Harremana

    Euskaltzaindiaren Hiztegia

    2. Hizkuntza-baliabideak
    3. Hiztegi orokorrak
    4. Euskaltzaindiaren Hiztegia

    1 emaitza maneatu bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

    maneatu, manea, maneatzen
    1 da/du ad. Atondu, prestatu. Hila hobirako maneatzen. Erregea, zureak egin du, manea zaitez, testamentua egizu, zeren hil behar duzun.
    2 du ad. Janariez mintzatuz, prestatu, ondu. Ogia egiten eta eltzea maneatzen. Antxume horiek zure aitaren gogara maneatuko ditut. Batere maneatu gabeko janariak. Herrialde horietan ozpina ugari erabiltzen da entsaladak maneatzeko.
    3 du ad. Lurrez mintzatuz, landu. Lurra ongi maneatzeko zituen lanabesak. Lurra maneatzen, simaurtzen eta hesitzen.
    OEH
          Lexikoaren
    Behatokia     XX. mendeko
    corpusa     EHHA
     
    Gaztelaniazko ordainak Azkue Hiztegia

    Aztergaia: maneatu

    Iturria:

    Kodea [?] Data Proposamena
    Araua: Z3:EArauB
    Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:IkHizt 1995-10-25 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz

    Formari buruzko datuak

    Erabilerak
    Txostenak
    OEHko datuak [laburduren azalpena]

    maneatu (+ maneau, maneatze, maneatzaile, maneadura, maneakizun) da formarik erabiliena, HM eta batez ere G: a) 'prestatu, ondu' adierako 27 ager. jaso dira: B 5 (A GGero), G 22 (Cb Eg III; Mb IArg I; Mb IArg II; UB; Lard DT; AA II; AA III; Lard; Inza Azalp; Aran SIgn), IE 1 (Egiat), EB 2 (MEIG); b) 'janaria prestatu, ondu' adierako beste 27: B 2 (Ag Kr; Erkiag BatB), G 24 (Mb IArg I; Mb IArg II; AA I; AA II; AA III; Aran SIgn; Lard; Zab Gabon; Tx B I; Vill Jaink; Arr GB), EB 1 (MEIG); c) 'erabili' adierako 4: B 3 (Añ GGero), G 1 (AA II); d) 'lurra landu' adierako 9: G (Mb IArg 7, AA III, Ag G); e) 'gobernatu' adierako 5: B 4 (A GGero; Ag AL), G 1 (Txill Let); maniatu ere HMkoa da, eta batez ere Gkoa: a) 'prestatu' adierako 3 ager.: B 1 (Alzola Atalak), G 2 (Cb Eg III; Lab SuEm); b) 'janaria prestatu, ondu' adierako 9: B 1 (SM Zirik), G 8 (Bv Asl; Sor Gabon; JanEd II; Goñi; Anab Poli; Anab Aprika; Lab SuEm); c) 'erabili' adierako 1, G (And AUzta); d) 'lurra landu' adierako 4, G (Sor Bar; Uzt Sas; And AUzta); e) 'gobernatu' adierako 1, B (SM Zirik); maneiatu IE Zah. da eta 'gobernatu' adierakoa: 4 ager. (Lç; Mst); maneiu 'erabili' adierakoaren ager. bakarra Lç da; manaiatu (+ manajatu, manaiakor) ere IE bakarrik da: a) 'prestatu' adierako 1 (SP Imit); eta manaiu (+ manaiukor) 'prestaera' adierako 2 (Ax); c) 'erabili' adierakoak: IE 9 (Ax; SP Phil; Mong; He Gudu; ES) eta EB 1 (Arti MaldanB); manaiu 'erabilera' adierako 4 (Ax; Mat); e) 'gobernatu' adierako 9 (Ax; SP Phil; ES); manejatu 'erabili' 5 aldiz azaldu da, G bakarrik: JanEd I; EusJok; Noe; Iraola; Uzt Noiz; eta maneju G 1 (Basarri); apailatu (ik. OEH argitaratua: "Documentado sólo en autores septentrionales (a excepción de Ibiñagabeitia) del presente siglo"): a) apailatu (+ apailu) forma 'prestatu / prestaera' adierakoek 5 ager. dituzte: B 1 (Alzola Atalak) eta IE 4 (JEtchep; Casve SGrazi; Lf Murtuts); b) 'janaria prestatu, ondu' adierakoak 3: IE 2 (Lf Murtuts; Etcham) eta G 1 (Ibiñ Virgil).

    EEBSko datuak [laburduren azalpena]

    maneatu formak 10 ager. ditu: 'janaria prestatu, ondu' dira 7 (G 3, EB-EgAs 4); 'lurra landu' 2 (EB-EgAs); 'prestatu, ondu' 1 (EB); maneiatu (+ eratorriak) dira erabilienak, 26 agerraldirekin: 'erabili' adierako 21 (EB-EgAs); 'gobernatu' adierako 1 (EB); 'janaria prestatu, ondu' adierako 1 (EB); manaiatu behin agertu da (EB); manejatu (+ manejau) formak 'erabili' adierako 10 ager. ditu (EB-EgAs); manejo 'erabiltze' behin jaso da (EgAs); apailatu (+ apailu...): ez da 'janaria prestatu, ondu' adierakorik jaso; 'prestatu' adierakoak 24 ditugu (EB-EgAs 15, IE 7, G 2); 'prestaera' adierakoak 11 dira (IE 5, EB-EgAs 9); apailu formaren beste 4 ager. 'arrantza-tresna' adierakoak dira (EB).

    Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

    DFrec: apailatu 17; apailu 4; apaillatu 1; manaiatu 2; maneiatu 4; maneiatzaile 1; manejatu 4; AB38: apailatu 'prestatu' 2; manaiatu 'erabili' 1; maneatu 'janaria prestatu, ondu' 1; maneatu 'prestatu, ondu' 1; maneiagarri 'erabilgarri' 1; maneiakor 'erabilgarri' 1; maneiatu 'erabili' 11; maneiatu 'janaria prestatu, ondu' 1; AB50: apailatu 'prestatu' 1; apailu 'aparato' 1; apailu 'bateria' 1; apailu 'inclusor' 1; apailuen eratxikipen 'conexión de aparatos' 1; maneatu 'disponer(se)' 1; maneiatu 'erabili' 3; manejatu 'erabili' 4; maniagarri 'manual' 1; LurE: apailatu 'prestatu'; apailu 'prestaera'; maneatu ('janaria prestatu, ondu'; 'prestatu, ondu'); maneatze; apailatze; HiztEn: apailamendu 'prestakuntza' (Ipar.); apailatu 'prestatu' ("Prestatu, antolatu (gaur egun, sukaldaritzan oso erabilia)"); apailu 'prestaera' (Ipar.); manaiatu: "Ik. maneiatu"; maneatu 'janaria prestatu, ondu' "(batez ere G)"; maneatu 'lurra landu' (batez ere G); maneatu 'prestatu, ondu' (batez ere G); maneiatu 'erabili'; maneiatu 'gobernatu'; maneatzaile 'prestatzaile'; maneadura 'maneatzea' (Zah.); maneiu: "Maneiatzearen ekintza edo ondorioa / Tresna bat erabiltzeko trebetasuna"; maneiukor 'erabilgarri'; maneiukortu; Euskalterm: apailatu, maneatu eta maneiatu-z gain 'janaria prestatu, ondu' adierako ondu eta emendatu ere jaso dira.

    Bestelakoak
    Jatorrizko forma

    apailatu, maneatu.

    Euskaltzaindiaren Arauak

    maneatu, manea, maneatzen. 1 da/du ad. 'atondu, prestatu'. 2 du ad. '(janaria) prestatu, ondu'. 3 du ad. '(lurra) landu'.

    Informazio lexikografikoa
    Forma-adieren gurutzamenduak

    1 atondu, prestatu; 2 (janaria) prestatu, ondu; 3 (lurra) landu. Cf. maneiatu .

     

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa

    ORDUTEGIA
    9:00 - 14:00

    Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

    Bibliotekaren katalogoa Artxiboaren katalogoa
    ERAKUSKETA BIRTUALAK

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Orokorrak