Euskaltzaindiaren Hiztegia

1 emaitza txirula bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

txirula
1 iz. Haize musika-tresna, hainbat zulo dituen hodi batez eta aho batez osatua. Ik. flauta; txilibitu1 1. San Ignazio martxa joaz, bata txirularekin eta bestea atabalarekin. Artzain txirula. Txirula hotsa.
2 iz. Txistuaren antzeko musika-tresna, hura baino txikiagoa eta zoliagoa, Zuberoan ttunttunak lagundurik jotzen dena. Pastoraletan, txirulak laguntzen ditu Satanen dantzak, eta beste musika tresnek, gainerako aireak oro.
Ohiko lexiak

Aztergaia: txirula

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau105
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z2:IkHizt 1996-10-30 Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:10

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

tx- hasiak 57 dira (G 48; eta B 7, Zu 1, EB 1); x- hasiak 33 (L-BN, eta Zu eta EB bana); -a-dunak 20, -a gabeak 6, -a erabakigaitzekoak 64; txirul(a) modukoak 46: txirul 5 (Bv AsL; Ibiñ Virgil 4), eta txirul-doiñu, txirul-jotzaille bana (Ibiñ Virgil); txirula 6 (Laux AB 2; Ibiñ Virgil 4); txirul(a) 33 (Laux 5; Bv AsL 2; Or Eus 2; Ldi UO; Etxde JJ; Gazt MusIx 2; Ibiñ Virgil 19), EB 1 (Arti MaldanB); txirol(a) modukoak 10, G: txirol 1 (It Fab); txirola 2 (It Fab); txirol(a) 7 (It Fab 4; Apaol; Ir YKBiz, Anab Poli); txürüla 1 (Casve SGrazi); xirul(a) formakoak 16: xirula 5 (Lç 3; Dv Lab; Etcham); xirul(a) 9 (Lç 2; Dv Lab; JE 2; Ox; Zub; JEtchep; MEIG IX); xiruldu 2 (Iratz); xirol(a) formakoak 16: xirola 5 (ES 2; Hb Esk; Zby; Iratz); xirol(a) 10 (ES 4; Lg I; Gy 3; Hb Esk; Elzb PAd); xirolari 1 (Hb Egia); xurula 1 (Arch Fab). Forma bat baino gehiago darabiltenak: Bv AsL: txirul 1; txirul(a) 2; Dv Lab: xirula 1; xirul(a) 1; ES: 2 xirola (xirola soinu, xirola xistu); 4 xirol(a); Hb Esk: xirola 1; xirol(a) 1; Ibiñ Virgil: 6 txirul; 4 txirula; 19 txirul(a); Iratz: xirola-sistu 1; 2 xiruldu; It Fab: txirol 1; 2 txirola; 4 txirol(a); Laux: 2 txirula; 5 txirul(a); Lç: 3 xirula; 2 xirul(a).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

tx- hasiak 18 dira; x- hasiak 14; -a-dunak 8, -a gabea 1, -a erabakigaitzekoak 23: txirul eta txirul-doiñu bana (Ibiñ in Euzko Gogoa); txirula -a-dunak 3 (Ibiñ 2; K. Santisteban); txirul(a) erabakigaitzak 12 (Laux BBa; Ibiñ 5; S. Onaindia; E.J.; J. Urrujulegi; X. Gereño; I. Garmendia; A. Pontesta); txirulari 1 (M. Izeta); xirula -a-dunak 3 (Saioka 3; I. Urbieta); xirul(a) 4 (Etchep; E.J.; Egin; M. A. in Deia; xirulari 5 (Gure Herria 1958; I. Urbieta 4); xirüla 2, Zu (A. Aguergaray).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

txirula : DFrec 10; AB38 7; AB50 2; HiztEn ("ik. xirula"); LurE; txirulari : DFrec 1; AB50 1; LurE; xirola : HiztEn ("ik. xirula"); xirula : DFrec 4; AB38 11; AB50 1; HiztEn; Euskalterm 11; xirulajole : HiztEn; xirulari : AB38 1; HiztEn; Euskalterm 1; xirulatu : Euskalterm 1.

Bestelakoak
Jatorrizko forma

(t)xirula.

Informazio osagarria
Lexemen erregulartasuna

tx-/x-: tx- egin dira hauetako gehienak, eta, sistematikotasunagatik, hori hobetsi da zalantza artean, xirula forman (ere) ezaguna baita, Hegoaldean berean.

Formari buruzko oharrak

Iritzi-emaileak

 - [E301]: "xirula [grafia hobetsiko nuke]" (1997-03-04)

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus