1 emaitza su, bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau102 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1996-07-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 |
su izenaren leku-denborazko kasuetako agerraldiak jaso dira hemen, eta, adieraren arabera, hiru multzotan banatu: a) su, nolabait esan, fisikoari dagozkionak (adib. "eltzea suan/sutan/surtan jarriz berotu") 197 dira (mugatu sg. 137: B 8, G 25, IE 104; mugagabeak 25: B 8, G 13, IE 2, EB 2; -r-dunak 35: B 8, G 20, IE 2, EB 2); a1) suan 53 dira: B 3 (Añ); G 14 (Mb IArg I 8, It Fab, Arr May, Inza Azalp, Ir YKBiz); IE 36 (Lç 2, EZ 3, Ax, O Pr, SP Phil, Gç 4, Hb Esk, Dv LEd, Dv Dial, Dv Lab, Hb Egia 4, ECocin 4, Jnn SBi, CatJauf, JE Bur, Barb Leg, Ox 3, Zerb, Mde Po,Zerb, Larz Iru); sura 29: G 11 (Mb IArg I, JanEd I, Inza Azalp 3, Ir YKBiz 4); IE 18 (Lç 10, EZ Man I, Ax 5, Elzb Po); sutik 55: B 5 (Añ GGero); IE 48 (Lç, EZ, Harb, Ax, SP Imit, Ch, Monho, Dh, Hb Egia, Dv Lab, ECocin, Barb Sup,Iratz); Zu 2 (Tt Onsa, Arch Fab); a2) sutan 25: B 8 (Mg PAb, JJMg BasEsc, fB Ic III,Ur Dial, AB AmaE, Azc PB); G 13 (Lard, Xe, Sor Bar, Urruz Zer, Inza Azalp, JMB ELG, Anab Poli, Zait Plat, Ibiñ Virgil, Azurm HitzB, Berron Kijote); IE 2 (Gç); EB 2 (Arti Ipuin); a3) surtan 16: B 3 ager. (Añ LoraS, Astar II, AB AmaE); G 11 (Gco I, AA III,It Dial, It Fab, Bil, Xe, Ugalde Iltz, Ibiñ Virgil); EB 2 (MEIG); surtara 18: B 5 (Añ LoraS, Añ GGero); G 8 (Mg CC, AA II,AA III, Arr May, Bv AsL, Alz Ram, Zait Plat); IE 2 (EZ Man I, Mde Pr); EB 3 (MEIG); surtatik 1, G (Bv AsL); b) 'suak harturik, erretzen, garretan' adierako adizlagunak 232 dira: suan 28: B 3 (Añ GGero); G 3 (Lard, Arr May, eta maite-suan 1: Gazt MusIx); IE 22 (Lç, Ax, SP Imit, Gç, ES, Ch, Dh, Gy, Hb Egia, JE, Barb Leg, Zerb Azk); sutan 185: B 26 (Añ EL2, Mg PAb, Mg CO,JJMg BasEsc, fB Olg, Azc PB, Ag AL; eta maitasun-sutan 2: Enb; urre-sutan 1: Laux AB); G 60 (Mb IArg I, JanEd I, Lard, Aran SIgn, Bv AsL, A Ardi, Ag G, ArgiDL, Inza Azalp, Jaukol Biozk, Or Mi, Ir YKBiz, JMB ELG, SMitx Aranz, NEtx, Or, Munita, Anab Poli, Uzt Sas, Zait Plat, Anab Aprika, Gazt MusIx, Salav, Ibiñ Virgil, Lab SuEm, Azurm HitzB, Berron Kijote; eta maite-sutan 1: Ibiñ Virgil); IE 86 (Gç, Lg I, Lg II, Monho, Dh, JesBih, MarIl, Jaur, Hb, Dv Lab, Laph, Zby, Elsb Fram, Jnn SBi 7, CatJauf, Barb Sup, Ox, Iratz 21, Lf Murtuts, StPierre, Mde, Zerb Azk, JEtchep, Ardoy SFran, Mattin; eta egar-sutan 1: Mde Pr; zorion-sutan 1: Iratz); Zu 1 (Tt Onsa); EB 12 (MEIG, Mde HaurB, Arti MaldanB); surtan 19: B 2 (Añ LoraS, AB AmaE); G 14 (Ub, VMg, Aran SIgn, Tx B II,Zait Sof,Zait Plat, Ibiñ Virgil); IE 2 (EZ Man II,Volt); EB 1 (MEIG); c) 'haserre bizian, sumindurik' adierako adizlagunak 27 dira: suan 1, G (Cb Eg III); sutan 25: B 2 (Bilbao IpuiB eta gorroto sutan 1: Eguzk GizAuz); G 7 (Or SCruz, Alz Ram, Alz Burr, TAg Uzt, NEtx LBB, Berron Kijote); IE 16 (Dv LEd, Zby, Jnn SBi 9, JE Bur, Barb Sup, Ox, Zerb IxtS, Lf Murtuts); surtan 1G (Ugalde Iltz).
a) su fisikoari dagozkionak: suan 9: G 3 (J. Iturria, J.M. Barandiaran); IE 2 (L. Dassance, Nere lehen katichima); EB-EgAs 4 (J. Aizpurua Sarasola, P. Lizarralde, P. Zabaleta; A. Murua); sutan 24: B 2 (J. Artaraz, S. Onaindia); G 7 (F. Urkia, Azkue, E. Olabide, E. Mujika, J.M. Barandiaran, L. Dorronsoro); IE 1 (J. Casenave Harigile); EB 14 (Oihenart Taldea, Fisika, X. Mendiguren Bereziartu, J.M. Arrieta, J.L. Egireun Totorica, X. Galarreta, Itun Berria, J.I. Lasa, X. Etxaniz, Irakasleen Elkartea, Hemen); surtan 1, G (J. Garmendia Larrañaga); surtara 5: G 3 (I. Albisu, Ibiltari, Ayalde); EB 2 (Kristau Ikasbidea, J. Etxaide); b) 'suak harturik, erretzen, garretan' adierako adizlagunak 51 dira: suan 1, IE (P. Larzabal); sutan 42: B 5 (J. Zubikarai, S. Onaindia, L. Baraiazarra); G 13 (F. Urkia, J.M. Barandiaran, I. Zaitegi, B. Latiegi, S. Onaindia, R. Murua, I. Atxukarro, K. Zubizarreta, L. Dorronsoro); IE 5 (J. Etchepare, A. Zarranz Bermejo, D. Landart, Herria; J.L. Davant); EB 19 (F. Juaristi, X. Mendiguren Bereziartu, E. Kortadi, J. Setien, HABE, Erdiko zikloko euskararen..., B. Otaegi, J.M. Zunzunegi, F. Pelaez Arregi, J. Zabaleta, X. Monasterio, M. Altuna, Kirkil, J.L. Lekunberri, E. Xabier, X. Euskitze); surtan 8: G 5 (I. Albisu, I. Zaitegi, E. Olabide, J. Garmendia Larrañaga); EB 2 (J.M. Sarasola, J.A. Arrieta); EgAs 1 (M. Lekuona); c) 'haserre bizian, sumindurik' adierako adizlagunak 11 dira, sutan formakoak: G 2 (T. Alzaga, L. Akesolo); IE 1 (J. Mirande); EB-EgAs 8 (E. Arrizabalaga, A. Lertxundi, I. Mendiguren, L. Izagirre, J.M. Suraso, Hemen; Egin; eta haserre sutan 1: J.M. Suraso).
suan: DFrec 1; sutan: AB38 1 (eta sutan egon 1; sutan erre 1; sutan goritu 1; sutan ipini 1), HiztEn-LurE; sutara bota: Euskalterm 1.
AS:suan 1 infernuko suan. 2 Ipar. eta Naf.: behar dela artoa suan erre,suak hartu, su(-)arma, su eman, su eta gar, su-eten, su hartu, suko Ipar. eta Naf., su-lama, su(-)leize, sura Ipar. eta Naf., su(r)tako Heg.,su(r)tan Heg.: urrea su(r)tan garbiago egiten da,su(r)tara Heg.: su(r)tara bota papera, su(r)tatik Heg., sutik Ipar. eta Naf., sutan 1 'suak harturik': basoa sutan dago. 2 'haserre bizian': sutan jarri zen gure gizona.
AS gisa gehituz: beheko su, suak, su-argi, su baxu, su egin, su-egur, su-emaile, su eta fu,su eta ke, su-gorrina, su-hauts, su-itzalgailu, su-itzaltze, su-ontzi, sutako egur, suzko arma, suzko errobera .
su eman; su hartu, suak hartu; suan / surtan (eta sura/surtara, sutik/surtatik), sutan, su-arma, su-eten, su-leize, su eta gar
erabilerok proposatzen ditu batzordeak: a) su fisikoari dagozkionetan bitasuna onartzen da: "eltzea surtan (nahiz suan) jarri"; "ikatza surtara (nahiz sura) bota"; "eltzea surtatik (nahiz sutik) atera"; b) sutan forma dagokie beste adieretakoei ("sutan ageri zen mendi osoa"; "sutan jarri zen Pello, berri hura entzutean").
- [E208]: "Bizkaian bederen bereiztu egiten da sutan 'haserre' eta surtan 'suaren gainean, su-barruan'" (1993-01-18)
- Erabakia: BAgiria (1997-04-25): 'Lurralde hitza ere eztabaidarako utzi zen, 'tierra' hitzaren ordain gisa. Suaren Lurraldea gordetzea proposatzen da. Hori omen da, bere urrian, testuetan dabilena. Suaren ala suzko behar ote duen ere galdegin da. Satrustegi jaunak dio dudarik ez dela "del fuego" dela. Horrenbestez, Suaren lurraldea onartzen da. Horrek esan nahi du lurralde hitzarentzat ere adiera hori onartzen dela'.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.