18 emaitza aingeru bilaketarentzat - [1 - 18] bistaratzen.
Aztergaia: aingeru
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | Z3:EArau44 | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-07-23 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
Formari buruzko datuak
Lantaldearen irizpideak
Forma arautuaren azalpenaz oharra
gehitzeko eskatuz, AS gisa: aingeru begirale , aingeru guardako , aingeru jagole (Bizk.), aingeru zaintzaile ; aingeru gaizto ; aingeru-kanpai ; aingeru-belar , aingeru-lore ; eta adib. gisa: aingerutan hil.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: 'Horren azpisarrera gisa gehi daitezke, besteak beste, aingeru guardako, aingeru jagole, aingeru mendekatzaile eta aingeru zaindari'.
- [E123]: 'aingeru guardako: iritzi-emaileak dio badela izen horretako arraina ere, Squatina squatina / beheraxeago datorren aingeruzko sarrera dela eta, iritzi-emaile batek ainger #mdash# eredua ere hor dugula oroitarazteko aingeru aurpegia zuen adibidea sartzea proposatu du'.
- [E116]: '(2002-04) Ez dut ongi ulertzen zer esan nahi duen MAren oharrak. AUren oharrari dagokionez, azpi sarrera gisa sartuak daude dagoeneko aingeru guardako eta aingeru jagole, beste batzuekin batera. Aingeru mendekatzaile ez dut aurkitu OEHn ez EBBSn, ez eta txostenean ere. Azkenik, aingeru zaindari baino askoz ere lekuko gehiago daude aingeru zaintzailearekin, eta hori ere ageri da azpisarrera gisa. Beraz, nik dagoen-dagoenean utziko nuke'.
- Erabakia: EArau 119: 'aingeru iz.: aingeru aurpegia zuen' eta AS gisa: 'aingeru(-)belar Angelica officinalis; aingeru begirale; aingeru gaizto; aingeru guardako; aingeru jagole Bizk.; aingeru(-)kanpai 'aingeru-belarraren lorea'; aingeru(-)lore; aingeru zaindari* e. aingeru zaintzaile; aingeru zaintzaile'.
Aztergaia: aingeru begirale
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:28 | 1997-05-07 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH: AS.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
begirale.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
aingeru sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: aingeru gaizto
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH: AS.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
gaizto.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
aingeru sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: aingeru guardako
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH argitaratuan: aingeru begirale : Mat, Volt, ES, CatLav, Brtc, Dh, Jaur, Dv LEd: "beirale", Laph, Jnn SBi, CatJauf, J.B. Ayerbe EEs, Barb Leg, Ardoy Fran; eta begiraille (EZ 2, Ax 2, Gç: "beiraille"), begirazale (FPrS); aingeru begirari : Bp II, CatLan, Abraham, UskLiB, CatS, Ip Hil, Or SCruz, Or Eus; aingeru guardako : Cb Eg III, CatUt, Mg CO, Gco, AA III, Astar II, CatLlo, Bil, Xe, Salav, Etxba Eib; eta goardako (Cap, AB AmaE); guardiako (Cb Just: goar-, CatB, CatLuz, CatUlz); goardazko (CatSal); goardiasko (CatAe); guardazko (CatR); aingeru gordetzaile : Añ 3, fB Ic III; aingeru guardari : EZ 3; aingeru jagole : Astar II, Añ EL, Ur MarIl, Itz Azald, Ag G, KIkV, Erkiag Arran, Zait Plat; aingeru zain : Añ EL, Astar II; aingeru zaindari : ArgiDL, Or Poem, Anab Poli; aingeru zaintzaile : Legaz, Itz Azald, ArgiDL, KIkG, Etxde JJ; gotzon jagole : Enb; gotzon zaindari : AG.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
aingeru begirale IE 7 (Nere lehen katichima, Iratzeder, Baionako diosesako katichima, P. Larzabal, Herria 1983); aingeru guardako 3: B 2 (Cristiñau dotriñea bere esplicaciño laburragaz), EB 1 (J.M. Irigoien: goar-); eta guardako aingeru 1 (J.A. Irigarai); aingeru jagole 4 (S. Albizuri, F. Zenarruzabeitia; "a. jaola": Andra Marija Uribarricuaren bederatzi urruna; Ag G); aingeru zaindari B 1 (I. Zubiri); aingeru zaintzaile (eta zaitzalle) 4, G-EB (J. Agirre, B. Iraola; M. Etxezarreta); gotzon zaindari G 1 (I. Aranburu Gipuzkoarra 1910).
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
aingeru begirale : HiztEn, Euskalterm 1; aingeru goardako : HiztEn, LurE, Euskalterm 1; aingeru jagole : HiztEn; aingeru zaindari : AB38 1, AB50 2, HiztEn, Euskalterm 1; aingeru zaintzaile : DFrec 1.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: AS: aingeru goardako / EskolaHE: aingeru goardako.
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
guardako.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
aingeru sarrerari dagokion azpisarrera.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E302]: "Gogoratu badela izen honetako arraina, zabalera, bastanga, gaztaka, ikaraioa eta kidekoen antzekoa: aingeru guardakoa, Squatina squatina" (2000-11-08)
Aztergaia: aingeru jagole
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:32 | 1997-05-07 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH: AS.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
jagole.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
aingeru sarrerari dagokion azpisarrera.
Erabileremu dialektala
Bizk.
Aztergaia: aingeru zaintzaile
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH: AS.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
zaintzaile.
Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio
aingeru sarrerari dagokion azpisarrera.
Aztergaia: aingeruen ogi
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-09-12 | Adibide gisa onartzekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
OEH: AINGERUEN OGI. Pan de los ángeles, pan eucarístico. Aingeruen ogia, atsegin eta kontentamendu suerte guztiak dituzuna. Mat 263. Gutienean bederen bazko inguruetan / aingeruen ogi hura formatu zen mugetan. EZ Man I 19. Zeren eztagoka nihoren merezimenduari [...] angeruen ogia iatea. SP Imit IV 5, 1. Aingeruen ogi bizia / gizonak du ohoratzen. Gç 114. Ikhusi zitit aingürien ogiaren jaliak urdentako ziren magitxen jatez plazer hartzen. Mst III 14, 1. Zer indarrak ematen diezte aingeruen ogi sakramentatuak [...] fededunei? Mb IArg I 271. Aingeruen ogiaren errezibitzeko. Brtc 71. Bada ze arpegigaz elduko nas Angeruen Ogia jatera? Añ EL1 156. Artu dezu komunio santua, aingeruen ogia eta Zeruko mana. AA I 463. Aingeruen ogi sakratu hura. Jaur 191. Huna Aingeruen Ogia nun dugun, / zeruko bidean hazkurri'ta lagun. Zby RIEV 1908, 210. v. tbn. Tt Onsa 84. Ch III 14, 1. Mg CC 119. Monho 138. Dv LEd 245. Aingürien o.: UskLiB 106. Atez-ate bildutzen dezuten ogia, da aingeruen ogia, zeren kristau fede-dunen biotzak aingeru onak mugi oi dituzte ematera. Bv AsL 82
Ez dugu aurkitu aingeruen ogi formarik.
Beste (edozein) iturritako erabilerak
aingeruen ogi : Elizen arteko Biblia 2 (adib.: Zeure herria, ordea, aingeruen ogiaz janaritu zenuen), Asisko Frantzizko (Gizonak aingeruen ogia jan zuen), Aurelia Arkotxa (Lurralde horietako mendietan zerutik jiten den ihintza xuriari aingeruen ogia deritzaio).
Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa
Adierazle egokia eta adibide gisa jasoa baina beste sarrera batzuetan.
Informazio lexikografikoa
Adibide argigarriak, testuinguru egokiak
Adibide gisa jasotzekoa ogi eta aingeru sarreretan.
Aztergaia: aingerukeria
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna
-keria iz.ekin.
Aztergaia: aingerutar
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2007-09-19 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
aingerutar eta aingerutiar bana: L. Anselmi (irribarre aingerutarra zeukan), UnescoAlb (itxura hain aingerutiarra dutenak).
Beste (edozein) iturritako erabilerak
aingerutar: Asisko Frantzisko 4 ("gizon aingerutar" sintagman), U. Iturriaga 2 ("keinu aingerutar bat", "figura aingerutarra"), J.K. Igerabide ("emakume ia aingerutar haren psikean"), J. Zabaleta ("Karitateko lekaimeak aingerutarrak zirela sinestea"), J. Muñoz ("emakume aingerutar horren segurantza"); aingerutiar: K. Linazasoso ("aterpe aingerutiarren bat"); P. Zabala ("lurrin aingerutiar hegalaria").
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Lantaldearen irizpideak
Tradizioak baztertu duen forma
Er. gabea.
Eratorri-konposatu berria hobestekoa da, lehiakidea baino hedatuagoa baita
-tar formako hau erabilixeagoa da -tiar formakoa baino, baita Google-k aurkitu dituenetan ere; eta bakarra aski da, aingeruzko lehendik arautuaren ondoan.
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-tar.
Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak
-tar osaerakoak.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
izond. edo izlag.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-06-26): Onartua.
Aztergaia: aingerutasun
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Maiztasuna
g.er.
Aztergaia: aingerutu
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-05-07 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Informazio osagarria
Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma
aingeru(tu), aingerutzen.
Informazio lexikografikoa
Aditz-erregimena
da/du ad.
Forma baten adiera(k)
aingeru bihurtu.
Aztergaia: aingerutxo
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Araua: | EArau | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:30 | 1997-05-07 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Lantaldearen irizpideak
Eratorri hiztegi-sarrerarik ez dagokiona
-txo.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E123]: 'egia da automatikoa dela, baina literaturan ondo dokumentatua dago. Ikus OEHko sarrera'.
- [E116]: '(2002-04) Arrazoi horregatik, nik sartuko nuke. EEBSn ere ageri da hogei aldiz'.
- Erabakia: EArau 119: 'aingerutxo'.
Aztergaia: aingeruzko
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:35 | 1997-05-07 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak
-zko.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [K201]: "Eta aingeru- 'angelical' adierazteko: "aingeru aurpegia zuen"" (2000-10-04)
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
