Euskaltzaindiaren Hiztegia

Txostenaren laburpena

ik. informazioa s.u. uhain.

Jatorrizko forma

uhin, olatu.

Euskaltzaindiaren Arauak

itsasoko uhinak; hots-uhinak.

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

uhin-urrategi.

uhin(-)luzera 179.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

uhin(-)luzera 56.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: AS / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

def: angstrom iz. Fis. Luzera unitatea, 10-10 metroren baliokidea dena eta, besteak beste, argi erradiazioen uhin luzera neurtzeko erabiltzen dena (Å). Lurreko atmosferak ez dio pasatzen uzten 3.000 angstrom baino gutxiagoko uhin luzera duen erradiazioari. // dial 1 iz. Heg. Gradu edo mailatan banaturik dagoen gainazala, orratz edo kideko baten bitartez magnitude jakin bat (uhin luzera eta maiztasuna, hozberoa, pisua...) adierazten duena. Saioa hasi eta hamabost minutura etenaldia egin zuten, eta entzule askok dialari eragitea erabaki zuten. Bonnie Tyler-ek dialeko 102an I really need you tonight oihu egiten dit burkoaren azpitik. // infragorri adj. Erradiazio elektromagnetikoez mintzatuz, kolore ikusgaien azpitiko uhin luzera duena. Uhin infragorriak. Izpi infragorrizko berogailua. // X izpi pl. Argiarena baino uhin luzera askozaz txikiagoko erradiazio elektromagnetikoa. X izpien uhin luzera atomoak baino txikiagoa da. X izpien eta ordenagailuen bitartez gizakien buruaren barne-egituraren hiru dimentsioko irudia lor daiteke. // adib: erradiazio iz. Fis. Uhinen bidezko igorpena. Ik. irrada1. Erradiazio baten uhin luzera. Erradiazio elektromagnetikoa. // milimetriko 2 adj. Uhinez mintzatuz, milimetro bat eta hamar milimetro arteko luzera duena. Uhin milimetrikoak espektro elektromagnetikoan mikrouhinen eskualdean kokatzen dira, milimetro mailako uhin luzeretan, infragorrietatik hurbil.

Hitz konposatu hiztegi-sarrerarik ez dagokiona

elkarketa librea.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa, Fis. markarekin.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa uhin eta luzera sarreretan.

Jakite-arloak

Fis.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

u(h)indu 5: S. Muniategi ("garitza bat / bere, gogozko aize, / aizeño bigun baten ikutura / makurtu / ta, uintzen danean..."), I. Aizpuru ("brakteak eta sepaloak lantzeolatu-akuminatuak; petaloak luzangak, uhinduak, osoak edo pitin bat dentikulatuak"), E. de Miguel 2 ("Adar hauek hertsiak, zapalak, uhinduak, kizkurtuak eta bihurrituak dira eta elkarri atxekirik daude", "Sparassis laminosa Fr. antz handikoa da eta aurrekoa bezala adar zapalek osatzen dute, baina ez dira uhindu eta bihurrituak, launak eta leunak baizik, eta kolore horiska dute, mamiak bezalakoa"), G. Aulestia (hiztegi-sarrera baten definizioan, "ripple: v. i. / v.t. izurkatu, uhindu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

uhindu : Euskalterm 5 (hauetan 1 hosto uhindu; 1 arraia uhindu; 1 altzairu uhindu; eta 1 ondulatu sinonimoarekin), HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

uhindu : ElhHizt (uhindu 1: ondularse; uhindu 2: 1 ondulado, -a, ondeado, -a; 2 Bot. undulado, -a), HiruMila (ondulado, da), Lur EG/CE (ondulado) eta EF/FE (ondulé), PMuj DVC (uindu: ondear, ondular) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

IparKazet (Ekologia): tôle: tola (tôle ondulée: tola uhindua).

Adierazle egokia da, eta horren premia dago

ik. oh. s.u. ondulatu.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

uhin(du), uhintzen.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Forma baten adiera(k)

uhin-forma hartu edo eman.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

uhindura 3: X. Kintana ("Euskarri-puntu moduan saihetsen muturrak erabiltzen dituzte, eta aurrera egiteko bulkada gisa gorputzaren uhindura jarraiak"), G. Aulestia (hiztegian: "ripplen uhinkada, uhindura"), BiolGeol/DBHO ("Itsas azala ere ez da eliptikoa erabat, hondo ozeanikoaren harrien dentsitate-desberdintasunen arabera uhindurak agertzen baititu").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

uhindura : DFrec 1 (Elhuyar: "piezan sortzen diren uhindurak eliminatuz"), AB38 7, HiztEn (uhin-itxurako egitura), Euskalterm 2 ('ondulación') // Ez dugu aurkitu ap. AB50, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

uhindura : HiruMila (ondulación, onda), Casve EF (ühindüra: ondulation), PMuj DVC (uindura: ondulación) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HiztHand: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Zerrendako euskal forma onartuaren pareko mailegua

Sin. ondulazio.

Kategoria

iz.