Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

txuringa 4: Mg PAb ("Belarluziari agirijan ta bizirik daguanian ikusten jakozan zati, edo gauzaak dira oneek [...] Gantzazala, Txuringia, Solomuak, Solomotxubak, Saiaskijak..."), Or Eus 2 ("Txuringak ez du, leenen-arraultza / egitean dun esturik / [...] txuringa aspertu zaion bezala, / egin emengo aldia" — El esfínter no siente tantas dificultades como cuando la polla pone por primera vez su huevo [...] Tan pronto como su esfínter se ha fatigado...), Ibiñ Virgil ("[behorrek] txuringatik ixurtzen dute gelia bezalako ixurkai likits bat artzaiek hippomanes —zaldi-kara, igela— deritzatena" — EdOh: txuringatik: inguen).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

txuringa 1, NekHizt (metahizk.: "Sarritan izendapen bikoitza onartu da, hau da, hitz tekniko mailegatua eta haren pareko izendapen herrikoia, bagina / txuringa, bulba / natura, oidio / zurin, mildiu / gorrina, etab").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

txuringa : Euskalterm 1 (bagina sinonimoarekin) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

ik. Oñatibia Baserria 129: iru lekutan eduki lezateke gaitz au: txuringa edo naturan, umatokian eta arrautz-tokian; 140: txuringa edo natura; 141: txuringa berez gorria bada ere, beltzakatu egiten da; 142: albaiterua ekarri eta txuringa aldeko kordea kenduta, laxter zuzenduko ditu lanak (ik. halab. 57, 58, 62); Zurutuza Baserria / Aberegintza 8, 196-197: "Txuringa irtetzea [...] umetokiaren sarrera degu orrelako ori [...] Txuringa irten-korrarentzat, somatu dira ainbat tresna, guziak egiñkizun berdiña eramaten dutenak. Natura itxi ta gelditu deiela barruan txuringa. Ipiñi ditugun irudietan garbi ikusten da nola diran tresna auek".

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

txuringa : HiruMila (1 esfinter anal; 2 vagina), Casve EF (anus), DRA (esfinter, anillo muscular del ano), PMuj DVC (1 ano, sieso; 2 esfínter); xuringa : PMuj DVC (esfínter); zuringa : DRA (esfinter, anillo muscular del ano) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF.

Zerrenda osagarriak

NekHizt: Ik. bagina.

leku batzuetan 'ipurtestea' adierazten duela aipatu da; baina erabili duten albaitariek 'bagina' adiera duela erabili dute, eta hau jasoko da.

Kategoria

iz.

Forma baten adiera(k)

abereen bagina.