F. Garitano ("Gizonaren pertsonalidadea hezi nahi baldin badugu, dimentsio oro hezi beharko da, eta heziketak haurragan daduzkagun posibletasun guziak iratzar behar ditu, inolako izankizunik ukatu gabe"), P. Agirrebaltzategi ("Gizonak berezkoa du fedea bere izankizunean eta, horregatik, beharrezkoa eta orokorra du bere izatean").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

izakizun : PMuj DVC (1 advenidero, venidero, futuro; 2 dable, factible, posible, potencial; 3 posteridad, tiempo futuro, porvenir; 4 potencia, posibilidad, existencia posible; 5 constitución, esencia, naturaleza); izankizun : Lh DBF (1 qui doit être, exister, arriver, futur; 2 que l'on doit avoir, posséder; 3 qu'il faut avoir, acquérir); DRA (I futuro,que debe ser, suceder; II que está por poseer o haber), PMuj DVC (izana ta izankizuna: 1 lo habido y lo por haber; 2 existencia) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Forma garden-ulergarria da

izakizun baino argiagoa dela uste du lantaldeak -n-dun hau.

Atzizkien araberako erabakiak

-kizun.